گنجور

بخش ۳۱ - من عرف نفسه فقد عرف ربه

بگذر از وهم و این سخن بگذار
کی بود وهم مدرک اسرار
دل تواند یکی مطالعه کرد
لوح اسرار قرب مبدع فرد
هر چه عین کمال معرفت است
خاص دل‌راست‌کاین‌بهین‌صفت‌است
دل چو در عالم بشر باشد
زان معانیش کی خبر باشد
تا مکاشف نگشت نتواند
که از آن نقطه‌ای فرو خواند
تا مجرد نشد زفعل ذمیم
حق خطابش نکرد «قلب سلیم»
بشریت چو از تو دور شود
آنچه عین دل است نور شود
چون شود کشف سر عالم غیب
زود معنی نهندت اندرجیب
چون بیابی حقیقت اخلاص
ره کنی قطع تا سرادق خاص
بر بساط جلال بنشینی
آنچه بینی به چشم دل بینی
گر تو خود را در آن جهان فکنی
فرش عزت برآسمان فکنی

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: طریق التحقیق دکتر مؤذنی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بگذر از وهم و این سخن بگذار
کی بود وهم مدرک اسرار
هوش مصنوعی: از خیال و افکار بی‌اساس بگذر و این حرف را فراموش کن که خیال نمی‌تواند رازها را درک کند.
دل تواند یکی مطالعه کرد
لوح اسرار قرب مبدع فرد
هوش مصنوعی: دل می‌تواند با دقت و توجه به مطالعه و بررسی رازهای نزدیک شدن به خالق یکتا بپردازد.
هر چه عین کمال معرفت است
خاص دل‌راست‌کاین‌بهین‌صفت‌است
هوش مصنوعی: هر ویژگی که نشان‌دهنده کمال و بلندی معرفت باشد، مخصوص دل‌های خاص و فهم‌آدم‌هایی است که به این صفات آگاه‌اند.
دل چو در عالم بشر باشد
زان معانیش کی خبر باشد
هوش مصنوعی: در دل انسان، اگر بفهمی که در دنیای بشری چه خبر است، از معانی و مفهوم‌های عمیق و پنهان آگاه نخواهی بود.
تا مکاشف نگشت نتواند
که از آن نقطه‌ای فرو خواند
هوش مصنوعی: تا زمانی که درک عمیق و بصیرت واقعی حاصل نشود، نمی‌توان حقیقت را به درستی درک کرد و از آن نقطه به کسب علم و آگاهی پرداخت.
تا مجرد نشد زفعل ذمیم
حق خطابش نکرد «قلب سلیم»
هوش مصنوعی: تا زمانی که از کارهای زشت و ناپسند خود را جدا نکرده باشد، خداوند او را با عنوان «قلب سلیم» خطاب نخواهد کرد.
بشریت چو از تو دور شود
آنچه عین دل است نور شود
هوش مصنوعی: وقتی که بشر از تو فاصله بگیرد، آنچه که حقیقتاً در دل وجود دارد، نمایان شده و روشن خواهد شد.
چون شود کشف سر عالم غیب
زود معنی نهندت اندرجیب
هوش مصنوعی: وقتی که حقایق پنهان و رازهای عالم غیب بر تو روشن شود، به سرعت در درونت معنی و مفهوم آن را خواهی یافت.
چون بیابی حقیقت اخلاص
ره کنی قطع تا سرادق خاص
هوش مصنوعی: وقتی حقیقت اخلاص را درک کنی، باید راهی را که به آن می‌رسد، کاملاً ترک کنی و به جایی خاص و ویژه که در آن صفا و خلوص وجود دارد، بروی.
بر بساط جلال بنشینی
آنچه بینی به چشم دل بینی
هوش مصنوعی: اگر در فضایی پر از بزرگی و شکوه قرار بگیری، تنها با چشم دل و با بصیرت واقعی می‌توانی آنچه را که وجود دارد ببینی.
گر تو خود را در آن جهان فکنی
فرش عزت برآسمان فکنی
هوش مصنوعی: اگر خودت را در آن دنیا به ثمر برسانی، مثل این است که فرش افتخار را به آسمان پهن کرده‌ای.