گنجور

شمارهٔ ۸۷ - در مدح وزیر شاه

وزیر شاه بدیدار پهلوان برغوش
گرفت و داد بپیمان دوستی دل و هوش
بموسم گل و بلبل زجام و بلبله کرد
شراب گلگون از دست گلعذاران نوش
همه سعادت دستور شاه سعدالملک
همه سعادت ایام پهلوان برغوش
محمد بن سلیمان که چون سلیمان را
مسخرند ورا جن و انس از بن گوش
بقهر دشمن خاقان شه سلیمان فر
کشیده صف صف اهریمنان آهن پوش
زاور کند پی آمد که فتحنامه رسید
بدست پیک سلیمان باورگند و باوش
زاورگند بحضرت رسید نیک اندیش
بخدمت ملک نیک بخت نیکی کوش
وزیر شاه جهانرا جمال داد و ازو
جمال یافت که آمد دل حسود بجوش
بموسمی که ستوران دروش و داغ کنند
ستوروار بر اعدا نهاد داغ و دروش
ز عدل شاه خروش از جهانیان بنشست
ز عندلیب وز چنگ و رباب خاست خروش
خروش بلبل و چنگ و رباب لهوانگیز
مباد هیچ ز بزم وزیر شه خاموش
ز دور چرخ کهن تا همیشه نام بود
شب گذشته و روز گذشته راوی و دوش
ز دست ساقی دارند هر دو باده گسار
ز لفظ شاعر داننده دو مدح نیوش

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

وزیر شاه بدیدار پهلوان برغوش
گرفت و داد بپیمان دوستی دل و هوش
هوش مصنوعی: وزیر شاه با دیدن پهلوان، او را در آغوش گرفت و عهد و پیمان دوستی را به جا آورد.
بموسم گل و بلبل زجام و بلبله کرد
شراب گلگون از دست گلعذاران نوش
هوش مصنوعی: در فصلی که گل‌ها شکفته و بلبل‌ها آواز می‌خوانند، از لیوانی پر از شراب قرمز که توسط گل‌آوران به دست آمده، نوشید.
همه سعادت دستور شاه سعدالملک
همه سعادت ایام پهلوان برغوش
هوش مصنوعی: تمام خوشبختی و خوشحالی در دست شاه سعدالملک است و تمامی روزهای خوب بر دوش قهرمانان و کسانی است که در این مسیر تلاش می‌کنند.
محمد بن سلیمان که چون سلیمان را
مسخرند ورا جن و انس از بن گوش
هوش مصنوعی: محمد بن سلیمان مانند سلیمان است که بر جن و انس تسلط دارد و آن‌ها از او اطاعت می‌کنند.
بقهر دشمن خاقان شه سلیمان فر
کشیده صف صف اهریمنان آهن پوش
هوش مصنوعی: به خاطر خشم دشمن، شاه سلیمان صفوف دیوان و نیروهای شریر را که زره پوشیده‌اند، به عقب راند.
زاور کند پی آمد که فتحنامه رسید
بدست پیک سلیمان باورگند و باوش
هوش مصنوعی: پیام آور خبر داد که نامه پیروزی به دستش رسیده است و آن را به سلیمان برای او می‌آورد.
زاورگند بحضرت رسید نیک اندیش
بخدمت ملک نیک بخت نیکی کوش
هوش مصنوعی: رسیدند به حضور کسی که با فکر و اندیشه نیکو شناخته شده بود، تا خدمت توانمندی را ارائه دهند و در راه خوب بودن و نیکی کوششی انجام دهند.
وزیر شاه جهانرا جمال داد و ازو
جمال یافت که آمد دل حسود بجوش
هوش مصنوعی: وزیر شاه، زیبایی و جلوه‌ای به دست آورد و از همین زیبایی به مقام و محبوبیتی رسید که حسودان را به خشم آورد.
بموسمی که ستوران دروش و داغ کنند
ستوروار بر اعدا نهاد داغ و دروش
هوش مصنوعی: در زمان‌هایی که حیوانات را به علف‌چینی وادارند، در جنگ با دشمنان، زخم و آسیب‌هایی به آن‌ها وارد می‌شود.
ز عدل شاه خروش از جهانیان بنشست
ز عندلیب وز چنگ و رباب خاست خروش
هوش مصنوعی: از عدالت پادشاه، صدای ناله و فریاد از سوی مردم خاموش شد و آوازهای خوش از بلبل، چنگ و رباب بلند شد.
خروش بلبل و چنگ و رباب لهوانگیز
مباد هیچ ز بزم وزیر شه خاموش
هوش مصنوعی: صدای خوش بلبل، چنگ و رباب نباید به حالتی دل‌انگیز تبدیل شود؛ هیچ چیزی از عیش و شادی مهمانِ وزیر و شاه نباید ساکت بماند.
ز دور چرخ کهن تا همیشه نام بود
شب گذشته و روز گذشته راوی و دوش
هوش مصنوعی: از زمان قدیم تا همیشه، شب و روز گذشته داستان‌هایی دارند که روایت می‌شوند.
ز دست ساقی دارند هر دو باده گسار
ز لفظ شاعر داننده دو مدح نیوش
هوش مصنوعی: از دست ساقی هر دو نوشیدنی دارند، از سخنان شاعر آگاه دو ستایش را بشنوید.