شاه نعمت‌الله ولیغزل شمارهٔ ۴۷۴
هر که رخسار تو بیند به گلستان نرود
هر که درد تو کشد از پی درمان نرود
آنکه در خانه دمی با تو به خلوت بنشست
به تماشای گل و لاله و ریحان نرود
خضر اگر لعل روان بخش تو را دریابد
بار دیگر به لب چشمهٔ حیوان نرود
گر نه امید لقای تو بود در جنّت
هیچ عاشق به سوی روضهٔ رضوان نرود
مرد باید که ز شمشیر نگرداند روی
گر نه از خانه همان به که به میدان نرود
هوسم بود که در کیش غمت کشته شوم
لیکن این لاشه ضعیف است و به قربان نرود
در ازل بر دل ما عشق تو داغی بنهاد
که غمش تا به ابد از دل بریان نرود
چند گفتی به هوس از پی دل چند روی
عاشق دلشده چون از پی جانان نرود
نعمت‌الله ز الطاف تو گوید سخنی
عاشق آن است که جز در پی جانان نرود
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
هر که رخسار تو بیند به گلستان نرود
هر که درد تو کشد از پی درمان نرود
هوش مصنوعی: هر کسی که چهره تو را ببیند به باغ گل نمی‌رود و هر کسی که درد تو را تحمل کند، دنبال درمان نخواهد رفت.
آنکه در خانه دمی با تو به خلوت بنشست
به تماشای گل و لاله و ریحان نرود
هوش مصنوعی: کسی که در خانه برای مدت کوتاهی با تو به تنهایی و آرامش نشسته است، دیگر به تماشای گل و گیاهان زیبا نخواهد رفت.
خضر اگر لعل روان بخش تو را دریابد
بار دیگر به لب چشمهٔ حیوان نرود
هوش مصنوعی: اگر خضر، جان‌بخش تو را پیدا کند، دیگر هرگز به لب چشمهٔ حیوان نخواهد رفت.
گر نه امید لقای تو بود در جنّت
هیچ عاشق به سوی روضهٔ رضوان نرود
هوش مصنوعی: اگر امید دیدارت در بهشت نبود، هیچ عاشقی به سمت باغ رضوان نمی‌رود.
مرد باید که ز شمشیر نگرداند روی
گر نه از خانه همان به که به میدان نرود
هوش مصنوعی: مرد باید مردانگی و شجاعت خود را نشان دهد؛ اگر از رویارویی با خطرات و چالش‌ها فرار کند، بهتر است که در خانه بماند و به میدان نرود.
هوسم بود که در کیش غمت کشته شوم
لیکن این لاشه ضعیف است و به قربان نرود
هوش مصنوعی: تمایل داشتم که به خاطر عشق تو جان دهم، اما این جسم ناتوان من قادر به چنین فداکاری نیست.
در ازل بر دل ما عشق تو داغی بنهاد
که غمش تا به ابد از دل بریان نرود
هوش مصنوعی: در آغاز، عشق تو بر دل ما اثر عمیقی گذاشت که این غم همواره در دل ما باقی خواهد ماند و هرگز از بین نخواهد رفت.
چند گفتی به هوس از پی دل چند روی
عاشق دلشده چون از پی جانان نرود
هوش مصنوعی: چند بار گفتی که به خاطر خواسته‌ها و آرزوهایت به دنبال دل خود بروی؟ اما عشاق واقعی هرگز به دنبال معشوق خود نمی‌روند.
نعمت‌الله ز الطاف تو گوید سخنی
عاشق آن است که جز در پی جانان نرود
هوش مصنوعی: نعمت‌الله از خوبی‌های تو صحبت می‌کند و می‌گوید عشق واقعی آن است که تنها به دنبال محبوبش باشد و به هیچ چیز دیگری اهمیت ندهد.