سوزنی سمرقندیشمارهٔ ۱۲ - باغ
آرامگه اهل حکم کردی این باغ
ای باغ تو آرامگه اهل حکم به
ارباب حکم مدح تو گویند در این باغ
چندان که بود نزد خرد مدح ز ذم به
تا اهل سخن در سخن مدح تو باشند
ز اعضای همه اهل سخن باشد فم به
گوشی که نیوشنده مدح تو نباشد
آن گوش اصم باد، که آن گوش اصم به
آن شهره بنائی که درین باغ نهادی
کارایش آن هست ز دیدار صنم به
چون بیت حرم باد ز جاه تو به حرمت
تو شاد در او، تا بود از شادی غم به
بر روی زمین تا نبود به ز سمرقند
وز روی خوشی تا که بود قند ز سم به
در شهر سمرقند به خوشی گذران دل
با قند لبانی به رخ از رنگ بقم به
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
آرامگه اهل حکم کردی این باغ
ای باغ تو آرامگه اهل حکم به
هوش مصنوعی: ای باغ، تو مکانی آرام و خوشایند برای کسانی هستی که در مقام قضاوت و تصمیم‌گیری هستند.
ارباب حکم مدح تو گویند در این باغ
چندان که بود نزد خرد مدح ز ذم به
هوش مصنوعی: در این باغ، چنان که خرد دستور می‌دهد، اربابان به مدح تو خواهند پرداخت، هرچند که در واقعیت موردی برای ستایش وجود نداشته باشد.
تا اهل سخن در سخن مدح تو باشند
ز اعضای همه اهل سخن باشد فم به
هوش مصنوعی: تا زمانی که کسانی که به هنر سخن گفتن مشغولند در وصف و ستایش تو صحبت می‌کنند، از هر یک از اعضای این گروه نیز، صدا و کلامی به گوش می‌رسد.
گوشی که نیوشنده مدح تو نباشد
آن گوش اصم باد، که آن گوش اصم به
هوش مصنوعی: هر گوش که به شنیدن ستایش‌ها و خوبی‌های تو گوش ندهد، مثل گوش ناشنوا می‌ماند.
آن شهره بنائی که درین باغ نهادی
کارایش آن هست ز دیدار صنم به
هوش مصنوعی: این ساختمان معروفی که در این باغ ساخته‌ای، هدفش تنها دیدن معشوق است.
چون بیت حرم باد ز جاه تو به حرمت
تو شاد در او، تا بود از شادی غم به
هوش مصنوعی: به دلیل جایگاه والای تو، همچون نسیم حرم، شادی و طراوت از وجود تو جاری است. تا زمانی که خوشحالی باشد، غم‌ها نخواهند بود.
بر روی زمین تا نبود به ز سمرقند
وز روی خوشی تا که بود قند ز سم به
هوش مصنوعی: تا زمانی که بر روی زمین وجود دارد، زیباتر از سمرقند وجود نخواهد داشت و تا زمانی که خوشی و زیبایی هست، از شیرینی قند هم چیزی خوشمزه‌تر نخواهد بود.
در شهر سمرقند به خوشی گذران دل
با قند لبانی به رخ از رنگ بقم به
هوش مصنوعی: در شهر سمرقند دل خود را با خوشی و لذیذی‌های زندگی پر کنید، و از زیبایی‌های طبیعی مانند لبانی شیرین و خوش‌رنگ بهره‌مند شوید.