گنجور

غزل شمارهٔ ۱۴۷۸

مرنجان جان باقی را برای این تن فانی
دریغ از آن چنان جانی که بهر تن برنجانی
به دشواری مخور خونی مشو ممنون هر دونی
قناعت کن ز کسب خود بخور نانی به آسانی
هوای دیو نفسانی مسخر کن سلیمانی
چرا عاجز شدی آخر به دست دیو نفسانی
شراب عشق او در کش که تا چون ما شوی سرخوش
اگر فرمان نخواهی برد مخمورم تو می دانی
بزن شمشیر مردانه بگیر اقلیم شاهانه
بیا بر تخت دل بنشین که در عالم تو سلطانی
اگر دنیی اگر عقبی طلبکار همان ارزی
هر آن چیزی که می ورزی حقیقت دان که خود آنی
حریف نعمت الله شو که ذوق با خوشی یابی
چرا مخمور می گردی مگر غافل ز یارانی

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مرنجان جان باقی را برای این تن فانی
دریغ از آن چنان جانی که بهر تن برنجانی
هوش مصنوعی: خودت را آزار نده به خاطر این جسم ناپایدار. نگران آن نوع روحی نباش که به خاطر این بدن دچار رنج می‌شود.
به دشواری مخور خونی مشو ممنون هر دونی
قناعت کن ز کسب خود بخور نانی به آسانی
هوش مصنوعی: به خودت سختی نده و از دیگران انتظار نداشته باش. به چیزهایی که داری قناعت کن و از کار خودت روزی حلال به دست بیاور.
هوای دیو نفسانی مسخر کن سلیمانی
چرا عاجز شدی آخر به دست دیو نفسانی
هوش مصنوعی: چرا به قدرت و اراده‌ات اعتماد نمی‌کنی و خود را تحت تأثیر وسوسه‌های درونی قرار می‌دهی؟ تو می‌توانی با نیرویی که داری، بر این شیطان درون غلبه کنی.
شراب عشق او در کش که تا چون ما شوی سرخوش
اگر فرمان نخواهی برد مخمورم تو می دانی
هوش مصنوعی: برای رسیدن به خوشی و سرخوشی، باید عشق او را در دل بپرورانی. اگر نمی‌خواهی از دستوری پیروی کنی، بدان که من از عشق او مست و غرق در شادی‌ام و تو این را خوب می‌دانی.
بزن شمشیر مردانه بگیر اقلیم شاهانه
بیا بر تخت دل بنشین که در عالم تو سلطانی
هوش مصنوعی: با قدرت و شجاعت عمل کن و به مقام والای خود برس. به دل‌های مردم تسلط داشته باش و در سرزمین وجود خود فرمانروایی کن.
اگر دنیی اگر عقبی طلبکار همان ارزی
هر آن چیزی که می ورزی حقیقت دان که خود آنی
هوش مصنوعی: اگر در این دنیا یا در آخرت به چیزی نیاز داری، باید بدانی که هر چیزی که می‌کوشی، در واقع همان چیزی است که خودت هستی.
حریف نعمت الله شو که ذوق با خوشی یابی
چرا مخمور می گردی مگر غافل ز یارانی
هوش مصنوعی: با کسی هم‌نشینی کن که به تو خوشی و لذت می‌بخشد، چرا در حالتی سرمستی می‌باشی که از دوستان و یاران خود غافلی؟