گنجور

شمارهٔ ۸۸ - مرغان چمن

«چگونه بنگرم صحن چمن را
که افسردند یاس ویاسمن را»
ز من باد صبا از راه یاری
رسان پیغام مرغان چمن را
بگو در کربلا در خون کشیدند
نهال سنبل و، سرو سمن را
چمن از بلبلان،گردید خالی
گلستان شد مکان، زاغ و زغن را
بگو آبش نداده سر بریدند
حسین آن شاه بی غسل و کفن را
بگو جسم حسین افتاده بر خاک
بگو کشتند طفلان حسن را
بگو زینب شد از شهر و وطن دور
چسان یادآورم شهر و وطن را
به خون آغشته شد چون جسم قاسم
نبویم بعد از این مشک ختن را
گذر کردی اگر بر نعش اکبر
به گو آن یوسف گل پیرهن را
که از داغ تو«ترکی» همچو یعقوب
گرفته گوشهٔ بیت الحزن را

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

«چگونه بنگرم صحن چمن را
که افسردند یاس ویاسمن را»
هوش مصنوعی: چگونه می‌توانم به دشت سبز نگاه کنم در حالی که گل‌های یاس و یاسمن پژمرده شده‌اند؟
ز من باد صبا از راه یاری
رسان پیغام مرغان چمن را
هوش مصنوعی: از من، باد صبا بگذر و پیام پرندگان باغ را به یاری برسان.
بگو در کربلا در خون کشیدند
نهال سنبل و، سرو سمن را
هوش مصنوعی: در کربلا، گل‌های زیبا و درختان با شکوه را در خون غرق کردند.
چمن از بلبلان،گردید خالی
گلستان شد مکان، زاغ و زغن را
هوش مصنوعی: چمن دیگر پر از بلبلان نیست و گلستان به مکانی برای زاغ و زغن تبدیل شده است.
بگو آبش نداده سر بریدند
حسین آن شاه بی غسل و کفن را
هوش مصنوعی: بگو که حسین را بی‌آنکه آبش بدهند، کشتند؛ او همان پادشاهی است که بدون غسل و کفن به شهادت رسید.
بگو جسم حسین افتاده بر خاک
بگو کشتند طفلان حسن را
هوش مصنوعی: بگو بدن حسین بر روی زمین افتاده است و بگو که کودکان حسن را کشتند.
بگو زینب شد از شهر و وطن دور
چسان یادآورم شهر و وطن را
هوش مصنوعی: بگو زینب چگونه از شهر و دیاری که در آن بزرگ شده دور مانده و چگونه می‌توانم یاد آن شهر و دیار را در دل زنده نگه دارم.
به خون آغشته شد چون جسم قاسم
نبویم بعد از این مشک ختن را
هوش مصنوعی: جسم قاسم به خون آغشته شده و من از این به بعد بوی مشک ختن را نخواهم داشت.
گذر کردی اگر بر نعش اکبر
به گو آن یوسف گل پیرهن را
هوش مصنوعی: اگر از کنار پیکر اکبر عبور کردی، به آن یوسف بگو که پیراهن گلدارش را بیاورد.
که از داغ تو«ترکی» همچو یعقوب
گرفته گوشهٔ بیت الحزن را
هوش مصنوعی: به خاطر داغ تو، مانند یعقوب، گوشه‌ای از ناراحتی و اندوه را گرفته‌ام.