گنجور

شمارهٔ ۳۰ - غوغای محشر

نه تنها بندهٔ بالای موزونت صنوبر شد
علم شد، سردوبان شد، نیشکر شد، نخل نوبر شد
نه تنها گل ز نرمی شرمگین شد پیش اندامت
کتان شد، پرنیان شد، حلّه شد، دیبای اخضر شد
نه تنها شور بر پا شد که دوش از بزم ما رفتی
بلا شد، فتنه شد، آشوب شد، غوغای محشر شد
نه تنها یاسمن شد سخرهٔ سیمین بنا گوشت
سمن شد، نسترن شد، لاله شد، نسرین صد پر شد
نه تنها مدّعی شد کامران از زلف پر چینت
صبا شد، شانه شد، مشّاطه شد، عنبرچهٔ زر شد
نه تنها شد صبوحی از غم هجران تو محزون
فغان شد، ناله شد، خونین جگر شد، دیده تر شد

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: همراهان گنجور

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نه تنها بندهٔ بالای موزونت صنوبر شد
علم شد، سردوبان شد، نیشکر شد، نخل نوبر شد
هوش مصنوعی: فقط من نیستم که در سایه‌ی زیبایی تو رشد کرده‌ام، بلکه دیگران هم تحت تأثیر تو قرار گرفته‌اند و به چیزهای باارزشی تبدیل شده‌اند.
نه تنها گل ز نرمی شرمگین شد پیش اندامت
کتان شد، پرنیان شد، حلّه شد، دیبای اخضر شد
هوش مصنوعی: گل به خاطر نرمی و لطافتش در برابر زیبایی تو شرمگین و خجالت‌زده شد، به طوری که به نوعی پارچه‌های نرم و با ارزش مانند کتان، پرنیان، حلّه و دیبای سبز تبدیل گردید.
نه تنها شور بر پا شد که دوش از بزم ما رفتی
بلا شد، فتنه شد، آشوب شد، غوغای محشر شد
هوش مصنوعی: با رفتن تو از میکده، تنها شوری به پا نشد، بلکه هرج و مرج و فتنه‌ای به وجود آمد و غوغایی مانند روز قیامت ایجاد شد.
نه تنها یاسمن شد سخرهٔ سیمین بنا گوشت
سمن شد، نسترن شد، لاله شد، نسرین صد پر شد
هوش مصنوعی: در میان گل‌ها، یاسمن به زیبایی و ظرافتی دست یافته که مانند برف سفید و خالص است. دیگر گل‌ها نیز هر کدام به نوعی زیبا و خاص شده‌اند؛ گوشت سمن به لطافتش نمایان شده و نسترن، لاله و نسرین نیز به زیبایی و شکوفایی در آمده‌اند. در این میان، بسیاری از گل‌ها به طرز شگفت‌انگیزی شکوفا و پر از زندگی شده‌اند.
نه تنها مدّعی شد کامران از زلف پر چینت
صبا شد، شانه شد، مشّاطه شد، عنبرچهٔ زر شد
هوش مصنوعی: کامران فقط ادعا نمی‌کند، بلکه از زلف‌های پرچین و تاب تو، نسیم به وجود آمده، شانه‌ای برای آن شده، آرایشگرش شده و بویی معطر و خوش از آن به وجود آمده است.
نه تنها شد صبوحی از غم هجران تو محزون
فغان شد، ناله شد، خونین جگر شد، دیده تر شد
هوش مصنوعی: نه تنها این که شراب نوشیدن باعث غم و اندوه فراق تو شده است، بلکه فریاد من هم بلند شده و ناله‌ام اثر عمیقی بر دل گذاشته است و چشمانم پر از اشک شده است.

حاشیه ها

1393/11/16 18:02
خلیل رفیعی طباطبایی

شاید در بیت چهارم به جای کلمه ی سخره (که همانا مسخره شدن می باشد) کلمه ی سحره (مسحور شدن) درست تر و به معناتر باشد.

1397/11/22 14:01
اصلان

عجب وزن جالبی داره این شعر خیلی متفاوته

1399/09/09 11:12
بهیار سپیدان

درود
سردوبان در مصراع دوم بیت اول بی معنی است . می تواند سرو و بان باشد. در برخی نسخه ها ، سروبن آمده است.