بخش ۶۰ - حکایت
خواست وقتی ز عجز دینداری
از یکی مالدار دیناری
آنگهی مالدار بیهنجار
مُهر بر لب نهاده دل مردار
یک دو بارش چو گفت سایل راد
مالدار این چنین جوابش داد
گفت اگر حقپرستی ای تن زن
دین و دنیی ز حق طلب نه ز من
گفت دین هست نیک و دنیا رد
نیک ازو خواهم و ز تو بد بد
که مرا گفتهاند از پی دل
حق ز حق خواه و باطل از باطل
چون تو بر باطلی و من بر حق
از تو جویم نصیب خویش الحق
زانکه نفس ارچه گوهریست شریف
کار او باطل است و رای سخیف
دل بدو دادهام که حق پرورد
بازگردد به سوی حق پر درد
دین نیابی گرت غم بدنست
زانکه کابین دین طلاق تنست
اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: محمودرضا رجایی
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
خواست وقتی ز عجز دینداری
از یکی مالدار دیناری
هوش مصنوعی: در زمانی که از ناتوانی خود در رعایت دینداری احساس ضعف میکنم، از شخصی ثروتمند درخواست میکنم که چیزی به من دهد.
آنگهی مالدار بیهنجار
مُهر بر لب نهاده دل مردار
هوش مصنوعی: پس از آن، ثروتمند بیادب ساکت میماند و دلش مانند مردهای میشود.
یک دو بارش چو گفت سایل راد
مالدار این چنین جوابش داد
هوش مصنوعی: پس از اینکه شخصی خواستههای خود را بیان کرد، فرد مالدار با این جمله به او پاسخ داد.
گفت اگر حقپرستی ای تن زن
دین و دنیی ز حق طلب نه ز من
هوش مصنوعی: اگر حقپرستی، ای زن، تن خود را به خدمت دین و دنیای خود بگذار و از حق طلب کن، نه از من.
گفت دین هست نیک و دنیا رد
نیک ازو خواهم و ز تو بد بد
هوش مصنوعی: گفت که دین خوب است و من دنیا را هم میخواهم، اما از تو چیزهای بد نمیخواهم.
که مرا گفتهاند از پی دل
حق ز حق خواه و باطل از باطل
هوش مصنوعی: مرا گفتهاند که باید از دل و حقیقت پیروی کنم، و از باطل و نادرستی دوری بجویم.
چون تو بر باطلی و من بر حق
از تو جویم نصیب خویش الحق
هوش مصنوعی: چون تو بر مدار نادرستی هستی و من بر حق و حقیقت، از تو بهرهی خود را میخواهم.
زانکه نفس ارچه گوهریست شریف
کار او باطل است و رای سخیف
هوش مصنوعی: زیرا اگرچه نفس انسانی دارای ارزشی والاست، اما اگر از آن به درستی استفاده نشود و در زمینههای نادرست به کار گرفته شود، نتیجهاش بیفایده و ضعیف خواهد بود.
دل بدو دادهام که حق پرورد
بازگردد به سوی حق پر درد
هوش مصنوعی: دل را به او سپردهام تا دوباره به سوی حق و حقیقت بازگردد، گرچه این مسیر پر از درد و رنج است.
دین نیابی گرت غم بدنست
زانکه کابین دین طلاق تنست
هوش مصنوعی: اگر غم بدن داری، نمیتوانی دین را پیدا کنی، زیرا ارتباط دین به دنیا و جسم تو شبیه طلاق دادن آن است.