گنجور

شمارهٔ ۴۹ - در مدح شمس الدین وزیر

کریمی ، که رسم معلی نهاد
بزرگی ، که راه ایادی گشاد
اجل شمس دین پیمبر ، کزوست
رخ فضل تازه ، دل عقل شاد
ز آبا و از امهات جهان
چنو هیچ فرزند صالح نزاد
تبار و نژادش بزرگند و اوست
چراغ تبار و جمال نژاد
ز آثار او زینت جود و علم
بایام او رونق دین و داد
ز مجد و معالیست او را سرشت
ز جود و ایادیست او را نهاد
چه ماند از دقایق که طبعش ندید؟
چه مانداز دفاین که دستش نداد؟
ز حزمش گرفتست آرام خاک
ز عزمش ربودست تعجیل باد
شده فتح را داد او راهبر
شده بحر را جود او اوستاد
بیفراخت اعلام فضل و کرم
بدان طبع پاک و بدان دست راد
بیک صدمت کین او بدسگال
ز پای اندر آمد ، ز دست او فتاد
همی تا بخوانند اهل خرد
تواریخ کیخسرو و کیقباد
ز دور سپهر وز شیر نجوم
نصیبش همه عز و اقبال باد

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: سیاوش جعفری

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کریمی ، که رسم معلی نهاد
بزرگی ، که راه ایادی گشاد
هوش مصنوعی: مرد بزرگ و ارجمندی وجود دارد که اصول و ارزش‌های درستی را پایه‌گذاری کرده و مسیر را برای دیگران هموار ساخته است.
اجل شمس دین پیمبر ، کزوست
رخ فضل تازه ، دل عقل شاد
هوش مصنوعی: مرگ شمس دین پیامبر، که از او چهره‌ای نو از لطف و فضل می‌درخشد، دل عقل را شاد می‌کند.
ز آبا و از امهات جهان
چنو هیچ فرزند صالح نزاد
هوش مصنوعی: از نیاکان و مادران دنیا، هیچ فرزند نیکوکاری به وجود نیامده است.
تبار و نژادش بزرگند و اوست
چراغ تبار و جمال نژاد
هوش مصنوعی: شخصیت او نمایانگر شکوه نژاد و خانواده‌اش است و او همچون چراغی است که زیبایی و اعتبار آن نسل را روشن می‌کند.
ز آثار او زینت جود و علم
بایام او رونق دین و داد
هوش مصنوعی: از نشانه‌های او، زیبایی بخشندگی و دانش است که در روزهای او، رونق دین و عدالت را به همراه دارد.
ز مجد و معالیست او را سرشت
ز جود و ایادیست او را نهاد
هوش مصنوعی: او از صفات بلند و ارجمند برخوردار است و نیکوکاری و بزرگواری در وجودش نهفته است.
چه ماند از دقایق که طبعش ندید؟
چه مانداز دفاین که دستش نداد؟
هوش مصنوعی: چه چیزهایی باقی‌مانده است از لحظاتی که روحش آنها را نچشید؟ و چه چیزهایی از رازها که دستش به آنها نرسید؟
ز حزمش گرفتست آرام خاک
ز عزمش ربودست تعجیل باد
هوش مصنوعی: از هوشیاری او زمین را آرامش بخشیده و از اراده‌اش سرعت باد را گرفته است.
شده فتح را داد او راهبر
شده بحر را جود او اوستاد
هوش مصنوعی: او به عنوان یک راهنما موفقیت را به دیگران هدیه می‌دهد و با سخاوت خود در دل‌ها و زندگی‌ها تاثیر می‌گذارد.
بیفراخت اعلام فضل و کرم
بدان طبع پاک و بدان دست راد
هوش مصنوعی: به دیگران لطف و کرم خود را نشان بده، به کمک طبیعت نیکو و دستان خیرخواه.
بیک صدمت کین او بدسگال
ز پای اندر آمد ، ز دست او فتاد
هوش مصنوعی: در اینجا به توصیف شخصی پرداخته شده است که به خاطر رفتار بد و خوی زشتش، از جایگاه خود پایین آمده و در نهایت قدرت و کنترلش را از دست داده است. این شخص به دلیل صفات ناپسندش، دچار سقوط و افت شده است.
همی تا بخوانند اهل خرد
تواریخ کیخسرو و کیقباد
هوش مصنوعی: با حوصله و دقت به مطالعه تاریخ‌های پادشاهان کیخسرو و کیقباد بپردازید.
ز دور سپهر وز شیر نجوم
نصیبش همه عز و اقبال باد
هوش مصنوعی: از دور آسمان و از درخشش ستاره‌ها، نصیب او همواره موفقیت و شرف باشد.