بخش ۱۱ - در بیان آنکه انبیاء و اولیاء یک نفس و یک نورند همه از یک خدای میگویند و بخشایش از او دارند از هستی خود رهیدهاند جز ذکر و تعظیم خلق در ایشان چیزی نمانده است از ماسوی اللّه نیست شدهاند و قایم به حقاند «فانی ز خود و به دوست باقی ----- این طرفه که نیستند و هستند»
همچنین اند اولیای کبار
موجزن جمله چون یم زَخّار
همه ارواح اولیای گزین
از یکی نور بودهاند یقین
نامهاشان به صورت ار دگر است
همه را یک فروغ و یک شرر است
قند را گر کسی نهد صد نام
ذوق آن یک بود چو زد در کام
دعوت انبیا برای همه است
همچو چوپان که کدخدای رمه است
مر خواص و عوام را دعوت
میکنند از کرم بدان حضرت
زان نمودند معجزات غریب
تا که اعدا شوند یار و حبیب
کام و ناکام رو نهند به حق
یک ز عشق و یکی ز ترس قلق
هر دلی را کرامت است شعار
دارد از غیر یار نفرت و عار
قابلان را کند به حق دعوت
باشد از غیر قابلش نفرت
همچو خود مست عاشقی جوید
تا به وی راز سینه را گوید
دعوتش با خواص حق باشد
تا بر ایشان نثار سر پاشد
نیستش با عوام هیچ سخن
زانکه هر کس نبرده ره به لدن
اولیا را کلیم جویان بود
پی ایشان همیشه پویان بود
هر سحرگه به ناله از یزدان
خواستی او لقای آن مردان
عاقبت چون دعاش گشت قبول
خضر را یافت شد امل به حصول
بخش ۱۰ - رجوع به تمامی آنکه سخن سه مرتبه دارد و خموشی بالای نطق است ولیکن نه هر خموشیی زیرا که جماد و حیوان و مردم جاهل سخن نمیگویند دلیل نکند که خموشی ایشان بهتر از نطق است: لیک این هم بدان و فهمی کنبخش ۱۲ - شکر کردن موسی خدا را که دعاش قبول گشت و خضر را علیه السلام دریافت: بر زمین سر نهاد و شکر خدا
اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
همچنین اند اولیای کبار
موجزن جمله چون یم زَخّار
هوش مصنوعی: همچنین بزرگان و اولیای بزرگ مانند دریاچهای پرموج و پرخروش هستند.
همه ارواح اولیای گزین
از یکی نور بودهاند یقین
هوش مصنوعی: همه روحهای اولیای الهی از یک نور واحد نشأت گرفتهاند و این موضوع یقینی است.
نامهاشان به صورت ار دگر است
همه را یک فروغ و یک شرر است
هوش مصنوعی: همه نامها و عنوانها متفاوت است، اما همه آنها یک نور و یک انرژی مشترک دارند.
قند را گر کسی نهد صد نام
ذوق آن یک بود چو زد در کام
هوش مصنوعی: اگر کسی به قند نامهای زیادی بدهد، اما اصل و طعم آن یکی است؛ مانند این که وقتی قند را در دهان بگذارید، حس و طعم آن یکسان خواهد بود.
دعوت انبیا برای همه است
همچو چوپان که کدخدای رمه است
هوش مصنوعی: دعوت پیامبران به سوی حق شامل همه مردم میشود، مانند چوپانی که همه اعضای گله را تحت نظر دارد و برای آنها راهنمایی میکند.
مر خواص و عوام را دعوت
میکنند از کرم بدان حضرت
هوش مصنوعی: از روی نیکنودی، هم افراد خاص و هم عامه مردم را به مهمانی آن بزرگوار فرا میخوانند.
زان نمودند معجزات غریب
تا که اعدا شوند یار و حبیب
هوش مصنوعی: از آنچه نشان دادند معجزات شگفتانگیز، این بود که دشمنان به دوستان و محبوبان تبدیل شوند.
کام و ناکام رو نهند به حق
یک ز عشق و یکی ز ترس قلق
هوش مصنوعی: در اینجا به دو حالت مختلف اشاره میشود که انسانها تجربه میکنند: یکی به خاطر عشق و یکی به خاطر ترس. این حالتها در زندگی به نوعی به هم مرتبط هستند و هر کدام تأثیری بر نوع رفتار و احساسات فرد دارند.
هر دلی را کرامت است شعار
دارد از غیر یار نفرت و عار
هوش مصنوعی: هر دلی از خود ارزش و کرامت دارد و به خاطر عشق به غیر محبوبش، احساس نفرت و خجالت میکند.
قابلان را کند به حق دعوت
باشد از غیر قابلش نفرت
هوش مصنوعی: افراد باکیفیت و شایسته باید به حق از دیگران دعوت کنند و از کسانی که شایستگی لازم را ندارند دوری کنند.
همچو خود مست عاشقی جوید
تا به وی راز سینه را گوید
هوش مصنوعی: شخصی که مانند خود در حال عشق و شیدایی است، به دنبال یار میگردد تا رازهای دل خود را با او در میان بگذارد.
دعوتش با خواص حق باشد
تا بر ایشان نثار سر پاشد
هوش مصنوعی: این شخص به دعوت خاصی از سوی خداوند پاسخ میدهد و در این مسیر جان خود را برای دیگران فدای او میکند.
نیستش با عوام هیچ سخن
زانکه هر کس نبرده ره به لدن
هوش مصنوعی: او با مردم عادی هیچ سخنی ندارد، زیرا هر کسی که به معرفت عمیق نرسیده باشد، نمیتواند او را درک کند.
اولیا را کلیم جویان بود
پی ایشان همیشه پویان بود
هوش مصنوعی: اولیا و اهل معرفت به دنبال پیروان خود بودند و همیشه در جستجوی آنها بودند.
هر سحرگه به ناله از یزدان
خواستی او لقای آن مردان
هوش مصنوعی: هر صبح با آوای دلنشینت از خداوند خواستی که تو را به دیدار آن بزرگمردان برساند.
عاقبت چون دعاش گشت قبول
خضر را یافت شد امل به حصول
هوش مصنوعی: در نهایت، وقتی دعا و درخواست او مورد قبول واقع شد، خضر را پیدا کرد و به آرزوی خود رسید.