غزل شمارهٔ ۸۷۳
به کام ماست می و جام و جسم و جان هر چار
چه خوش بود که بود یار آن چنان هر چار
حباب و قطره و دریا و موج را دریاب
به عین ما نظری کن یکی است آن هر چار
چهار حرف بگیر و خوشی بگو الله
یگانه باش و یکی را روان بخوان هر چار
حریف سرخوش و ساقی مست و جام شراب
امید هست که باشند جاودان هر چار
چهار طبع مخالف موافقت کردند
ببین مخالفت این مخالفان هر چار
یکی است اول و آخر چو ظاهر و باطن
چهار اسم مسمی یکی بدان هر چار
چهار یار رسولند دوستان خدا
به دوستی یکی دوست دارشان هر چار
چهار مرتبه سید تنزلی فرمود
ترقئی کن و می جو ز عاشقان هر چار
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
به کام ماست می و جام و جسم و جان هر چار
چه خوش بود که بود یار آن چنان هر چار
هوش مصنوعی: ما از می و جام و جسم و جان لذت میبریم و هر چیزی که خوشایند ما باشد، مورد توجهمان است. در این لذتبردن، یار ما نیز به همان اندازه با ما شریک است.
حباب و قطره و دریا و موج را دریاب
به عین ما نظری کن یکی است آن هر چار
هوش مصنوعی: به ویژگیهای مشترک حباب، قطره، دریا و موج فکر کن. نگاه کن که این چهار عنصر در حقیقت یکی هستند و تفاوتهای ظاهریشان تنها سطحی است.
چهار حرف بگیر و خوشی بگو الله
یگانه باش و یکی را روان بخوان هر چار
هوش مصنوعی: چهار حرف را در نظر بگیر و خوشحالی بکن. بگو که خداوند یگانه است و یکی را به یاد داشته باش. این چهار حرف را در زندگیات بیاموز.
حریف سرخوش و ساقی مست و جام شراب
امید هست که باشند جاودان هر چار
هوش مصنوعی: دوست شاداب و نوشندهی مست و جام شراب، امید دارم که همهی آنها همیشه و برای همیشه در کنار هم بمانند.
چهار طبع مخالف موافقت کردند
ببین مخالفت این مخالفان هر چار
هوش مصنوعی: چهار شخصیت یا طبع مختلف به توافق رسیدند، حالا ببین چطور این مخالفان با هم اختلاف دارند.
یکی است اول و آخر چو ظاهر و باطن
چهار اسم مسمی یکی بدان هر چار
هوش مصنوعی: این بینظیر به این معناست که در واقعیت، یک حقیقت واحد وجود دارد که هم در آغاز و هم در پایان حفظ میشود. همچنین، این حقیقت در جوانب مختلفش (ظاهر و باطن) همانند چهار نامی است که به یک چیز اشاره دارند. به عبارت دیگر، اگرچه نامها و ظواهر ممکن است متفاوت باشند، اما در نهایت همه به یک اصل واحد اشاره میکنند.
چهار یار رسولند دوستان خدا
به دوستی یکی دوست دارشان هر چار
هوش مصنوعی: چهار نفر از دوستان خدا، یاران پیامبر هستند و در دوستی با آنها کسی است که هر چهار نفر را دوست دارد.
چهار مرتبه سید تنزلی فرمود
ترقئی کن و می جو ز عاشقان هر چار
هوش مصنوعی: این شعر به دعوت و انگیزه دادن به عاشقان اشاره دارد. به چهار بار تاکید بر تلاش برای بالا رفتن و پیشرفت در مسیر عشق اشاره شده است. شاعر از عاشقان میخواهد که به جای غم و اندوه، به سمت شادی و نوشیدن میروند و در این راه کوشش کنند.