گنجور

بخش ۹ - الفرقة الثانیة

باز اصحاب اعتزال فضول
خالی از عقل و نقل و ذوق و اصول
گاه قایل به قول​های مجوس
متمسک به شبهۀ منحوس
گاه تقلید فلسفی کرده
گاه حجت ز حشوی آورده
نه محقّق، نه فلسفی، نه حکیم
رد قومند این گروه لئیم
همه​شان کرده رد از آن بمحل
چون منافق فتاده در اسفل
بشنو از خواجه در صحیح خبر
گبر این ملتند اهل قدر
گر سلامت کند جواب مگو
ور بمیرد مکن نماز بر او
از اصول آنچه کشف و ذوق دل است
برخلاف طریق معتزل است
لعنت ایزد و رسل یکسر
وارد اندر مکذّبان قدر
در صفت خوض​ها بسی کردند
عاقلان ترهات بشمردند
سخن این گروه در تنزیه
استراقست ز فلسفی سفیه
آن نه تنزیه بلکه تعطیل است
ضد برهان و نقل و تنزیل است
قول حق گیر ووصف کن به همان
تو چه کاری به هرزۀ بهمان

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

باز اصحاب اعتزال فضول
خالی از عقل و نقل و ذوق و اصول
هوش مصنوعی: افراد معتقد به اعتزال، از نظر عقل و دانش و احساسات و اصول دارای کمبود هستند.
گاه قایل به قول​های مجوس
متمسک به شبهۀ منحوس
هوش مصنوعی: گاهی برخی افراد به سخنان پیروان دین مجوس اتکا می‌کنند و به دلایلی نادرست و ناپسند به این نظرات استناد می‌زنند.
گاه تقلید فلسفی کرده
گاه حجت ز حشوی آورده
هوش مصنوعی: گاهی به تقلید از فلسفه می‌پردازد و گاهی نیزArguments خود را از نظریات حشوی بهره می‌گیرد.
نه محقّق، نه فلسفی، نه حکیم
رد قومند این گروه لئیم
هوش مصنوعی: این گروه افراد پست، نه عالمان واقعی هستند، نه فیلسوفان و نه حکیمان.
همه​شان کرده رد از آن بمحل
چون منافق فتاده در اسفل
هوش مصنوعی: همه آنها از آنجا رد شده‌اند، مانند یک منافق که به قعر سقوط کرده است.
بشنو از خواجه در صحیح خبر
گبر این ملتند اهل قدر
هوش مصنوعی: به سخنان مرد دانا گوش کن که این مردم، افرادی بزرگ و با اهمیت هستند.
گر سلامت کند جواب مگو
ور بمیرد مکن نماز بر او
هوش مصنوعی: اگر او (دوست یا محبوب) به تو پاسخ نیکو دهد، چیزی مگوی. و اگر بمیرد، بر او نماز نخوان.
از اصول آنچه کشف و ذوق دل است
برخلاف طریق معتزل است
هوش مصنوعی: آنچه که از دل و احساسات انسانی به دست می‌آید، با اصول کسانی که به تفکر خشک و منطقی اهمیت می‌دهند، همخوانی ندارد.
لعنت ایزد و رسل یکسر
وارد اندر مکذّبان قدر
هوش مصنوعی: عذاب و نفرین خدا و فرستادگانش به‌طور کامل بر کسانی که حقیقت را انکار می‌کنند نازل می‌شود.
در صفت خوض​ها بسی کردند
عاقلان ترهات بشمردند
هوش مصنوعی: عاقلان درباره ویژگی‌هایی که دارند، نکته‌سنجی و تحلیل کرده‌اند و حرف‌های بی‌اساسی را به حساب آورده‌اند.
سخن این گروه در تنزیه
استراقست ز فلسفی سفیه
هوش مصنوعی: این گروه به بیان سخنانی می‌پردازند که در آن‌ها به پاکی و خلوص اشاره شده است، و این صحبت‌ها از نظر فلسفی بی‌پایه و سست هستند.
آن نه تنزیه بلکه تعطیل است
ضد برهان و نقل و تنزیل است
هوش مصنوعی: این عبارت به این معناست که آنچه که بیان شده نه تنها به معنای بی‌نقص بودن نیست، بلکه همچنین نشان‌دهنده توقف و عدم فعالیت در حوزه‌ی دلایل و مستندات است. به عبارت دیگر، این وضعیتی است که در آن استدلال‌ها و متون معتبر و دینی نیز از کار افتاده‌اند.
قول حق گیر ووصف کن به همان
تو چه کاری به هرزۀ بهمان
هوش مصنوعی: به‌جای آنکه به حرف‌ها و رفتارهای بی‌معنا دیگران توجه کنی، به حقایق و واقعیت‌ها نگاه کن و آن‌ها را وصف کن.