گنجور

قصیدهٔ شمارهٔ ۷

بنازم جان روح افزای سید
بنازم صورت زیبای سید
همه اسرار او دارد کماهی
بنازم آن دل دانای سید
توان دید آفتاب هر دو عالم
به نور دیدهٔ دانای سید
سر افرازی کنی در دین و دنیا
گرت در سر بُود سودای سید
به نزد همت ما هفت دریا
بود یک قطره از دریای سید
ز سید غیر سید من نجویم
ندارم هیچکس بر جای سید
محمد سید و سادات عالم
شدند از جان و دل مولای سید
برای ما نباشد هیچ مخفی
اگر باشیم ما بر رای سید
شِکر ریزی کنی در مصر معنی
به صورت گر خوری حلوای سید
ز سِر سینهٔ بی کینهٔ او
شدم واقف من از ایمای سید
دم جان بخش از عیسی طلب کن
ز موسی جوید و بیضای سید
غلام سیدم از جان و از دل
به خاک پای بی همتای سید
به فردا می دهد امروز وعده
بنازم وعدهٔ فردای سید
دو چشم نعمت الله نور از او دید
که باشد روز و شب مأوای سید

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بنازم جان روح افزای سید
بنازم صورت زیبای سید
هوش مصنوعی: من به جان و روحی که سید به من می‌بخشد افتخار می‌کنم و به زیبایی چهره‌اش عشق می‌ورزم.
همه اسرار او دارد کماهی
بنازم آن دل دانای سید
هوش مصنوعی: دل دانای سید، رازهای بسیاری را در خود دارد و من به آن دل مانند ماه که به زیبایی‌اش می‌نازم، افتخار می‌کنم.
توان دید آفتاب هر دو عالم
به نور دیدهٔ دانای سید
هوش مصنوعی: فردی دانا و آگاه می‌تواند تمام زیبایی‌ها و حقیقت‌های عالم را مثل نور خورشید ببیند و درک کند.
سر افرازی کنی در دین و دنیا
گرت در سر بُود سودای سید
هوش مصنوعی: اگر در ذهن‌ت آرزوی بزرگی و سر بلندی باشد و در دین و دنیای خود پیشرفت کنی، به تو می‌رسد، به شرطی که در دل خود نیت پاکی داشته باشی.
به نزد همت ما هفت دریا
بود یک قطره از دریای سید
هوش مصنوعی: به همت و تلاش ما، حتی اگر دریاهای زیادی هم وجود داشته باشد، تنها یک قطره از دریای بزرگ سید است.
ز سید غیر سید من نجویم
ندارم هیچکس بر جای سید
هوش مصنوعی: من از غیر سید هیچ چیزی نمی‌خواهم و هیچ کس را به جای سید ندارم.
محمد سید و سادات عالم
شدند از جان و دل مولای سید
هوش مصنوعی: محمد پسر عبدالله، سرور و پیشوای بزرگانی است که از جان و دل به مقام و منزلت او افتخار می‌کنند.
برای ما نباشد هیچ مخفی
اگر باشیم ما بر رای سید
هوش مصنوعی: اگر ما بر اساس نظر و رأی رهبر باشیم، هیچ چیزی برای ما پنهان نخواهد ماند.
شِکر ریزی کنی در مصر معنی
به صورت گر خوری حلوای سید
هوش مصنوعی: اگر در مصر شکر بریزی، معنی‌اش این است که اگر صورت زیبایی داشته باشی، حلوای آقا را خواهی خورد. این بیان به نوعی اشاره به این دارد که زیبایی و جذابیت می‌تواند باعث جلب توجه و کسب نعمت‌ها شود.
ز سِر سینهٔ بی کینهٔ او
شدم واقف من از ایمای سید
هوش مصنوعی: از درون سینه آن بی‌کینه آگاه شدم، من از اشاره‌های سید فهمیدم.
دم جان بخش از عیسی طلب کن
ز موسی جوید و بیضای سید
هوش مصنوعی: از عیسی طلب روح و حیات کن و از موسی معجزه و نشانه‌های خداوند را بخواه و به بیضه‌ای که از سید (حضرت علی یا نوزادان دینی دیگر) آورده می‌شود، توجه کن.
غلام سیدم از جان و از دل
به خاک پای بی همتای سید
هوش مصنوعی: من با تمام وجود و از صمیم قلبم، به پای سید بزرگوار و بی‌نظیر خویش افتاده‌ام و او را می‌ستایم.
به فردا می دهد امروز وعده
بنازم وعدهٔ فردای سید
هوش مصنوعی: امروز به فردا وعده می‌دهد و من به این وعده‌ی فردای سید افتخار می‌کنم.
دو چشم نعمت الله نور از او دید
که باشد روز و شب مأوای سید
هوش مصنوعی: دو چشم به عنوان نعمتی از سوی خداوند، نوری را می‌بینند که در روز و شب، آرامش و منزلگاه سید (شخصی با احترام و مقام) را فراهم می‌کند.