گنجور

شمارهٔ ۶۱ - د رحق شمس الدین

ای شمس دین و دولت ، ای صدر شرق و غرب
ای از همه خصال بدی گوهر تو پاک
احباب را ز مایدهٔ جود تو حیات
حساد را ز صاعقهٔ سهم تو هلاک
از عزم نافذ تو ربوده نفاذ باد
وز حزم ثابت تو گرفته ثبات خاک
دریا پیش بسطت جود تو چون شمر
گردون بجنب رفعت قدر تو چون مغاک
تو فرد عالمی و ندارد با تو خلق
در همت و بزرگی و اقبال اشتراک
همواره تا قرار زمین هست بر سمک
پیوسته تا جمال فلک هست از سماک
بادا ز دست حادثهٔ چرخ کینه کش
پیراهن حیات عدوی تو چاک چاک

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: سیاوش جعفری

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای شمس دین و دولت ، ای صدر شرق و غرب
ای از همه خصال بدی گوهر تو پاک
هوش مصنوعی: ای شمس دین و دولت، ای پیشوای شرق و غرب، تو از همه ویژگی‌های ناپسند به دوری و سرشتت خالص و بی‌آلایش است.
احباب را ز مایدهٔ جود تو حیات
حساد را ز صاعقهٔ سهم تو هلاک
هوش مصنوعی: دوستان از نعمت و بخشش تو زندگی می‌کنند و حسادت را با شدت و سختی تو از بین می‌برند.
از عزم نافذ تو ربوده نفاذ باد
وز حزم ثابت تو گرفته ثبات خاک
هوش مصنوعی: از قدرت و اراده قوی تو، اثر بادها تضعیف شده و از احتیاط و ثبات تو، استقامت و پایداری زمین گرفته شده است.
دریا پیش بسطت جود تو چون شمر
گردون بجنب رفعت قدر تو چون مغاک
هوش مصنوعی: دریا در برابر سخاوت تو مانند یک قطره کوچک به نظر می‌رسد و عظمت موقعیت و شأن تو همچون دره‌ای عمیق و بی‌انتهاست.
تو فرد عالمی و ندارد با تو خلق
در همت و بزرگی و اقبال اشتراک
هوش مصنوعی: تو فردی در علم و دانش هستی و هیچ‌کس در تلاش، عظمت و موفقیت با تو قابل مقایسه نیست.
همواره تا قرار زمین هست بر سمک
پیوسته تا جمال فلک هست از سماک
هوش مصنوعی: تا زمانی که زمین پابرجاست و در آسمان ستاره‌هایی مانند سماک (ستاره‌ای در صورت فلکی کمال) وجود دارد، همواره و پیوسته زیبایی آسمان نیز باقی خواهد ماند.
بادا ز دست حادثهٔ چرخ کینه کش
پیراهن حیات عدوی تو چاک چاک
هوش مصنوعی: باشد که از حوادث زمان، دشمنی‌های زندگی تو را تحت تأثیر قرار دهد و پیراهن حیاتت را پاره و آسیب‌دیده سازد.