شمارهٔ ۶۴۹
جام بر کف خاطر اندوهگین دارد بهار
همچو مستان گریه را در آستین دارد بهار
در نظر تا سایه برگ خزان باغ گل است
در سر کوی که پهلو بر زمین دارد بهار
بی تو ایمن نیستم از برگ برگ گلستان
بهر قتلم ز هر در زیر نگین دارد بهار
سیر گلشن کن اگر دلسرد داغ توبه ای
مرهم کافور برگ یاسمین دارد بهار
تا نسیمی می وزد از می بساطی چیده ام
زهد رنگین مشربم در آستین دارد بهار
سبزه خنجر می زند ساغر به فریادم برس
شربت آبی که خوی آتشین دارد بهار
خاطر جمعی پریشانتر ز گل پیدا کند
صد شکست از توبه مادر کمین دارد بهار
از سر کوی که می آید نمی دانم اسیر
اینقدر دانم که منت بر زمین دارد بهار
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
جام بر کف خاطر اندوهگین دارد بهار
همچو مستان گریه را در آستین دارد بهار
هوش مصنوعی: بهار با دل شکسته و اندوهی که در دل دارد، همچون مینوشیدگان، اشک را در آستین خود پنهان کرده است.
در نظر تا سایه برگ خزان باغ گل است
در سر کوی که پهلو بر زمین دارد بهار
هوش مصنوعی: در نگاه، تا زمانی که سایههای برگهای خزان در باغ گل وجود دارد، در کوچهای که به زمین نزدیک است، بهار نیز حضور دارد.
بی تو ایمن نیستم از برگ برگ گلستان
بهر قتلم ز هر در زیر نگین دارد بهار
هوش مصنوعی: بدون تو احساس امنیت نمیکنم، حتی از هر برگ گلستان. به خاطر این که هر کجا بهار است، برای من ممکن است خطرناک باشد.
سیر گلشن کن اگر دلسرد داغ توبه ای
مرهم کافور برگ یاسمین دارد بهار
هوش مصنوعی: اگر دلگیر هستی، با رفتن به گلستان خود را شاد کن، زیرا توبهای که میکنی مانند مرهمی است که بر دردهایت مینهد و بهار با عطر برگهای یاسمن، شادی و آرامش را به زندگیات میآورد.
تا نسیمی می وزد از می بساطی چیده ام
زهد رنگین مشربم در آستین دارد بهار
هوش مصنوعی: به یاد باشکوهی بهار، بساطی از خوشی و شادابی برپاست و در آستین من زهدی زیبا نهفته است که همراه با نسیم زندگی میآید.
سبزه خنجر می زند ساغر به فریادم برس
شربت آبی که خوی آتشین دارد بهار
هوش مصنوعی: سبزه مانند خنجری به ساغر (لیوان) میزند و از من کمک میخواهد. بیا و شربتی به من بده که با وجود رنگ آبیاش، خوی آتشین دارد و بهار را به یاد میآورد.
خاطر جمعی پریشانتر ز گل پیدا کند
صد شکست از توبه مادر کمین دارد بهار
هوش مصنوعی: آسودگی خاطر، گاهی بیشتر از گل نشان میدهد و بهار، که ظاهراً نماد شادی و امید است، میتواند به آسانی دل انسان را بشکند و رنجهایی را که مادر از گذشته به یاد سپرده است، بیدار کند.
از سر کوی که می آید نمی دانم اسیر
اینقدر دانم که منت بر زمین دارد بهار
هوش مصنوعی: نمیدانم از کدام کوچه و از کجا میآید، اما میدانم که در اینجا منتظر بهاری هستم که نشانههایش روی زمین نمایان است.