گنجور

شمارهٔ ۴۲۳

بهشت سفره درویش و، کاسه چو بینش
دروست مائده جنت، آش کشکینش
بود فراغت دنیا و آخرت باغی
که غیر دست تهی، نیست هیچ گلچینش
جهان زنی است بخون تو چشم کرده سیاه
بغیر موج بلا نیست زلف پر چینش
شهی که دی بجهان سر فرو نیاوردی
بجای پر، شده امروز سنگ ببالینش
برو بمقبره ها، خرده استخوانها بین
که استخوان بزرگیست، هر کدامینش!
شهی که بسته دو صد اسب بر درش، غافل
که سر طویله آنهاست، اسب چوبینش!
شهی که بسته چو جوزا کمر بجباری
بنات نعش شود در دو روز پروینش
سبک سری، که هزارش امید ز امسالست
دو روز دیگر آینده است پارینش
کلام واعظ تحسین ز کس نمیخواهد
همین شنیدن یاران بس است تحسینش

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بهشت سفره درویش و، کاسه چو بینش
دروست مائده جنت، آش کشکینش
هوش مصنوعی: در این دنیا، بهشت و نعمت‌های آن برای درویش‌ها و کسانی که به سادگی زندگی می‌کنند، فراهم است. سفره‌ای که برای آنها چیده شده، به دور از تجملات است و به همان اندازه که آنها با واقعیت‌ها و سادگی‌های زندگی آشنا هستند، مائده‌های بهشتی نیز برایشان ساده و واقعی است.
بود فراغت دنیا و آخرت باغی
که غیر دست تهی، نیست هیچ گلچینش
هوش مصنوعی: در دنیا و آخرت، آرامش و آسایش مانند باغی است که فقط کسی می‌تواند از آن گل بچیند که دستش پر باشد و از درآمد و امکانات بی‌بهره نمانده باشد.
جهان زنی است بخون تو چشم کرده سیاه
بغیر موج بلا نیست زلف پر چینش
هوش مصنوعی: جهان مانند زنی است که با چشم‌های سیاه و پر از نگرانی به خون تو نگاه می‌کند و غیر از موج‌های ناامیدی، چیزی در زلف‌های پیچیده‌اش وجود ندارد.
شهی که دی بجهان سر فرو نیاوردی
بجای پر، شده امروز سنگ ببالینش
هوش مصنوعی: شاهی که دیروز در دنیا برتری و قدرتش را نشان نداد، امروز به جای تاج و تخت، سنگی بر روی سرش است.
برو بمقبره ها، خرده استخوانها بین
که استخوان بزرگیست، هر کدامینش!
هوش مصنوعی: به قبرستان ها برو و بقایای کوچک استخوان ها را مشاهده کن، چرا که هر یک از این استخوان های کوچک نشانی از یک انسان بزرگ است.
شهی که بسته دو صد اسب بر درش، غافل
که سر طویله آنهاست، اسب چوبینش!
هوش مصنوعی: پادشاهی که دروازه‌اش را با دویست اسب بسته است، غافل از این است که سرنوشت و اصلیّت این اسب‌ها در طویله‌ای که او نمی‌بیند، نهفته است.
شهی که بسته چو جوزا کمر بجباری
بنات نعش شود در دو روز پروینش
هوش مصنوعی: شاهی که همچون جوزا کمرش بسته است، در دو روز می‌تواند به بیدادگری بپردازد و ستاره پروین را در دامن خود بگیرد.
سبک سری، که هزارش امید ز امسالست
دو روز دیگر آینده است پارینش
هوش مصنوعی: سبک از دلشوره و نگرانی، که امید هزاران شادمانی را برای امسال در دل دارد، در دو روز آینده، شوق و امیدش به حقیقت خواهد پیوست.
کلام واعظ تحسین ز کس نمیخواهد
همین شنیدن یاران بس است تحسینش
هوش مصنوعی: واعظ برای جلب توجه نیازی به تعریف و تمجید ندارد؛ همین که دوستانش سخنانش را بشنوند، برای او کافی است.