گنجور

غزل شمارهٔ ۱۲۹۰

بشنو ای یار و اضطراب مکن
خویش رسوای شیخ و شاب مکن
اگرت معنی ای است حاضر باش
صورت شرع را خراب مکن
چشم بر شاهد و شراب منه
گوش با نغمهٔ رباب مکن
می خوری ، خواب می کنی شب و روز
اعتمادی به خورد و خواب مکن
می مخور چون حرارتی دارد
خوردن خود به غیر آب مکن
ای که گوئی که خمر هست حلال
غلطی حکم ناصواب مکن
از سر ذوق با تو می گویم
قول ما بشنو و جواب مکن
ذره را آفتاب می خوانی
طعنه بر نور آفتاب مکن
آخرت را شوی چرا منکر
سر آبی چنان سراب مکن
کشف اسرار شرع جایز نیست
گوش کن منع و اجتناب مکن
عاقبت می روی سوی گیلان
چند روزی دگر شتاب مکن
نعمت الله را به دست آور
عمر بی خدمتش حساب مکن

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بشنو ای یار و اضطراب مکن
خویش رسوای شیخ و شاب مکن
هوش مصنوعی: ای دوست، بشنو و نگران نباش، خودت را در مقام خوار و زبون نگذار و به چهره‌ی دیگران اهمیت نده.
اگرت معنی ای است حاضر باش
صورت شرع را خراب مکن
هوش مصنوعی: اگر به معنایی از موضوعی دست یافته‌ای، باید آماده باشی و نباید شکل ظاهری قواعد و اصول را به هم بریزی.
چشم بر شاهد و شراب منه
گوش با نغمهٔ رباب مکن
هوش مصنوعی: به آنچه که زیبا و دلپذیر است، توجه کن و خود را در لذت‌های آن غرق نکن، بلکه از صدا و موسیقی‌هایی که احساسات را تحت تأثیر قرار می‌دهد، دوری گزین.
می خوری ، خواب می کنی شب و روز
اعتمادی به خورد و خواب مکن
هوش مصنوعی: نوشیدن و خوابیدن باعث می‌شود که از واقعیت‌های زندگی دور شوی، پس به این عادات تکیه نکن و نباید به این امور وابسته باشی.
می مخور چون حرارتی دارد
خوردن خود به غیر آب مکن
هوش مصنوعی: شراب نخور، زیرا خوراکی که مصرف می‌کنی دارای حرارت است و نباید چیزی جز آب بخوری.
ای که گوئی که خمر هست حلال
غلطی حکم ناصواب مکن
هوش مصنوعی: ای کسی که می‌گویی نوشیدنی حلال است، به اشتباه قضاوت نکن و حکم نادرست صادر مکن.
از سر ذوق با تو می گویم
قول ما بشنو و جواب مکن
هوش مصنوعی: با شادی و شوق به تو می‌گویم، قول ما را بشنو ولی نیازی به پاسخ دادن نیست.
ذره را آفتاب می خوانی
طعنه بر نور آفتاب مکن
هوش مصنوعی: به یک ذره (انسان یا جزئیات کوچک) می‌گویی که نور آن آفتاب است، اما نباید به نور آفتاب خرده بگیری یا به آن طعنه بزنی.
آخرت را شوی چرا منکر
سر آبی چنان سراب مکن
هوش مصنوعی: آخرت را فراموش نکن و به امید چیزهایی که در واقع وجود ندارند، دلخوش نخواهی شد.
کشف اسرار شرع جایز نیست
گوش کن منع و اجتناب مکن
هوش مصنوعی: افشای رازهای دین و مقررات آن اجازه ندارد، بنابراین تو باید گوش بدهی و از آن دوری کنی.
عاقبت می روی سوی گیلان
چند روزی دگر شتاب مکن
هوش مصنوعی: در نهایت به گیلان خواهی رفت، اما چند روز دیگر زیاد عجله نکن.
نعمت الله را به دست آور
عمر بی خدمتش حساب مکن
هوش مصنوعی: از رحمت و نعمت‌های خداوند بهره‌مند شو، اما عمرت را بدون خدمت و تلاش نگذران.