وحیدالزمان قزوینیبخش ۷ - صفت زرگران
زرگر پسران نازک اندام
هستند همه چو نقره ی خام
باشد ز الم چو گشت جوشان
حال دل من چو قال ایشان
چون پخته کنیمشان بابرام
ز آتش نپزد چو نقره ی خام
دم شان چو بوته در جوش
با شعله زیادشان هم آغوش
در کوره ی غم ز درد ایشان
آتش کشدم سر از گریبان
آتش ز دل علم کشیده
چون کوره ی تازه دم دمیده
تا چند ز بیم خوی ایشان
بندم لب خویش را ز افغان
تا چند کشد دل کمینه
چون دم نفس از شکاف سینه
گشته رخشان هر آنکه دیده
سر تا پا، چشم چون حدیده
خواهد دل خسته ی پریشان
انگشتر زینهار از ایشان
انگشت کنم مگر زبان را
انگشتر لعل آن دهان را
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
زرگر پسران نازک اندام
هستند همه چو نقره ی خام
هوش مصنوعی: پسران زرگر همه ظریف و لطیف هستند، مانند نقره‌ای که هنوز فرم گرفته نشده است.
باشد ز الم چو گشت جوشان
حال دل من چو قال ایشان
هوش مصنوعی: وقتی که دلم مانند آتش در حال جوشیدن است، باید از غم و اندوه کم کنم و مانند آنها سخن بگویم.
چون پخته کنیمشان بابرام
ز آتش نپزد چو نقره ی خام
هوش مصنوعی: وقتی که آنها را با خیال و امید گرم کنیم، مانند نقره‌ای که هنوز به درستی ذوب نشده است، از آتش پخته نخواهند شد.
دم شان چو بوته در جوش
با شعله زیادشان هم آغوش
هوش مصنوعی: آنها در حالتی مانند بوته‌ای که در آتش می‌جوشد، با شعله‌های شدید و پرحرارت در آغوش یکدیگر هستند.
در کوره ی غم ز درد ایشان
آتش کشدم سر از گریبان
هوش مصنوعی: در دل غم و اندوه، به خاطر درد آنها، شعله‌ای از آتش به وجود آوردم و سرم را از درون گریبان بیرون آوردم.
آتش ز دل علم کشیده
چون کوره ی تازه دم دمیده
هوش مصنوعی: آتش درون مانند کوره‌ای است که تازگی و شدت دارد و هر لحظه شعله‌ور می‌شود.
تا چند ز بیم خوی ایشان
بندم لب خویش را ز افغان
هوش مصنوعی: چقدر دیگر از ترس آنها سکوت کنم و زبانم را به خاطر ناله‌هایم ببندم؟
تا چند کشد دل کمینه
چون دم نفس از شکاف سینه
هوش مصنوعی: دل من چقدر باید تحمل کند و مانند نفس که از شکاف سینه بیرون می‌آید، رنج بکشد؟
گشته رخشان هر آنکه دیده
سر تا پا، چشم چون حدیده
هوش مصنوعی: هر کسی که به چهره‌اش نگاه کند، متوجه زیبایی و درخشش آن می‌شود و چشمانش همچون شیشه‌ای شفاف است.
خواهد دل خسته ی پریشان
انگشتر زینهار از ایشان
هوش مصنوعی: دل خسته و نگران می‌خواهد که از این افراد دوری کند و مراقب باشد.
انگشت کنم مگر زبان را
انگشتر لعل آن دهان را
هوش مصنوعی: می‌خواهم انگشت خود را در زبانم بگذارم، شاید آن را همچون انگشتری زینت بخش کلامت کنم.