صوفی محمد هرویشمارهٔ ۵۶
دل که در دست فراق صنمی پاماله
داغ دارد به جگر زآتش غم چون لاله
نیست کوکب، که شب از سقف سما پران است
آتش آه من است آن که کشد دنباله
حاصل از عمر همین است که نوشی به چمن
می دهساله به آن دلبر هفدهساله
آستر بهر قباش از گل صد برگ کنید
که تن نازک او حیف بود بر واله
خال مشکین، دل زهاد جهان را بر بود
زان که بر عارض زیبای تو پس پر خاله
مصحف روی تو خواهم که گشایم فالی
که مبارک به من بیسر و پا آن فاله
ناله زار من از عشق ز قانون بگذشت
هرکه در چنگ تو افتاد چو نی میناله
قامت دلکش آن ماه مگر نیشکر است
چشم بد دور چنین زود از آن میباله
صوفیا جنت کویش به تو آسان نرسد
مگر از آتش غم پاک شوی چون ژاله
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دل که در دست فراق صنمی پاماله
داغ دارد به جگر زآتش غم چون لاله
هوش مصنوعی: دل که به خاطر دوری و جدایی معشوق در عذاب و فشار است، مثل لالهای که در آتش سوخته، احساساتش به شدت داغ و آتشین است.
نیست کوکب، که شب از سقف سما پران است
آتش آه من است آن که کشد دنباله
هوش مصنوعی: در آسمان، ستارهای نیست که شب را روشن کند، این آتش آه من است که دنبالهدار است و برمیخیزد.
حاصل از عمر همین است که نوشی به چمن
می دهساله به آن دلبر هفدهساله
هوش مصنوعی: نتیجه زندگی همین است که در میان گلها و چمنها، به دلبر جوانی که هفده سال دارد، نیکی و خوشی تقدیم کنیم.
آستر بهر قباش از گل صد برگ کنید
که تن نازک او حیف بود بر واله
هوش مصنوعی: برای لباس او آستری از گل صد برگ درست کنید، زیرا بدن نازک و لطیف او برای عشق و زیباییاش شایسته و ارزشمند است.
خال مشکین، دل زهاد جهان را بر بود
زان که بر عارض زیبای تو پس پر خاله
هوش مصنوعی: خال مشکین تو دل زاهدان دنیا را میرباید، چرا که زندگی و زیبایی تو جلوهای از آنچه در دلشان میگذرد را نمایان میکند.
مصحف روی تو خواهم که گشایم فالی
که مبارک به من بیسر و پا آن فاله
هوش مصنوعی: من میخواهم که هنگام خواندن قرآن بر روی چهرهات نگاهی بیندازم و پیشبینی خوشی که به من میدهد را بپذیرم، حتی اگر آن پیشبینی بیاساس و ناپایدار باشد.
ناله زار من از عشق ز قانون بگذشت
هرکه در چنگ تو افتاد چو نی میناله
هوش مصنوعی: ناله و گریه من به خاطر عشق از هر قاعده و قانونی فراتر رفته است. هر کسی که در چنگ تو قرار بگیرد، مانند نی ناله میکند.
قامت دلکش آن ماه مگر نیشکر است
چشم بد دور چنین زود از آن میباله
هوش مصنوعی: زیبایی و رخسار دلربای آن ماه مانند نیشکر است. چشم بد از این زیبایی باید دور باشد، زودتر از آن می دستی بر میآید.
صوفیا جنت کویش به تو آسان نرسد
مگر از آتش غم پاک شوی چون ژاله
هوش مصنوعی: صوفیها بهشتی که او را میطلبند، به سادگی به دست نمیآید مگر اینکه از آتش غم و اندوه خود پاک شوی، مانند قطرهی dew که بر روی گلبرگها مینشیند.