گنجور » شیخ محمود شبستری » سعادت نامه » باب اول » فصل دوم » بخش ۲

بخش ۲ - عین الیقین

لفظ قرآن و معنی برهان

قول «لو کان فیهما» را دان

یعنی از کثرت الاهستی

آسمان و زمین تباهستی

دو کس ار متفق شوند به رای

بود از عجز و کی شوند خدای

ورنه چون این از آن جدا باشد

آنکه غالب بود خدا باشد

نه که خود جمله ذرّههای وجود

قایل آمد به وحدت معبود

کثرت آمد به وحدت آبستن

همچو درنیست هست را مَکْمَن

اعتبارات وحدت است جهان

نقش کثرت از آن یکی میدان

تیغ را لعل کن به خون عدد

مهتری چون شوی زبون عدد

گردن پست گردنان بشکن

بیخ کفر از همه جهان برکن

عدد آخر همه دلیل یکی است

کافر است آنکه اندرینش شکی است

باز هر کثرتی به وحدت خاص

خواه انواع گیر و خواه اشخاص

عدد بینهایت و بی حد

از یکی و یکی برون زعدد

به فصول و خواص نامحدود

گشته از جنس خویشتن معدود

مبدء و منتهای جمله شمار

وحدت آمد ز اندک و بسیار

جل قدره ظهور وحدت خویش

کرده اندر مظاهر کم و بیش

وحدتش گشته ظاهر از اعداد

نفی امثال کرده و اضداد

گفته دایم نه خاص روز شمار

«لمن الملک واحدالقهّار»

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)

قالب شعری: مثنوی

منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.