گنجور

شمارهٔ ۳۳۳

تغافلها زد اما شد نگاهی عذر خواه من
که سد ره گشت بر گرد سر چشمش نگاه من
مرا چشم تو افکند از نظر اما نمی‌پرسی
که جاسوس نگاه او چه می‌خواهد ز راه من
برای حرمت خاک درت این چشم می‌دارم
که گرد آلوده هر پایی نگردد سجده گاه من
به کشت دیگران چون باری ای ابر حیا خواهم
که گاهی قطره‌ای ضایع شود هم بر گیاه من
رقیبا پر دلیری بر سر آن کوی و می‌ترسم
که تیغی در غلافست این طرف یعنی که آه من
کمان شوق پر زور است و تیر انداز دیوانه
خدنگی گر نشیند بر کسی نبود گناه من
خطر بسیار دارد مدعی خود نیز می‌داند
اگر وحشی نیندیشد ز خشم پادشاه من

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

تغافلها زد اما شد نگاهی عذر خواه من
که سد ره گشت بر گرد سر چشمش نگاه من
هوش مصنوعی: او به نادیده‌گرفتن من ادامه داد، اما ناگهان نگاهی معذرت‌خواهانه به من انداخت که مانع از آن شد که به دور چشمانش بروم.
مرا چشم تو افکند از نظر اما نمی‌پرسی
که جاسوس نگاه او چه می‌خواهد ز راه من
هوش مصنوعی: چشم‌های تو باعث شده‌اند که من از دید دور شوم، اما تو هرگز نمی‌پرسی که این ناظر، که به حرکات من توجه دارد، چه قصدی از مسیر من دارد.
برای حرمت خاک درت این چشم می‌دارم
که گرد آلوده هر پایی نگردد سجده گاه من
هوش مصنوعی: به خاطر ارزش و عظمت خاک درگاه تو، این چشم‌هایم را نگه می‌دارم تا هیچ پای آلوده‌ای بر سجده‌گاه من نرود.
به کشت دیگران چون باری ای ابر حیا خواهم
که گاهی قطره‌ای ضایع شود هم بر گیاه من
هوش مصنوعی: به دیگران کمک کن و مانند ابری با حیا باش که گاهی اوقات یک قطره آب هم به گیاه من برسد.
رقیبا پر دلیری بر سر آن کوی و می‌ترسم
که تیغی در غلافست این طرف یعنی که آه من
هوش مصنوعی: به محبوبم می‌گویم که در آن کوچه، رقیب با جسارت زیادی در حال رفت و آمد است و من از این می‌ترسم که شاید در این محیط، خطری نهفته باشد؛ یعنی این لحظه‌ای که من در آن قرار دارم، می‌تواند برای من عواقب بدی به همراه داشته باشد.
کمان شوق پر زور است و تیر انداز دیوانه
خدنگی گر نشیند بر کسی نبود گناه من
هوش مصنوعی: عشق مانند کمانی قوی است و فرد عاشق مانند تیراندازی بی‌خبر و دیوانه است؛ اگر تیر عشق بر کسی بنشیند، گناهی متوجه من نیست.
خطر بسیار دارد مدعی خود نیز می‌داند
اگر وحشی نیندیشد ز خشم پادشاه من
هوش مصنوعی: این جمله می‌گوید که مدعی (کسی که ادعای حق یا مقام دارد) به خوبی می‌داند که در شرایط خطرناکی قرار دارد. اگر او هم مثل وحشی‌ها عمل نکند و از خشم پادشاه نترسد، ممکن است به عواقب وخیمی دچار شود. در واقع، او باید محتاط باشد و از تبعات ادعایش آگاه باشد.

خوانش ها

شمارهٔ ۳۳۳ به خوانش محمدرضا خوشدل

حاشیه ها

1395/04/14 07:07
مهدی درویش

بسیار زیبا تمام اشعار ایشان زیباست