شمارهٔ ۴۷
همه عالم حجاب و عین حجاب
غیر او نیست این سخن دریاب
دفتر کاینات می خوانم
معنیش حرف حرف می دانم
شانه را گر هزار دندانه است
یک حقیقت هویت آن است
گر بگویم هزار یک سخنست
یوسفی را هزار پیرهن است
ظلمت و نور هر دو یک ذاتند
گرچه اندر ظهور آیاتند
ور ظهور است این منی و توئی
به مسما یکی به اسم دوئی
آنکه انسان کاملش نام است
نزد رندان چو باده و جامست
نوش کن جام می که نوشت باد
خم می دائما به جوشت باد
ساغر می مدام می نوشم
خلعت از جود عشق می پوشم
ما خراباتیان سرمستیم
در خرابات عشق پابستیم
می و جامیم و جان و جانانه
شاه و دُستور و کنج ویرانه
شیخ مرشد جنید بغدادی
مصر معنی و مشق دلشادی
اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
همه عالم حجاب و عین حجاب
غیر او نیست این سخن دریاب
هوش مصنوعی: تمام جهان به نوعی مانع و پردهای است، و هیچ چیزی جز او وجود ندارد. این نکته را درک کن و به آن توجه کن.
دفتر کاینات می خوانم
معنیش حرف حرف می دانم
هوش مصنوعی: من در حال خواندن دفتر وجود هستم و به معنای هر عبارت آن به خوبی آگاه هستم.
شانه را گر هزار دندانه است
یک حقیقت هویت آن است
هوش مصنوعی: شانه هرچند دندانههای زیادی دارد، اما واقعیت اصلی آن همین هویت است که دارد.
گر بگویم هزار یک سخنست
یوسفی را هزار پیرهن است
هوش مصنوعی: اگر بگویم که یوسف هزاران داستان دارد، در واقع اشاره به این است که او هزاران ویژگی و نقاب مختلف دارد.
ظلمت و نور هر دو یک ذاتند
گرچه اندر ظهور آیاتند
هوش مصنوعی: تاریکی و روشنایی هر دو از یک ماهیت هستند، هرچند که در ظهور و نمایان شدن، متفاوت به نظر میآیند.
ور ظهور است این منی و توئی
به مسما یکی به اسم دوئی
هوش مصنوعی: اگر ظهور بماند، این من و تو به یک نام دو نام متفاوت داریم، اما در واقع همگان یکی هستیم.
آنکه انسان کاملش نام است
نزد رندان چو باده و جامست
هوش مصنوعی: شخصی که او را انسان کامل میدانند، در نظر عارفان و اهل دل مانند شراب و جام است.
نوش کن جام می که نوشت باد
خم می دائما به جوشت باد
هوش مصنوعی: یک بار دیگر جام شراب را بنوش، زیرا نسیم خوشبو این خم را همواره به جوش و خروش درآورده است.
ساغر می مدام می نوشم
خلعت از جود عشق می پوشم
هوش مصنوعی: همواره از جام می مینوشم و با لطف عشق، لباس زیبایی بر تن میکنم.
ما خراباتیان سرمستیم
در خرابات عشق پابستیم
هوش مصنوعی: ما افرادی هستیم که به مستی و عشق علاقهمندیم و در فضای عشق و شادی غرق شدهایم.
می و جامیم و جان و جانانه
شاه و دُستور و کنج ویرانه
هوش مصنوعی: ما مشغول نوشیدن شرابیم و با هم هستیم، جان و محبوب من در کنار یکدیگر، شاه و فرمانروا و در گوشهای از یک ویرانی.
شیخ مرشد جنید بغدادی
مصر معنی و مشق دلشادی
هوش مصنوعی: شیخ و مرشد جنید بغدادی به علم و هنر دلشاد کردن اشاره دارد.