گنجور

غزل شمارهٔ ۵۹۲

یاری که می ننوشد از ذوق ما چه داند
ناخورده دُرد دردش صاف دوا چه داند
همدم نگشته با جام ساقی کجا شناسد
میخانه را ندیده بزم خدا چه داند
حالم ز عاشقان پرس تا با تو باز گویند
از عاقلان چه پرسی عاقل مرا چه داند
از جام ابتلایش ذوقی که مبتلا راست
هر کو بلا ندیده ذوق بلا چه داند
گوید که ماجرائی با رند مست دارم
رندی که مست باشد او ماجرا چه داند
نوری که در دل ماست خورشید ذرهٔ اوست
هر بی بصر ز کوری نور و ضیا چه داند
سلطان خبر ندارد از حال نعمت الله
اسرار پادشاهی مرد گدا چه داند

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

یاری که می ننوشد از ذوق ما چه داند
ناخورده دُرد دردش صاف دوا چه داند
هوش مصنوعی: یاری که از لذت ما شراب نمی‌نوشد، چگونه می‌تواند درد ما را درک کند؟ کسی که خود تجربه‌ای از زخم‌ها و رنج‌ها ندارد، چگونه می‌تواند بداند که دردهای نخورده چه درمانی دارند؟
همدم نگشته با جام ساقی کجا شناسد
میخانه را ندیده بزم خدا چه داند
هوش مصنوعی: اگر کسی به هم‌نشینی با جام و می‌سرا نپرداخته باشد، چگونه می‌تواند اهمیت و魅یت میخانه را درک کند؟ کسی که به بهشت و بزم خداوند نرسیده، چه چیزی از آن می‌داند؟
حالم ز عاشقان پرس تا با تو باز گویند
از عاقلان چه پرسی عاقل مرا چه داند
هوش مصنوعی: از حال عاشقان بپرس تا ببینی که چه می‌گویند، اما از عقلا نپرس زیرا آن‌ها چیزی از حالم نمی‌دانند.
از جام ابتلایش ذوقی که مبتلا راست
هر کو بلا ندیده ذوق بلا چه داند
هوش مصنوعی: کسی که در مصیبت و بحران‌ها تجربه کرده، از لذت و حظ آن مطلع است. اما فردی که هرگز با مشکلات روبرو نشده، چگونه می‌تواند طعم و لذت آن را درک کند؟
گوید که ماجرائی با رند مست دارم
رندی که مست باشد او ماجرا چه داند
هوش مصنوعی: می‌گوید که من داستانی با شخصی سرمست دارم، اما رند مستی که داستان می‌گوید، چطور می‌تواند ماجرا را درک کند؟
نوری که در دل ماست خورشید ذرهٔ اوست
هر بی بصر ز کوری نور و ضیا چه داند
هوش مصنوعی: نوری که در قلب ما وجود دارد، در حقیقت، شعاعی از خورشید است. هر کسی که کور است، نمی‌تواند بفهمد نور و روشنی چیست.
سلطان خبر ندارد از حال نعمت الله
اسرار پادشاهی مرد گدا چه داند
هوش مصنوعی: سلطان از وضعیت نعمت الله بی‌خبر است، چون فردی که در وضعیت فقر به‌سر می‌برد، چگونه می‌تواند از رازهای پادشاهی مطلع باشد؟