گنجور

شمارهٔ ۲۴

چه خواهد کرد با شاهان ندانم
که با چون من گدایی عشقت این کرد
از اول مهربانی کرد و آنگاه
چو با او مهر ورزیدیم کین کرد
گدایی بر سر کویت نشسته
برفتن آسمانها را زمین کرد
چو اسبان کرهٔ تند فلک را
سر اندر زیر پای آورد و زین کرد
ز ما هرگز نیاید کار ایشان
چنان مردان توانند این چنین کرد
نه صاحب طبع را عاشق توان ساخت
نه شیطان را توان روح الامین کرد
کسی کز غیر تو دامن بیفشاند
کلید دولت اندر آستین کرد
تویی ختم نکویان و ز لعلت
نکویی خاتم خود را نگین کرد
چو از تو سیف فرغانی سخن راند
همه آفاق پر درّ ثمین کرد
غمت را طبع او زینسان سخن ساخت
که گل را نحل داند انگبین کرد

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

چه خواهد کرد با شاهان ندانم
که با چون من گدایی عشقت این کرد
هوش مصنوعی: نمی‌دانم شاهان چه خواهند کرد، اما می‌دانم که عشق تو با من، مانند یک گدای بی‌چاره، چنین رفتار کرد.
از اول مهربانی کرد و آنگاه
چو با او مهر ورزیدیم کین کرد
هوش مصنوعی: او از ابتدا با مهربانی رفتار کرد، اما سپس وقتی ما به او محبت کردیم، به ما آسیب زد.
گدایی بر سر کویت نشسته
برفتن آسمانها را زمین کرد
هوش مصنوعی: یک فقیر در کنار کوی تو نشسته و با وجود مشکلاتی که دارد، آسمان‌ها را به زمین آورده است.
چو اسبان کرهٔ تند فلک را
سر اندر زیر پای آورد و زین کرد
هوش مصنوعی: وقتی اسب‌های جوان و تند، آسمان را زیر پا گذاشته و آماده‌ی حرکت شدند.
ز ما هرگز نیاید کار ایشان
چنان مردان توانند این چنین کرد
هوش مصنوعی: ما هرگز قادر به انجام کارهای آن‌ها نیستیم؛ تنها مردان حقیقی می‌توانند چنین کارهایی بکنند.
نه صاحب طبع را عاشق توان ساخت
نه شیطان را توان روح الامین کرد
هوش مصنوعی: نه کسی که طبع و استعداد عاشق شدن ندارد، می‌تواند عاشق شود و نه می‌توان شیطان را به مقام روح‌الامین(فرشته وحی) ارتقا داد.
کسی کز غیر تو دامن بیفشاند
کلید دولت اندر آستین کرد
هوش مصنوعی: کسی که از فکر و توجه به دیگران دست بکشد، در حقیقت چگونگی رسیدن به موفقیت و Prosperity را در دست خود دارد.
تویی ختم نکویان و ز لعلت
نکویی خاتم خود را نگین کرد
هوش مصنوعی: تو بهترین و نیکوترین فردی و از زیبایی‌های تو، خودت را به خوبی تزئین کرده‌ای.
چو از تو سیف فرغانی سخن راند
همه آفاق پر درّ ثمین کرد
هوش مصنوعی: وقتی سخن از تو برمی‌خیزد، تمام جهان را پر از جواهرات با ارزش می‌کند.
غمت را طبع او زینسان سخن ساخت
که گل را نحل داند انگبین کرد
هوش مصنوعی: حالت غم تو آن‌قدر تاثیرگذار است که او توانسته است درباره‌اش صحبت کند، مانند این‌که زنبور عسل می‌داند چطور عسل درست کند.

حاشیه ها

1402/03/15 15:06
فرشاد بختیاری

بیت نهم

مصرع دوم

(در،dor) به معنای گوهر و جواهر بایه با ضمه خوانده شود