شمارهٔ ۴۱
آن یکی کوزه ای ز یخ برداشت
کرد پر آب یک زمان بگذاشت
چون هوا ز آفتاب گرمی یافت
گرمیش بر وجود کوزه بتافت
آب شد برف و کوزه شد با آب
اسم و رسم از میانه شد دریاب
اول ما چو آخر ما شد
قطره دریاست چون به دریا شد
قطر و بحر و موج و جو آبند
عین ما را به عین ما یابند
نقد گنجینه ای قدم مائیم
گرچه موجیم عین دریائیم
آب در هر قدح که جا گیرد
در زمان رنگ آن انا گیرد
گر نه آبست اصل گوهر چیست
جوهر گوهر منور چیست
همه عالم چو گوهری دریاب
عین او بین و جوهری دریاب
چیست عالم به نزد درویشان
پرده دار حقیقت ایشان
آن حقیقت که اول همه اوست
صورتش عالمست و معنی دوست
گنج و گنجینه و طلسم نگر
صفت و ذات بین و اسم نگر
اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
آن یکی کوزه ای ز یخ برداشت
کرد پر آب یک زمان بگذاشت
هوش مصنوعی: یک نفر کوزهای پر از آب یخ برداشت و مدتی آن را کنار گذاشت.
چون هوا ز آفتاب گرمی یافت
گرمیش بر وجود کوزه بتافت
هوش مصنوعی: وقتی هوا از گرمای آفتاب گرم شد، این گرما بر وجود کوزه تابید و بر آن تأثیر گذاشت.
آب شد برف و کوزه شد با آب
اسم و رسم از میانه شد دریاب
هوش مصنوعی: برف به آب تبدیل شد و کوزه پر از آب گردید، از میان نام و نشانی باقی نماند، پس دریاب و متوجه باش.
اول ما چو آخر ما شد
قطره دریاست چون به دریا شد
هوش مصنوعی: در ابتدا، ما به شکل قطرهای از دریا بودیم، اما زمانی که به دریا پیوستیم، تبدیل به همان دریا شدیم.
قطر و بحر و موج و جو آبند
عین ما را به عین ما یابند
هوش مصنوعی: اندازه و وسعت دریا و موج و جو نیز به همین صورت وجود دارند و ما را درک میکنند.
نقد گنجینه ای قدم مائیم
گرچه موجیم عین دریائیم
هوش مصنوعی: ما مانند گنجینهای با ارزش هستیم، اگرچه ظاهر ما شاید ناپایدار و شبیه به امواج دریا به نظر برسد، اما در واقعیت عمیق و با محتوا هستیم.
آب در هر قدح که جا گیرد
در زمان رنگ آن انا گیرد
هوش مصنوعی: آب در هر ظرفی که قرار بگیرد، به رنگ آن ظرف در میآید.
گر نه آبست اصل گوهر چیست
جوهر گوهر منور چیست
هوش مصنوعی: اگر اصل و ریشهای در کار نباشد، پس ارزش و جوهر واقعی چیست؟ چگونه میتوان درخشش و نور ذاتی را درک کرد؟
همه عالم چو گوهری دریاب
عین او بین و جوهری دریاب
هوش مصنوعی: همه دنیا را مانند یک گوهر با ارزش بشناس و وجود او را به چشم یک گوهر منحصر به فرد ببین.
چیست عالم به نزد درویشان
پرده دار حقیقت ایشان
هوش مصنوعی: عالم در برابر درویشان، تنها یک پرده از حقیقتهای آنها را میبیند و از عمق معنای واقعیشان بیخبر است.
آن حقیقت که اول همه اوست
صورتش عالمست و معنی دوست
هوش مصنوعی: حقیقتی که از آغاز وجود دارد، ظاهری دارد که همان جهان است و باطنی که دوستی را معنا میبخشد.
گنج و گنجینه و طلسم نگر
صفت و ذات بین و اسم نگر
هوش مصنوعی: به ارزشها و منابع واقعی توجه کن و فقط به ظواهر و نامها بسنده نکن.