شمارهٔ ۵۶۷
چو دست و روی بشویی ودر نماز شوی
دل از دو کون بشو تا محل راز شوی
درین مغاک که خاکش بخون بیالودند
در آب دست مزن ورنه بی نماز شوی
ز فرعها که درین بوستان گلی دارند
بدوز چشم نظر تا باصل باز شوی
اگر نیاز بحضرت بری بیک نظرت
چنان کند که ز کونین بی نیاز شوی
چو دوست کرد نظر در تو بعد ازآن رضوان
اگر بخلد برین خواندت بناز شوی
وگر بمجلس مستان عشق خوانندت
سزد که بردر ایشان باهتزاز شوی
چراغ دولت خود برفروزی ار چون شمع
درآن میانه شبی نیم خورد گاز شوی
بنزد دوست که محمود اوست در عالم
بحسن سابقه محبوب چون ایاز شوی
بنفشه وار درین باغ سیف فرغانی
شکسته باشی چون سرو سرفراز شوی
ززهد خشک دل سرد تو چو یخ بفسرد
زسوز عشق چو خورشید یخ گداز شوی
سرت بپایه مردان کجا رسد بی عشق
وگرچه چون امل غافلان دراز شوی
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
چو دست و روی بشویی ودر نماز شوی
دل از دو کون بشو تا محل راز شوی
هوش مصنوعی: وقتی که دست و صورتت را میشویی و در حال نماز هستی، باید قلبت را از دو دنیای مادی پاک کنی تا به راز و اسرار معنوی نزدیکتر شوی.
درین مغاک که خاکش بخون بیالودند
در آب دست مزن ورنه بی نماز شوی
هوش مصنوعی: در این گودی که خاکش به خون آغشته شده، دستت را در آب نزن، وگرنه پاک نخواهی بود.
ز فرعها که درین بوستان گلی دارند
بدوز چشم نظر تا باصل باز شوی
هوش مصنوعی: در این بوستان، گلهایی وجود دارند که از شاخهها شکوفا شدهاند. با دقت و توجه بر آنها تمرکز کن تا به ریشه و اصل آنها پی ببری.
اگر نیاز بحضرت بری بیک نظرت
چنان کند که ز کونین بی نیاز شوی
هوش مصنوعی: اگر به حضور او نیازمند شوی، به یک نظر او چنان برکت و روزی مییابی که از تمام دنیا بینیاز خواهی شد.
چو دوست کرد نظر در تو بعد ازآن رضوان
اگر بخلد برین خواندت بناز شوی
هوش مصنوعی: وقتی که دوست به تو نگاهی میاندازد، بعد از آن اگر بهشت هم بخواهد از تو بخل ورزد، تو با بزرگواری به او ناز میکنی و به او اعتنایی نخواهی کرد.
وگر بمجلس مستان عشق خوانندت
سزد که بردر ایشان باهتزاز شوی
هوش مصنوعی: اگر تو را به مجلس عاشقان دعوت کنند، مناسب است که با خوشحالی و شوق در کنار آنها حاضر شوی.
چراغ دولت خود برفروزی ار چون شمع
درآن میانه شبی نیم خورد گاز شوی
هوش مصنوعی: اگر میخواهی نور و روشنایی دولتی که به دست آوردهای را حفظ کنی، باید مانند شمع در دل شب، بیوقفه در تلاش و کوشش باشی و زمینهای فراهم کنی تا دچار خاموشی نشوی.
بنزد دوست که محمود اوست در عالم
بحسن سابقه محبوب چون ایاز شوی
هوش مصنوعی: به نزد دوست برو که او مانند محمود در دنیا به خاطر حسن خلق و سابقه خوبی که دارد محبوب است، پس تو نیز مانند ایاز (خدمتگزار معروف محمود) باش.
بنفشه وار درین باغ سیف فرغانی
شکسته باشی چون سرو سرفراز شوی
هوش مصنوعی: همچون گل بنفشه در این باغ باش، اگرچه از هم پاشیدهای، اما مانند سرو بلند و استوار شو.
ززهد خشک دل سرد تو چو یخ بفسرد
زسوز عشق چو خورشید یخ گداز شوی
هوش مصنوعی: از زهد و عبادت بیاحساس تو که مانند یخ سرد است، اگر دوری کنی، به زودی از حرارت عشق مثل خورشید، یخ وجودت ذوب خواهد شد.
سرت بپایه مردان کجا رسد بی عشق
وگرچه چون امل غافلان دراز شوی
هوش مصنوعی: عشق در زندگی انسانها نقش اساسی دارد و بدون آن، رسیدن به مقام و اخلاق مردان واقعی ممکن نیست. حتی اگر به ظاهر به موفقیتهایی مثل طول عمر یا دستاوردهای دیگر دست یابیم، در واقع بدون عشق و احساسات حقیقی، این کامیابیها بیارزش خواهند بود.