گنجور

بخش ۵۴

ای دل اگر از خویشتن امروز بمیری
جاوید شوی زنده چو از من بپذیری
در جواب او
دارم هوس امروز بلونی خمیری
جای است اگر در هوسش زار بمیری
گر صحن برنجی فتد امروز، به دستت
زنهار بنوشی همه را بر سر سیری
باید که بود معده پر امروز، به هر حال
چه نان جوین و چه خمیر و چه فطیری
بی دانه انگور نباشی تو به فصلش
فخری نبود این دم، چو رسیدی به امیری
ای شوش جگر بند برو حاضر دل باش
هر چند به خون...تو پرورده به شیری
می گفت کدک من به ام از کله به گیپا
گفتش که مکن عیب کبیران چو صغیری
صوفی بشوی عاقبت از خوان نعم سیر
زنهار مینداز دل این دم ز فقیری

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای دل اگر از خویشتن امروز بمیری
جاوید شوی زنده چو از من بپذیری
هوش مصنوعی: ای دل، اگر امروز از خود دوری و خود را فراموش کنی، همیشه زنده خواهی ماند و احساسی نو تجربه خواهی کرد، به شرطی که عشق من را بپذیری.
دارم هوس امروز بلونی خمیری
جای است اگر در هوسش زار بمیری
هوش مصنوعی: من امروز میل دارم که در جایی شبیه خمير بشینم. اگر در حسرت آن بمیرم، چه می‌شود؟
گر صحن برنجی فتد امروز، به دستت
زنهار بنوشی همه را بر سر سیری
هوش مصنوعی: اگر امروز در محفل خوشی و شادی قرار بگیری، مواظب باش که از فراوانی نعمت‌ها و لذت‌ها به جایی نرسی که همه چیز را بدون فکر و حساب بخوری و از اندازه بگذری.
باید که بود معده پر امروز، به هر حال
چه نان جوین و چه خمیر و چه فطیری
هوش مصنوعی: امروز باید معده‌ام پر باشد، فرقی نمی‌کند که نان جو، خمیر یا نان‌های دیگر بخورم.
بی دانه انگور نباشی تو به فصلش
فخری نبود این دم، چو رسیدی به امیری
هوش مصنوعی: اگر انگور بی‌دانه باشی، در فصلش هم دلیل برای فخر و زیبایی نخواهی داشت. اما وقتی به مقام و جایگاهی می‌رسی، آن موقع خود را به رخ می‌کشی.
ای شوش جگر بند برو حاضر دل باش
هر چند به خون...تو پرورده به شیری
هوش مصنوعی: ای شوش، برای دل حاضر و آماده باش، هرچند که به خون جگر خود سیراب شده‌ای و پرورش یافته‌ات از شیر بوده است.
می گفت کدک من به ام از کله به گیپا
گفتش که مکن عیب کبیران چو صغیری
هوش مصنوعی: کودک من به من گفت که چون بزرگترها را ملامت می‌کنی، به یاد داشته باش که خودت هم کوچک هستی و نباید عیب کسانی که بزرگ‌تر از تو هستند را بگویی.
صوفی بشوی عاقبت از خوان نعم سیر
زنهار مینداز دل این دم ز فقیری
هوش مصنوعی: در نهایت از زندگی نعمت‌ها و بهره‌ها دست بکش و به خاطر فقر و کمبودها دل خود را ناامید نکن.