گنجور

شمارهٔ ۱۹ - زر و سیم

سخنی گویمت ز من بشنو
ای که از دشمنان حذر داری
دشمنانت تمام دوست شوند
تا که در کیسه سیم و زر داری
ور تهی کیسه ات شد از زر و سیم
دشمن از دوست، بیشتر داری
خاصه آن کس که هست همسر تو
که ز جانش عزیزتر داری
بی کس استی اگر تهی دستی
گر برادر، و گر پسر داری
بی زری طایر شکسته پری
زرت ار هست، بال و پر داری
گر ز نابخردی و کج فهمی
نبستی در جهان، به خر داری
هست در کیسهٔ تو چون زر و سیم
تاج فخر و شرف، به سر داری
ور ز سقراط و بوعلی سینا
علم و حکمت، زیادتر داری
چون زرت نیست، اعتبارت نیست
هر کجا رو کنی خطر داری

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

سخنی گویمت ز من بشنو
ای که از دشمنان حذر داری
هوش مصنوعی: به تو چیزی می‌گویم، به دقت بشنو؛ تو که همیشه مراقب دشمنان هستی.
دشمنانت تمام دوست شوند
تا که در کیسه سیم و زر داری
هوش مصنوعی: زمانی که پول و ثروت در دست تو باشد، حتی کسانی که دشمن تو هستند، به دوستی و مراوده با تو خواهند پرداخت.
ور تهی کیسه ات شد از زر و سیم
دشمن از دوست، بیشتر داری
هوش مصنوعی: اگر کیسه‌ات از طلا و نقره خالی شد، بدان که از دوستان بیشتر از دشمنان داری.
خاصه آن کس که هست همسر تو
که ز جانش عزیزتر داری
هوش مصنوعی: به ویژه کسی که همسر توست و او را بیشتر از جان خود ارزشمند می‌دانی.
بی کس استی اگر تهی دستی
گر برادر، و گر پسر داری
هوش مصنوعی: اگر به خاطر فقر و بی‌پولی تنها و بی‌کس باشی، حتی اگر برادر یا پسری داشته باشی، باز هم احساس تنهایی و بی‌کسی خواهی کرد.
بی زری طایر شکسته پری
زرت ار هست، بال و پر داری
هوش مصنوعی: اگر چه تو پول و ثروت نداری، اما اگر روح و احساس آزادی داری، می‌توانی پرواز کنی و آزادی را تجربه کنی.
گر ز نابخردی و کج فهمی
نبستی در جهان، به خر داری
هوش مصنوعی: اگر به خاطر نادانی و برداشت‌های نادرست خودت، دنیا را نبینی، مانند الاغی می‌مانی که فقط به بار خود می‌اندیشد.
هست در کیسهٔ تو چون زر و سیم
تاج فخر و شرف، به سر داری
هوش مصنوعی: در کیسهٔ تو مانند طلا و نقره، تاجی از فخر و شخصیت وجود دارد که آن را بر سر داری.
ور ز سقراط و بوعلی سینا
علم و حکمت، زیادتر داری
هوش مصنوعی: اگر تو از سقراط و بوعلی سینا هم بیشتر علم و حکمت داشته باشی، باز هم از خودت باید با احساس و اعتماد به نفس بیشتری قدم برداری.
چون زرت نیست، اعتبارت نیست
هر کجا رو کنی خطر داری
هوش مصنوعی: وقتی آبرو و حیثیت نداری، در هر جا که بروی با خطر روبرو خواهی شد.