شمارهٔ ۴۸۰
ای زروی خوب تو پشت زمین آراسته
از رخ تو ملک چون دنیا بدین آراسته
تو چنان آرایشی دادی زمین را کآسمان
ازمه و خورشید خود نبود چنین آراسته
ای شده کوی تو از دیدار تو جنت صفت
چون تو در فردوس نبود حور عین آراسته
آیینه برگیر و یکدم در رخ خود کن نظر
راست چون بستان بگل خود را ببین آراسته
از در دندان تو در خنده گوهر فشان
لعل تو دایم چو خاتم از نگین آراسته
گر بیاد روی خوبت نحل گل خوردی شدی
برمثال موم رنگین انگبین آرا سته
ور شبی برخاک درگاهت چومن خسبد بصدق
سگ شود همچون پلنگ از پوستین آراسته
پشت لشکرهای عشق ازروی جان بازان تست
چون بمردان دلاور صف کین آراسته
زیب تو از جامه نبود چون علم از نقش خود
کی بود دست کلیم ازآستین آراسته
تین وزیتون گرچه مذکورست در قرآن ولیک
باغ قرآن نبود از زیتون وتین آراسته
آفتاب عالم حسنی وچون رخسار ماه
اختران را چهره زآن رو وجبین آراسته
زآن رخ نیکو که باشد نور او بت خانه سوز
روم گردد همچو بت رویان چین آراسته
زینت رویت شود افزون از آب شعر اگر
خوان سلطان گردد از نان جوین آراسته
مشک بویان چمن را چون رخت ای گلستان
رو کجا باشد بخال عنبرین آراسته
سیف فرغانی ترا بلبل، تویی بستان او
گل کن ای بستان وبا بلبل نشین آراسته
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ای زروی خوب تو پشت زمین آراسته
از رخ تو ملک چون دنیا بدین آراسته
هوش مصنوعی: ای زیبای دلانگیز، زمین به خاطر زیباییات زینت یافته و مانند دنیا به خاطر چهرهات آراسته شده است.
تو چنان آرایشی دادی زمین را کآسمان
ازمه و خورشید خود نبود چنین آراسته
هوش مصنوعی: تو به زمین زیبایی و آرایش خاصی بخشیدهای که حتی آسمان و خورشید هم به اندازهی آن زیبا نیستند.
ای شده کوی تو از دیدار تو جنت صفت
چون تو در فردوس نبود حور عین آراسته
هوش مصنوعی: ای کوی تو به قدری زیباست که از دیدارت میتوان آن را به بهشت تشبیه کرد؛ چون کسی به زیبایی تو در بهشت وجود ندارد، حتی حوریان نیکو نیز در برابر تو محو هستند.
آیینه برگیر و یکدم در رخ خود کن نظر
راست چون بستان بگل خود را ببین آراسته
هوش مصنوعی: آیینه را بردار و لحظهای به چهرهات نگاه کن، درست مثل اینکه باغی را که پر از گل است، ببینی و زیباییاش را تحسین کنی.
از در دندان تو در خنده گوهر فشان
لعل تو دایم چو خاتم از نگین آراسته
هوش مصنوعی: تو با دندانهای زیبا و خندهات همچون جواهرات، به دلها نور و روشنی میبخشی. زیبایی و شکوه تو دائمالاثر است، مانند نگینی که همیشه درخشان و زینتبخش است.
گر بیاد روی خوبت نحل گل خوردی شدی
برمثال موم رنگین انگبین آرا سته
هوش مصنوعی: اگر به یاد چهره زیبای تو بیفتم، مانند زنبور عسل میشوم که از گل شیرین مینوشد. همانند موم، رنگین و زیبا میشوم و شکوفا میگردم.
ور شبی برخاک درگاهت چومن خسبد بصدق
سگ شود همچون پلنگ از پوستین آراسته
هوش مصنوعی: اگر شبی بر زمین درگاه تو خوابم ببرد، با صداقت مانند سگی میشوم که از پوست زیبایی به مانند پلنگی آراسته بهرهمند است.
پشت لشکرهای عشق ازروی جان بازان تست
چون بمردان دلاور صف کین آراسته
هوش مصنوعی: در پشت جبهههای عشق، پشتیبانانی از جانفشانی تو حضور دارند، همانند مردان شجاع که در صف نبرد آمادهاند.
زیب تو از جامه نبود چون علم از نقش خود
کی بود دست کلیم ازآستین آراسته
هوش مصنوعی: زیبایی تو به خاطر ظاهرت نیست، همانطور که علم به خاطر نقش و طراحی خودش نیست. دست کلیم (حضرت موسی) از آستین آراسته و زیبا به جا نمیآید.
تین وزیتون گرچه مذکورست در قرآن ولیک
باغ قرآن نبود از زیتون وتین آراسته
هوش مصنوعی: در قرآن از درختان زیتون و انجیر یاد شده است، اما این به معنای آن نیست که باغ قرآن فقط از این درختان تشکیل شده باشد. درختان زیتون و انجیر تنها بخشی از زیباییهای باغ قرآن هستند.
آفتاب عالم حسنی وچون رخسار ماه
اختران را چهره زآن رو وجبین آراسته
هوش مصنوعی: خورشید زیبایی جهان است و چهرهاش مانند ماه، ستارهها را تحت تاثیر قرار میدهد و به آنها شکوه و جلال میبخشد.
زآن رخ نیکو که باشد نور او بت خانه سوز
روم گردد همچو بت رویان چین آراسته
هوش مصنوعی: از چهره نیکو و زیبا او، نوری میتابد که گرما و روشنی آن میتواند دل هر کسی را بسوزاند، مانند چهره زیبای بتهایی که در معابد چین به زیبایی تزئین شدهاند.
زینت رویت شود افزون از آب شعر اگر
خوان سلطان گردد از نان جوین آراسته
هوش مصنوعی: زیبایی چهرهات از آب شعر بیشتر خواهد شد، اگر سلطان بر نان جوین بروز کند و زیبایی آن را ببیند.
مشک بویان چمن را چون رخت ای گلستان
رو کجا باشد بخال عنبرین آراسته
هوش مصنوعی: آیا میتوانی بگویی که در چمن زار، با عطر مشک و زیباییات، رخ تو کجا میتواند پیدا باشد که این زیبایی آنقدر دلانگیز است؟
سیف فرغانی ترا بلبل، تویی بستان او
گل کن ای بستان وبا بلبل نشین آراسته
هوش مصنوعی: تو مانند بلبل در باغ من هستی، بستان من را گلباران کن و با زیباییات در کنار بلبل نشین.