بخش ۳۰ - صفت کلاه دوز
سرگرم کلاه هر که گردید
هر دیده وری که روی او دید
از دیدن آن رخ چو ماهم
رقصان چو حباب شد کلاهم
کرده است زهرچه هست اعراض
وز جمله بریده غیر مقراض
مقراض صفت به دست، مشکل
آیند دو هم زبان یک دل
زان جان جهان و نور دیده
پیوسته مرا به دل خلیده
از ناز و عتاب و تندی خو
هر حرف چو سوزن سه پهلو
از بهر جمال یار دیدن
وندر ره وصل او دویدن
از ضعف بدن نمانده از من
جز چشم و قدم برنکِ سوزن
از پرتو روی همچو ماهش
بنموده به دیده ها کلاهش
هم ابره ی آستر مصفا
مانند گل دو رنگ رعنا
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
سرگرم کلاه هر که گردید
هر دیده وری که روی او دید
هوش مصنوعی: هر کسی که به پوشیدن کلاه مشغول شد یا هر بینندهای که روی او را ببیند، در واقع به جذابیت و زیبایی ظاهری او توجه کرده است.
از دیدن آن رخ چو ماهم
رقصان چو حباب شد کلاهم
هوش مصنوعی: وقتی به آن چهرهای که مانند ماه میدرخشد، نگاه میکنم، سرم مانند حباب به رقص درمیآید و سرم شاداب میشود.
کرده است زهرچه هست اعراض
وز جمله بریده غیر مقراض
هوش مصنوعی: از هر چیزی که وجود دارد دوری کرده و از هر چیزی که لازم نیست، جدا شده است.
مقراض صفت به دست، مشکل
آیند دو هم زبان یک دل
هوش مصنوعی: کسی که با سلاح تیز و برندهای در دست دارد، نخواهد توانست دو نفر را که همزبان و مهربان هستند، به مشکل بیندازد.
زان جان جهان و نور دیده
پیوسته مرا به دل خلیده
هوش مصنوعی: از آن جان جهان و نور چشمانم، همواره در دل من جا دارد.
از ناز و عتاب و تندی خو
هر حرف چو سوزن سه پهلو
هوش مصنوعی: از ناز و سختگیری و رفتار تند تو، هر کلمهای که میزنی مانند سوزنی سهپهلوی تند و برنده است.
از بهر جمال یار دیدن
وندر ره وصل او دویدن
هوش مصنوعی: برای دیدن زیبایی محبوب، تلاش میکنم و در مسیر رسیدن به او میدوم.
از ضعف بدن نمانده از من
جز چشم و قدم برنکِ سوزن
هوش مصنوعی: از ضعف بدن چیزی از من باقی نمانده جز چشمانم و قدمهایی که به اندازهی سَوزن هستند.
از پرتو روی همچو ماهش
بنموده به دیده ها کلاهش
هوش مصنوعی: زیبایی چهرهاش مانند ماه درخشان است و چشمها را به تحسین وادار میکند.
هم ابره ی آستر مصفا
مانند گل دو رنگ رعنا
هوش مصنوعی: ابرهای زیبای آستری مانند گلهایی با دو رنگ دلنشین هستند.

وحیدالزمان قزوینی