گنجور

شمارهٔ ۵۳ - تار و نزنگ

به می خواران فتادم از قضا دوش
نبود اندر میان تار و ترنگی
بناگه تا ترنگان از درآمد
یکی کنگی فرو ژولیده دنگی
ربابی در برش چون کشتی نوح
برویش برکشیده خام چنگی
بریشمها بر او همچون کبستها
بدستش زخمه ای مانند کنگی
نشست و زود ما را ساخت چنگی
ولیک از سیم ناشد باز چنگی
ترنگ او بگوش ما چنان بود
چو بر دندان مفازخم سنگی
ترنگ او به جان آوردمان کار
بجان آورد ترنگ تا ترنگی
شکسته بر سر و دست و زبانش
به خایسکی و سنگی و کدنگی

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

به می خواران فتادم از قضا دوش
نبود اندر میان تار و ترنگی
هوش مصنوعی: دیروز به طور ناخواسته در جمع می‌نوشان افتادم، اما در آنجا خبری از رنگ و نور و شادی نبود.
بناگه تا ترنگان از درآمد
یکی کنگی فرو ژولیده دنگی
هوش مصنوعی: ناگهان صدای ترنگان به گوش رسید و یک کنگی با صدای ناهنجار و آشفته‌ای وارد شد.
ربابی در برش چون کشتی نوح
برویش برکشیده خام چنگی
هوش مصنوعی: در این بیت به تصویری زیبا اشاره شده که به نوعی رباب، یا صدای موسیقی، به مانند یک کشتی نوح در حال سفر است. این کشتی که به معنای نجات و حفاظت از موجودات است، نشان‌دهنده‌ی حالت خام و طبیعی چنگ و آهنگ نیز هست. به طور کلی، تصویر یک سفر دلنواز و معنادار از موسیقی و احساسات به نمایش درآمده است.
بریشمها بر او همچون کبستها
بدستش زخمه ای مانند کنگی
هوش مصنوعی: موهای او به نرمی و لطافت مانند پرهای کبوتر است و در دستانش، زخمی شبیه به زخم کنگر وجود دارد.
نشست و زود ما را ساخت چنگی
ولیک از سیم ناشد باز چنگی
هوش مصنوعی: او نشست و به سرعت ما را به حالتی شاداب و سرحال آورد، اما افسوس که به دلیل نداشتن امکانات و وسایل مناسب، نتوانستیم از آن حالت لذت ببریم.
ترنگ او بگوش ما چنان بود
چو بر دندان مفازخم سنگی
هوش مصنوعی: صدای او برای ما مانند صدای سنگی بود که بر دندان زخم می‌زند.
ترنگ او به جان آوردمان کار
بجان آورد ترنگ تا ترنگی
هوش مصنوعی: این بیت بیانگر این است که صدای خوش و دلنواز او به ما جان تازه‌ای می‌بخشد و ما را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. به‌گونه‌ای که این لحن و موسیقی می‌تواند به حدی عمیق باشد که انسان را به چالش و آزمایش می‌کشاند.
شکسته بر سر و دست و زبانش
به خایسکی و سنگی و کدنگی
هوش مصنوعی: او به خاطر سال‌ها رنج و مصیبت، در زندگی خود آسیب‌های زیادی را تحمل کرده و در نتیجه، درد و زخم‌هایش بر جسم و زبانش نمایان است.