شاه نعمت‌الله ولیغزل شمارهٔ ۴۷۷
آن چنان ذاتی نهان اندر صفت پیدا بود
جامع ذات و صفاتش نزد ما اسما بود
ز آفتاب حسن او عالم منور شد تمام
همچنان روشن بود مجموع عالم تا بود
نزد ما موج و حباب و قطره و دریا یکیست
بحر می داند که او با ما درین دریا بود
ما چنین تشنه به هر سو می دویم از بهر آب
ای عجب آبی که ما جوئیم عین ما بود
آن یکی در هر یکی کرده تجلی لاجرم
هر یکی در ذات خود یکتای بی همتا بود
فی المثل یک دایره این شکل عالم فرض کن
حق محیط و نقطه روح و دایره اشیا بود
مجلس عشقست و سید مست و ساقی در حضور
جنت است و هم لقاگر بایدت اینجا بود
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
آن چنان ذاتی نهان اندر صفت پیدا بود
جامع ذات و صفاتش نزد ما اسما بود
هوش مصنوعی: ذاتی که در عمق خود پنهان است، به گونه‌ای در صفاتش نمایان می‌شود که ما به تمامی اسماء و ویژگی‌های او دست یافته‌ایم.
ز آفتاب حسن او عالم منور شد تمام
همچنان روشن بود مجموع عالم تا بود
هوش مصنوعی: بر اثر زیبایی او، عالم روشن و پرنور شد و این روشنی همچنان ادامه داشت تا زمانی که او در جهان حضور داشت.
نزد ما موج و حباب و قطره و دریا یکیست
بحر می داند که او با ما درین دریا بود
هوش مصنوعی: در نظر ما، همه چیز از جمله موج، حباب، قطره و دریا با هم یکسان هستند. در واقع، در این دریا، فقط دریا است که می‌داند ما نیز جزئی از آن هستیم.
ما چنین تشنه به هر سو می دویم از بهر آب
ای عجب آبی که ما جوئیم عین ما بود
هوش مصنوعی: ما به شدت در جستجوی آب هستیم و عجیب است که آبی که به دنبال آنیم، خود ما هستیم.
آن یکی در هر یکی کرده تجلی لاجرم
هر یکی در ذات خود یکتای بی همتا بود
هوش مصنوعی: هر یک از افراد و موجودات می‌تواند به نوعی نشان‌دهنده‌ی تجلی و ظهور وجودی برتر باشد، به طوری که هر کسی در ذات خودش به یکتایی و خاص بودن دست یافته است.
فی المثل یک دایره این شکل عالم فرض کن
حق محیط و نقطه روح و دایره اشیا بود
هوش مصنوعی: به عنوان مثال، تصور کن که یک دایره نمایانگر جهان است، جایی که مرکز آن خدای حقیقی است و نقطه‌ای در داخل آن روح را نشان می‌دهد، در حالی که اشیا به دور این نقطه در دایره قرار گرفته‌اند.
مجلس عشقست و سید مست و ساقی در حضور
جنت است و هم لقاگر بایدت اینجا بود
هوش مصنوعی: محفل عشق برپاست و در آن، سید که نبیذ می‌نوشد و ساقی با اوست. وجود بهشت و دیدار محبوب در این مجلس همزمان است و اگر نیاز به آن دیدار داری، باید در اینجا حضور داشته باشی.