سیف فرغانیشمارهٔ ۴۶
ای قوم درین عزا بگریید
بر کشتهٔ کربلا بگریید
با این دل مرده خنده تا چند
امروز درین عزا بگریید
فرزند رسول را بکشتند
از بهر خدای را بگریید
از خون جگر سرشک سازید
بهر دل مصطفی بگریید
وز معدن دل باشک چون در
بر گوهر مرتضا بگریید
با نعمت عافیت بصد چشم
بر اهل چنین بلا بگریید
دل خستهٔ ماتم حسینید
ای خسته دلان هلا بگریید
در ماتم او خمش مباشید
یا نعره زنید یا بگریید
تا روح که متصل بجسم است
از تن نشود جدا بگریید
در گریه سخن نکو نیاید
من می گویم شما بگریید
بر دنیی کم بقا بخندید
بر عالم پر عنا بگریید
بسیار درو نمی توان بود
بر اندکی بقا بگریید
بر جور و جفای آن جماعت
یکدم ز سر صفا بگریید
اشک از پی چیست تا بریزید
چشم از پی چیست تا بگریید
در گریه بصد زبان بنالید
در پرده بصد نوا بگریید
تا شسته شود کدورت از دل
یکدم ز سر صفا بگریید
نسیان گنه صواب نبود
کردید بسی خطا بگریید
وز بهر نزول غیث رحمت
چون ابر گه دعا بگریید
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ای قوم درین عزا بگریید
بر کشتهٔ کربلا بگریید
هوش مصنوعی: ای مردم، در این سوگ بر شهیدان کربلا گریه کنید و برای آن‌ها غم و اندوه خود را ابراز کنید.
با این دل مرده خنده تا چند
امروز درین عزا بگریید
هوش مصنوعی: با این دل افسرده و بی‌روح، تا کی باید در این روزهای غم‌بار بخندیم و در عزا گریه کنیم؟
فرزند رسول را بکشتند
از بهر خدای را بگریید
هوش مصنوعی: فرزند پیامبر را به خاطر خدا کشتند، پس برای او گریه کنید.
از خون جگر سرشک سازید
بهر دل مصطفی بگریید
هوش مصنوعی: از درد و غم دل، اشک‌هایی مانند خون جگر بریزید و به خاطر دل پیامبر مصطفی (ص) گریه کنید.
وز معدن دل باشک چون در
بر گوهر مرتضا بگریید
هوش مصنوعی: از دل مانند معدنی که در آن گوهرهای با ارزشی وجود دارد، هنگامی که در آغوش مرتضی قرار گیرد، اشک ریخت.
با نعمت عافیت بصد چشم
بر اهل چنین بلا بگریید
هوش مصنوعی: با نعمت سلامتی و خوشبختی، با چشمان نگران بر افرادی که در چنین مصیبت‌هایی گرفتارند، می‌گرییم.
دل خستهٔ ماتم حسینید
ای خسته دلان هلا بگریید
هوش مصنوعی: ای دل‌های دل‌شکسته، که از سوگ حسین رنج می‌برید، هان، بگریید!
در ماتم او خمش مباشید
یا نعره زنید یا بگریید
هوش مصنوعی: در غم او نه سکوت کنید و نه بی‌صدا بمانید، یا اینکه فریاد بزنید یا گریه کنید.
تا روح که متصل بجسم است
از تن نشود جدا بگریید
هوش مصنوعی: وقتی که روح که به بدن متصل است، از آن جدا شود، به شدت دچار اندوه و گریه می‌شود.
در گریه سخن نکو نیاید
من می گویم شما بگریید
هوش مصنوعی: در حالت اندوه و گریه، نمی‌توانیم خوب سخن بگوییم؛ بنابراین من می‌گویم شما گریه کنید.
بر دنیی کم بقا بخندید
بر عالم پر عنا بگریید
هوش مصنوعی: به دنیا که ناپایدار و فانی است، بخندید و بر مشکلات و سختی‌های زندگی غمگین نشوید.
بسیار درو نمی توان بود
بر اندکی بقا بگریید
هوش مصنوعی: نباید به چیزهای کم اهمیت وابسته شد، چرا که دیر یا زود از دست می‌روند و تنها چیزی که باقی می‌ماند اندوه است.
بر جور و جفای آن جماعت
یکدم ز سر صفا بگریید
هوش مصنوعی: به دلیل ظلم و ستم آن گروه، لحظه‌ای از دل پاکی خود گریستم.
اشک از پی چیست تا بریزید
چشم از پی چیست تا بگریید
هوش مصنوعی: گریه کردن و ریختن اشک چه دلیلی دارد؟ وقتی که دلایل و عوامل درد و اندوه مشخص نیست، چرا باید به افکار منفی پرداخته و اشک بریزیم؟
در گریه بصد زبان بنالید
در پرده بصد نوا بگریید
هوش مصنوعی: با صد زبان در حال گریه و ناله هستند و در پس پرده، با نواهای مختلف اشک می‌ریزند.
تا شسته شود کدورت از دل
یکدم ز سر صفا بگریید
هوش مصنوعی: برای یک لحظه به خاطر پاکی دل، باید گریه کرد تا دل از غم و کدورت پاک شود.
نسیان گنه صواب نبود
کردید بسی خطا بگریید
هوش مصنوعی: فراموشی گناه کاری درستی نیست، چون شما خطاهای زیادی مرتکب شده‌اید و باید بر آن‌ها افسوس بخورید.
وز بهر نزول غیث رحمت
چون ابر گه دعا بگریید
هوش مصنوعی: برای برآورده کردن دعاها و نزول باران رحمت مانند ابر، گاهی باید اشک بریزید.
حاشیه ها
1387/10/11 04:01
ناشناس
این شعر شهید یکی ازقدمیترین وبهترین اشعاری باشد که درخصوص واقعه کربلا سروده شده است
1391/08/01 12:11
شهاب الدّین عزیزی بُندرآبادی
ارزش قطره اشک برای امام حسین علیه السلام
قطرهای از آن اگر در جنهم بیفتد آتش و حرارت آن را خاموش میکند.
ملائکه خود آن اشکها را گرفته و در شیشهای ضبط میکنند. (9)
برای هر عملی ثواب محدودی است جز ثواب آن اشک که اجر آن محدودیتی و یا اتمامی ندارد.
چشم گریان در عزای امام حسین علیه السّلام و ارزش آن:
اگر اشک بر امام حسین علیه السّلام دارای این همه اعتبارست یقینا چشمی که در عزای او گریان باشد نیز خواص و ویژگیهای مربوط به خود را دارد.
یا لَیتَنی کُنتُ مَعَهُم فَاَفُوزَ فَوزًا عَظیماً؛ ای کاش من با ایشان بودم و رستگاری عظیمی مییافتم.
با سپاس
1393/05/18 14:08
عرفی
السلام علیک یا اباعبدالله الحسین
1398/05/29 11:07
آرمین عبدالحسینی
شعرش عالیه اما وزنش عاشقانه و شاده
1399/07/07 21:10
سلام بر حسین شهید و اهل بیت مطهر و یاران فداکارش
1403/05/29 15:07
امید کیانی
حاج حسین فخری هم این شعر رو سال ۹۳ اجرا کردند