گنجور

شمارهٔ ۱۸ - سرتاس

ای که هر خلعتی که در بر توست
زینت دوش آسمان باشد
جسمش از جامه تو پوشیده‌ست
هر که در حیز مکان باشد
خلعت خاصه کز شرافت آن
شرفم برهمه جهان باشد
گشته شاعر، بلی شود شاعر
هر که همدوش شاعران باشد
آنچه او گفته بنده می‌خواند
زانکه خود سخت بی‌زبان باشد
گفته : ای درفشان گوهر بخش
که کفت رشک بحر و کان باشد
بر درت اطلس فلک پوشد
آنکه او خاک آستان باشد
خلعت خاصه کز شرافت آن
دعویم بر همه عیان باشد
می‌پسندی که جامه چون من
در بر مردکی چنان باشد
کش نه کفش و نه چاقشور بود
نه کمربند در میان باشد
باشد او را همین سرتاسی
نه سری هم که مو بر آن باشد
فوطه‌ای چون فتیله مشعل
آن سر کل در آن نهان باشد
مصلحت چیست من به او چه کنم
هر چه امر خدایگان باشد

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای که هر خلعتی که در بر توست
زینت دوش آسمان باشد
هوش مصنوعی: ای کسی که هر لباسی که بر تن داری، زینت و زیبایی آسمان را به دوش کشیده است.
جسمش از جامه تو پوشیده‌ست
هر که در حیز مکان باشد
هوش مصنوعی: هر کسی که در دایره مکان حضور دارد، وجودش زیر قشر زیبای لباس تو پنهان است.
خلعت خاصه کز شرافت آن
شرفم برهمه جهان باشد
هوش مصنوعی: لباس ویژه‌ای که به خاطر مقام و شرافت من است، برتری و ارزش من را در برابر تمام دنیا نمایان می‌کند.
گشته شاعر، بلی شود شاعر
هر که همدوش شاعران باشد
هوش مصنوعی: هر کسی که در کنار شاعران باشد و از آن‌ها تاثیر بگیرد، خودش نیز شاعر خواهد شد و به جمع شاعران خواهد پیوست.
آنچه او گفته بنده می‌خواند
زانکه خود سخت بی‌زبان باشد
هوش مصنوعی: آنچه او می‌گوید به حساب من نمی‌آید؛ چرا که او خود به شدت ناتوان از بیان احساسات و افکارش است.
گفته : ای درفشان گوهر بخش
که کفت رشک بحر و کان باشد
هوش مصنوعی: ای جواهری درخشان و بخشنده که زیبایی‌ات بر زیبایی دریا و معادن طلا و نقره افتخار می‌کند.
بر درت اطلس فلک پوشد
آنکه او خاک آستان باشد
هوش مصنوعی: هر که در آستان تو قرار دارد، همچون سادگی و خشوع خود را به بهترین جامه دنیا، که همان اطلس آسمان است، مزین می‌کند.
خلعت خاصه کز شرافت آن
دعویم بر همه عیان باشد
هوش مصنوعی: لباس ویژه‌ای که به خاطر شرافت و مقامم به تن دارم، بر همه نمایان است و دعوتم بر همگان آشکار.
می‌پسندی که جامه چون من
در بر مردکی چنان باشد
هوش مصنوعی: آیا تو رضایت داری که لباس مانند من بر تن مردی به این گونه باشد؟
کش نه کفش و نه چاقشور بود
نه کمربند در میان باشد
هوش مصنوعی: در اینجا به این نکته اشاره شده است که شخص هیچ یک از وسایل مورد نیاز را ندارد، نه کفش و نه چاقو، و در واقع هیچ کمکی برای او در این وضعیت وجود ندارد.
باشد او را همین سرتاسی
نه سری هم که مو بر آن باشد
هوش مصنوعی: او را فقط همین سر کافی است و نیازی به سری که مویی بر آن باشد، ندارد.
فوطه‌ای چون فتیله مشعل
آن سر کل در آن نهان باشد
هوش مصنوعی: در یک پارچه‌ای که مانند فتیله‌ی مشعل است، نوری در آن پنهان شده است که به روشنایی می‌افزاید.
مصلحت چیست من به او چه کنم
هر چه امر خدایگان باشد
هوش مصنوعی: منافع چه هستند، من چه کاری می‌توانم انجام دهم؟ هر آنچه که اراده‌ی پروردگار باشد را قبول دارم.