هوش مصنوعی: ای کسی که به نظم و ترتیب می‌پردازی، با بزرگ‌ترین افراد هم‌نفس و هم‌زبان باش و فقط درباره مدح سعدالملک مسعود بن اسعد صحبت کن.

هوش مصنوعی: کسی که سخن گفتن شایسته از دل شاعران را به مدح و ستایش او می‌پردازد، در واقع جان خود را به این کار وقف کرده است.

هوش مصنوعی: این بیت به توصیف شخصی قدرتمند و با رأی بلندمرتبه می‌پردازد که دیگران نمی‌توانند به راحتی به مقام و موقعیت او دست یابند. او در مرتبه‌ای قرار دارد که کسی نمی‌تواند به او نزدیک شود و بر افکار و تصمیماتش تأثیر بگذارد، انگار که او در آسمان و جزو ستارگان است و دیگران قادر به رسیدن به او نیستند.

هوش مصنوعی: این بیت به توصیف شخصی عادل به نام بهاءالدین می‌پردازد که از دوستی‌های شدید و عمیق برخوردار است. او به گونه‌ای است که در زندگی مانند یک شاه در میان دو قوس است، یعنی جایگاه و مقام بلندی دارد و در میان دوستان و نزدیکان خود احساس راحتی و انس و الفت می‌کند.

هوش مصنوعی: آفتاب پادشاهان را سایه‌ی دستار او به مانند چتر سبز و زیباست. پیروزی و موفقیت در جلو و پشت سر او قرار دارد.

هوش مصنوعی: زیبایی و درخشش ملاقات با او از زیبایی و درخشش پرندگان دیگر بالاتر است، چون در نهایت، پرنده‌هایی مانند باز و طاووس کمتر از جغد و مگس ارزش دارند.

هوش مصنوعی: مردم در باغی که پر از زیبایی است، از گل و گیاه لذت می‌برند و مانند بلبل، با خوشحالی و شیرینی، در وصف آن سخن می‌گويند. همان‌طور که طوطی در قفس، با تقلید از دیگران، غذا می‌خورد و زندگی می‌کند.

هوش مصنوعی: ای سرو بلند و زیبایی که بر تخت و مقام سلطنت نشسته‌ای، هیچ‌کس مانند تو را نه در گذشته دیده و نه در آینده خواهد دید.

هوش مصنوعی: آسمان به اندازه‌ای که تو را می‌بیند، احساسی دارد. در روز و شب، این احساسات و آرزوها در آن جاری است.

هوش مصنوعی: برای اینکه از تابش آفتاب آسمان طلايي محافظتي بسازی و از هلال آسمان طلايي نعل اسب بسازی.

هوش مصنوعی: در این دنیا، صبر و بردباری تو به هیچ چیزی گرانبها نیست، اما خشم تو می‌تواند عواقب وخیمی به همراه داشته باشد و همچون جهنم باشد که آتش آن همواره شعله‌ور است.

هوش مصنوعی: در دل تو جایی برای عشق و محبت وجود دارد و نمی‌توان آن را با پول و ثروت پر کرد. ارزش واقعی در محبت و احساسات است، نه در سکه‌ها و دارایی‌ها.

هوش مصنوعی: در نگاه به کعبه، همه نیازمندان و درخواست‌کنندگان به درگاه تو وارد می‌شوند. هر کسی که به تو متوسل شود، در واقع به آرامش و خواسته‌اش دست می‌یابد.

هوش مصنوعی: اگر کسی از تو بخواهد که جان شیرینت را بدهی، هرگز نباید در چهره‌ی شیرین و دوست‌داشتنی‌ات نشان از ناراحتی یا عبوس بودن باشد.

هوش مصنوعی: دشمن تو در دلش حسادت و کینه دارد، مانند شب که پر از تاریکی است. اما نباید گمان کنی که شب همیشه وجود دارد و بی‌تکاپو می‌گذرد.

هوش مصنوعی: اگر نور شمع محبت تو در دل شب نتابد، هر قدمی که برمی‌دارد، او را مأموران شب (عسس) خواهند گرفت.

هوش مصنوعی: کسی که دلش پر از کینه و نفرت است، مثل لوبیا که بین دو سنگ آسیاب می‌شود و پوستش جدا می‌شود، در پایان غم و اندوهش خام و بی‌پناه می‌ماند مانند عدس.

هوش مصنوعی: چشم حسود به تو مانند انگور له شده است، که به خاطر فشار و ضربه به رنگ سرخ درآمده و از آن جدا شده است.

هوش مصنوعی: در جشن و شادمانی تو، هیچ غمی در دل مداح جا ندارد و او هیچ کلمه ناخوشایندی نمی‌تواند بر زبان آورد.

هوش مصنوعی: سوزن به جای خود، اسب در میدان تنگ به حرکت درمی‌آید تا بدون هدف زنگ خر را به صدا درآورد.

هوش مصنوعی: اگر شاعر نتواند به خوبی شعر بگوید، باید بگذارد که قافیه‌اش در تنگنا قرار گیرد و کارش دچار مشکل شود.

هوش مصنوعی: در واژه‌های عربی، خس به معنای گیاه یا علف است، ولی در شعر، شاعر به زیبایی و تفاوت‌های آن در ادبیات اشاره می‌کند. او می‌خواهد بگوید که حتی اگر یک کلمه یا موضوع در زبان دیگر زیبا یا جالب به نظر برسد، این زیبایی وابسته به لحن و نحوه بیان شاعرانه است. باز هم ممکن است کلمات مشابه از نظر معنا، در زمینه‌های مختلف احساسات و زیبایی‌های متفاوتی را القاء کنند. به عبارتی دیگر، حتی اگر کلمه‌ای در یک زبان جالب باشد، باید در نظر گرفت که حسی که از آن منتقل می‌شود، به هنر شاعری و بیان هنری وابسته است.

هوش مصنوعی: سلطان که مقام و منزلتی والا دارد، زمانی که بر نظر مردمی بدخواه و بدبین بنگرد، باید به آن نگاه با دیدی دیگر و با احتیاط نگریسته شود، زیرا این نگاه می‌تواند به او آسیب برساند.

هوش مصنوعی: اگر کسی در بازار طبس بخواهد از تو تعریف کند، حتی افرادی که به دین تو اعتقاد ندارند، به سمت تو خواهند آمد و به تو احترام خواهند گذاشت.

هوش مصنوعی: تا وقتی که قصهٔ اصحاب رس به قرآن خوانده می‌شود، تو که بداندیشی، همچنان در عمق و تاریکی رس بمان.