گنجور

شمارهٔ ۸۱

دیدیم خیال موج و دریا
نقشی است بر آب دیدهٔ ما
بر پردهٔ چشم ما سوی اللّه
نقشی است خیال بسته واللّه
نقاش نگر که نقش بسته
با نقش خوشش خوشی نشسته
یک عین بود بسی مظاهر
عینی به مظاهر است ظاهر
ذاتش بنمود در مرایا
صورت بستند جمله اشیا
فیاض به فیض اقدس ای ‌جان
فرموده تعینات اعیان
اعیان در علم ثابتانند
بالذات بدانکه عین ذاتند
هر عین به تو عیان نماید
اسمی چو نقاب برگشاید
مجموع صفات او نسب ‌دان
انساب همه از او فرو خوان
بحر است و حباب و موج و جو چار
هر چار یکی بود به ناچار
هر فیض خوشی از این فیوضات
فتحی است که بخشدت فتوحات
جامی به کف آر تا توانی
می نوش ز خم خسروانی
می نوش به ذوق در سحر گاه
شادی روان نعمت‌اللّه

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دیدیم خیال موج و دریا
نقشی است بر آب دیدهٔ ما
هوش مصنوعی: دیدیم که تصویر امواج و دریا فقط یک تصویر زودگذر است که بر روی آب چشم‌های ما نقش بسته است.
بر پردهٔ چشم ما سوی اللّه
نقشی است خیال بسته واللّه
هوش مصنوعی: در جلوی چشمان ما تصویری از خداوند قرار دارد که به صورت خیال و تصویر ایجاد شده است.
نقاش نگر که نقش بسته
با نقش خوشش خوشی نشسته
هوش مصنوعی: نگاه کن که هنرمند چگونه با هنر خود، زیبایی را خلق کرده و این زیبایی شادی را در دل خود نشانده است.
یک عین بود بسی مظاهر
عینی به مظاهر است ظاهر
هوش مصنوعی: عین به معنای حقیقت و واقعیت است و این گفتار بیان می‌کند که بسیاری از جلوه‌ها و نمادها در واقع تنها تجلیات و نمایانگرهای یک حقیقت واحد هستند. این نشان می‌دهد که آنچه ما مشاهده می‌کنیم، فقط سطح و نمایی از یک اصل عمیق‌تر و واحد است.
ذاتش بنمود در مرایا
صورت بستند جمله اشیا
هوش مصنوعی: وجود او در آینه‌ها نمایان است و همه چیزها را به تصویر کشیده‌اند.
فیاض به فیض اقدس ای ‌جان
فرموده تعینات اعیان
هوش مصنوعی: خداوند بخشنده، ای جان، زیبایی‌های خلق شده را به طور خاص و مشخص قرار داده است.
اعیان در علم ثابتانند
بالذات بدانکه عین ذاتند
هوش مصنوعی: موجودات واقعی در علم، به خودی خود و به دلیل اینکه عین وجود هستند، ثابت و پایدارند.
هر عین به تو عیان نماید
اسمی چو نقاب برگشاید
هوش مصنوعی: هر چیزی که به تو مرتبط باشد، به‌وضوح خود را نشان خواهد داد و همچون نقابی که کنار می‌رود، به حقیقت خود آشکار خواهد شد.
مجموع صفات او نسب ‌دان
انساب همه از او فرو خوان
هوش مصنوعی: هر گونه ویژگی و صفتی که وجود دارد، به نوعی به او برمی‌گردد و تمام نسل‌ها و ریشه‌ها از او نشئت می‌گیرند.
بحر است و حباب و موج و جو چار
هر چار یکی بود به ناچار
هوش مصنوعی: در اینجا بیان شده که در میان دریا، حباب، موج و جریان، همگی در حقیقت به یک چیز اشاره دارند و به نوعی در اصل یکی هستند، هرچند که به ظاهر متفاوت به نظر می‌رسند.
هر فیض خوشی از این فیوضات
فتحی است که بخشدت فتوحات
هوش مصنوعی: هر خرسندی و خوشی که در زندگی تجربه می‌کنی، به نوعی برکت و دست‌آوردی است که به تو داده می‌شود.
جامی به کف آر تا توانی
می نوش ز خم خسروانی
هوش مصنوعی: هر زمان که می‌توانی، جامی را به دست بگیر و از شراب خوشگوار بنوش.
می نوش به ذوق در سحر گاه
شادی روان نعمت‌اللّه
هوش مصنوعی: در سپیده دم، با لذت و شادابی از نوشیدن بهره‌مند شو که این نعمتی از سوی خداست.