گنجور

شمارهٔ ۷۸ - سرشک آتش‌گون

فغان ز دست تو ای روزگار کج بنیاد!
دلی ز دست تو ای بی وفا ندیدم شاد!
ز تند باد تو ای دهر سفله پرور رفت
شکوفه های گلستان احمدی بر باد
به دشت کرب و بلا آب های جاری بود
عزیز فاطمه بهر چه تشنه لب جان داد
شهی که لحمک لحمی، پیمبرش می گفت
چرا زکشتن او شاد شد ابن زیاد؟
کسی شنیده که طفلی به روی دست پدر
کنند پاره گلویش ز ناوک پولاد؟
چنین ستم که تو کردی به اهل بیت نبی
ز جن و انس کسی در جهان ندارد یاد
به ماتم شه بطحا سرشک آتش‌گون
رود ز دیدهٔ «ترکی» چو دجلهٔ بغداد

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

فغان ز دست تو ای روزگار کج بنیاد!
دلی ز دست تو ای بی وفا ندیدم شاد!
هوش مصنوعی: ای روزگار نامرد، چه فاجعه‌ای که به من و دل‌ها می‌زنی! هر دلی که تحت تأثیر تو قرار گرفته، هرگز شاد و خوشبخت نبوده است!
ز تند باد تو ای دهر سفله پرور رفت
شکوفه های گلستان احمدی بر باد
هوش مصنوعی: از شدت باد تو ای زمانه‌ی نادان، شکوفه‌های گلستان احمدی به هوا رفتند و از بین رفتند.
به دشت کرب و بلا آب های جاری بود
عزیز فاطمه بهر چه تشنه لب جان داد
هوش مصنوعی: در دشت کربلا، آب‌های زلالی جاری بود، اما عزیز فاطمه به خاطر تشنگی به جانش پایان داد.
شهی که لحمک لحمی، پیمبرش می گفت
چرا زکشتن او شاد شد ابن زیاد؟
هوش مصنوعی: این شعر به یک واقعه تاریخی اشاره دارد که در آن، ابن زیاد از کشتن امام حسین (ع) خوشحال شد. شاعر با استفاده از واژه «شه» به شخصیت والای امام حسین اشاره می‌کند و می‌گوید که اگر تو بخشی از وجود پیامبر هستی، پس چرا این کشتن باید موجب شادی ابن زیاد شود؟
کسی شنیده که طفلی به روی دست پدر
کنند پاره گلویش ز ناوک پولاد؟
هوش مصنوعی: آیا کسی دیده که پدر بچه‌ای را در آغوش گرفته باشد و در همین حال، گلوی او با یک تکه آهنی بریده شود؟
چنین ستم که تو کردی به اهل بیت نبی
ز جن و انس کسی در جهان ندارد یاد
هوش مصنوعی: تو بر اهل بیت پیامبر ظلم بزرگی روا داشتی، که هیچ‌کس در دنیا از جن و انسان این چنین یادآوری نمی‌کند.
به ماتم شه بطحا سرشک آتش‌گون
رود ز دیدهٔ «ترکی» چو دجلهٔ بغداد
هوش مصنوعی: در سوگ سرزمین حجاز، اشک‌های آتشین از چشمان ترکی مانند دجله بغداد جاری می‌شود.