گنجور

شمارهٔ ۱۲ - دل گمشده

عشقت آتش بدل کس نزند تا دل ماست
کی به مسجد سزد آن شمع که بر خانه رواست
به وفائی که نداری قسم ای ماه جبین
هر جفائی که کنی در دل من عین وفاست
اگر از ریختن خون منت خرسندی است
این نه خونست بیا دست بر آن زن که حناست
سر زلف تو چنین مشک تر آورده به شهر
ای حریفان ز ختن مشک نخواهید خطاست
من گرفتار سیه چردهٔ شوخی شده ام
که بمن دشمن و با مردم بیگانه صفاست
یوسف از مصر سفر کرد و بدینجا آمد
گو به یعقوب که فرزند تو در خانهٔ ماست
روزی آیم به سر کوی تو و جان بدهم
تا بگویند که این کشتهٔ آن ماه لقاست
زود باشد که سراغ من دل گمشده را
از همه شهر بگیرند، صبوحی به کجاست

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: همراهان گنجور

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

عشقت آتش بدل کس نزند تا دل ماست
کی به مسجد سزد آن شمع که بر خانه رواست
هوش مصنوعی: عشق تو آتشی نیست که به دیگران آسیب برساند، تا وقتی که دل ما درگیر آن است. آیا شایسته است که شمعی که در خانه ما روشن است، در مسجد نیز قرار گیرد؟
به وفائی که نداری قسم ای ماه جبین
هر جفائی که کنی در دل من عین وفاست
هوش مصنوعی: به قسم تو که هیچ وفایی نداری، ای چهره زیبای شب، هر خیانتی که به من کنی در قلب من مانند وفا به حساب می‌آید.
اگر از ریختن خون منت خرسندی است
این نه خونست بیا دست بر آن زن که حناست
هوش مصنوعی: اگر از ریختن خون خوشحال می‌شوی، بدان که این فقط رنگ حناست. بیا دست بر آن زن بگذار و ببین که واقعاً چه چیزی است.
سر زلف تو چنین مشک تر آورده به شهر
ای حریفان ز ختن مشک نخواهید خطاست
هوش مصنوعی: ای دوستان، سر زلف تو به قدری خوشبو و عطری است که وقتی به شهر آورده می‌شود، هیچ کس از ختن (سرزمین مشک) هم مشک طلب نخواهد کرد، زیرا عطر زلف تو به تنهایی کافی و بی‌نظیر است.
من گرفتار سیه چردهٔ شوخی شده ام
که بمن دشمن و با مردم بیگانه صفاست
هوش مصنوعی: من در دام شوخی‌های تیره و تار گرفتار شده‌ام که نه تنها برای من دشمنی می‌کند، بلکه با دیگران هم بی‌رحمانه رفتار می‌کند.
یوسف از مصر سفر کرد و بدینجا آمد
گو به یعقوب که فرزند تو در خانهٔ ماست
هوش مصنوعی: یوسف از مصر به اینجا آمد و به یعقوب گفت که فرزند تو در خانهٔ ماست.
روزی آیم به سر کوی تو و جان بدهم
تا بگویند که این کشتهٔ آن ماه لقاست
هوش مصنوعی: روزی به سر کوی تو می‌رسم و جانم را فدای تو می‌کنم، تا کسانی بگویند که این شخص، قربانی زیبایی توست.
زود باشد که سراغ من دل گمشده را
از همه شهر بگیرند، صبوحی به کجاست
هوش مصنوعی: به زودی خواهند رفت و از همه جا دنبال کسی می‌گردند که دل گمشده من را پیدا کند. جایی که آن شخص است، کجاست؟

حاشیه ها

1392/02/05 13:05
محسن

مصرع اول بیت سوم اصلاح شود :
اگر از ریختن خون منت خرسندی است

1392/08/17 08:11
غلام رسولی بندرعباس

به نظر من د ر. بیت سوم کلمه که کم دارد. گر که ا ز ریختن خون منت

1394/02/21 21:04
فرشید نیکپوری

درود
این غزل رو با یک بیت اضافه در آخر که عبارت هست آز :
اگرت یار جفا کرد و ملامت «‌راهب‌»
غم مخور دادرس عاشق مظلوم‌ خداست
به اسم ملک الشعرای بهار هم نوشتین
جریان چیه؟

1394/11/18 00:02

بیت پنجم فوق العادس..
من این بیتو از رادیو شنیدم..
و همین باعث شد که توی نت دنبال این شعر بگردم..
شعرشو دوس دارم..

1395/12/12 14:03

باسلام
این شعر رو با یکی دوبیت متفاوت عینا درگنجور به اسم ملک الشعراب بهار هم دبدم
موضوع چیه؟
ملک‌الشعرای بهار » غزلیات » شمارهٔ ۱۷/

1397/10/23 11:12
ســراج

با درود و مهر و سپاس از زحماتی که برای این مجموعه گران بها در گنجور میکنید واین آثار بی نظیر را جمع آوری کرده اید،دستمریزاد...
اما بعضی مواقع به اشعاری برای مثال این سروده که هم در اینجا و در مجموعه شاطرعباس با کمی تغییر دیده می شود و دوستان گنجوری هم تذکر زیاد داده اند،بالاخره ما که دسترسی به نسخه های چاپی این دو سخنسرا پارسی گو نداریم چه باید بکنیم،لفطاً محبت کنید و رسیدگی بفرمایید،در جاهای دیگری هم بنام سراج برای اشتباهاتی چاپی و وزنی و غیره تذکری داده ام که متاسفانه هنوز رسیدگی و یا تصحیح نشده،پوزش میخواهم از همه دوستان گنجوری،زنده مانید به مهر،سراج

1399/01/25 20:03
زهرا

این تصنیف (من گرفتار سیه چرده ی شوخی شده ام) توسط قمرالملوک وزیری به زیبایی اجرا شده است گرچه به علت قدمت ، کیفیت صدا پایین است. اما همچنان زیبایی ترانه گوش نواز است .

1399/12/10 12:03
ابراهیم

گر چه از ریختن خون منت خرسندیست
چه در متن اصلی جا افتاده