گنجور

شمارهٔ ۱۶۷

ای زده بر فلک سراپرده
رخت بر تخت عیسی آورده
ای که از رشک نردبان فلک
با خود از خاک بر فلک برده
گر کسان گرسنه گرد تو در
همه با گوشت مرغ خو کرده
پس اگر بر پریده او سوی تو
نپریده ازو بیازرده
نیک زشتست با چو تو عمری
ظلم را پر و بال گسترده
داده همنام خود به ده مطلب
یاری از هندوان نو برده
کی تواند سپیدچرده شده
آنکه کرد ایزدش سیه‌چرده
ای درون هزار پرده شده
لن ترانی نبشته بر پرده
گر که مستوجبست حد ترا
این سنایی شراب ناخورده
هم وبالی نباشدت گر ازو
در گذاری گناه ناکرده
بدهی این گدای گرسنه را
بدل نان برنج پرورده

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای زده بر فلک سراپرده
رخت بر تخت عیسی آورده
هوش مصنوعی: ای که بر آسمان، چادر زیبای خود را بر افراشته‌ای و بر تخت عیسی نشسته‌ای.
ای که از رشک نردبان فلک
با خود از خاک بر فلک برده
هوش مصنوعی: ای کسی که با رشک به نردبان آسمان نگاه می‌کنی و از زمین به آسمان بالا رفته‌ای.
گر کسان گرسنه گرد تو در
همه با گوشت مرغ خو کرده
هوش مصنوعی: اگر افرادی در اطراف تو گرسنه شوند و به خاطر کمبود غذا دچار مشکل شوند، تو نباید به راحتی به آنها کمکی کنی، حتی اگر خودت با غذاهای خوشمزه‌ای مانند مرغ عادت کرده باشی.
پس اگر بر پریده او سوی تو
نپریده ازو بیازرده
هوش مصنوعی: اگر بر او که زیبا است توجه نکردی، نباید از او دلخور و ناامید باشی.
نیک زشتست با چو تو عمری
ظلم را پر و بال گسترده
هوش مصنوعی: خوبی با کسی مانند تو که عمرش را در ظلم و ستم سپری کرده، زشت است.
داده همنام خود به ده مطلب
یاری از هندوان نو برده
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که شخصی کمک و یاری از کسانی دریافت کرده که ویژگی یا نام مشابهی با او دارند. به عبارتی، دو نفر که به نوعی به هم نزدیک و مرتبط هستند، به یکدیگر در مسائل مختلف یاری می‌رسانند.
کی تواند سپیدچرده شده
آنکه کرد ایزدش سیه‌چرده
هوش مصنوعی: کیست که بتواند کسی را که خداوند او را سیاه‌چرده ساخته، به رنگ سفید درآورد؟
ای درون هزار پرده شده
لن ترانی نبشته بر پرده
هوش مصنوعی: ای کسی که در هزار پرده پنهان شده‌ای، در حالی که نوشته‌ای بر پرده وجود دارد که تو را نمی‌توان دید.
گر که مستوجبست حد ترا
این سنایی شراب ناخورده
هوش مصنوعی: اگر سزاوار تنبیه هستی، این سنایی، شراب نخورده‌ات را نشان می‌دهد.
هم وبالی نباشدت گر ازو
در گذاری گناه ناکرده
هوش مصنوعی: اگر از گناهی بگذرانی که به تو مربوط نیست، هیچ بار و مسئولیتی بر دوشت نخواهد بود.
بدهی این گدای گرسنه را
بدل نان برنج پرورده
هوش مصنوعی: به این گدای گرسنه کمی نان یا برنج بده.