شمارهٔ ۱۴۴
پای بلقاسم ز پای بلحکم بشناس نیک
نیستی ایوب فرمان از دم کرمان مکن
تیغ شرع از تارک بدخواه دین داری دریغ
شرط مردان این نباشد ای برادر آن مکن
عزم داری تا که خود بزغاله را بریان کنی
پس چو ابراهیم رو فرزند را قربان مکن
این ترا معلوم گردد لیکن اکنون وقت نیست
کیست هر کو گر تواند گفت این کن آن مکن
هر کجا مردی بد اکنون همچو تو تردامنند
چند گویی مرد هستم یاد نامردان مکن
اهل را در کوی معنی همچو مردان دستگیر
یار نااهلان مباش و یاد نا اهلان مکن
ناقد نقدی ولیکن نقد را آماده کن
کم بضاعت تاجری تو قصد در عمان مکن
خواجه را این آیت اندر سمع کمتر میشود
بشنو این آیت که کل من علیها فان مکن
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
پای بلقاسم ز پای بلحکم بشناس نیک
نیستی ایوب فرمان از دم کرمان مکن
هوش مصنوعی: بلقاسم را از پای بلحکم بشناس و بدان که نیک نیستی ایوب؛ پس از دم کرمان فرمان مده.
این جمله بیانگر این است که باید بدانی چگونه افراد را بشناسی و از آنها دوری کنی، زیرا در غیر این صورت ممکن است به مشکلاتی برخورد کنی.
تیغ شرع از تارک بدخواه دین داری دریغ
شرط مردان این نباشد ای برادر آن مکن
هوش مصنوعی: برای حفظ دین و اصول انسانی، نباید از روشهای غیرمنصفانه و شرارتآمیز استفاده کرد. برادر، باید با انصاف و انسانیت برخورد کنیم و از اعمال ناپسند پرهیز کنیم.
عزم داری تا که خود بزغاله را بریان کنی
پس چو ابراهیم رو فرزند را قربان مکن
هوش مصنوعی: اگر تصمیم داری که فرزند خود را به خاطر خدا قربانی کنی، مانند ابراهیم، باید بدان که این کار را نکن.
این ترا معلوم گردد لیکن اکنون وقت نیست
کیست هر کو گر تواند گفت این کن آن مکن
هوش مصنوعی: این موضوع برای تو واضح است، اما اکنون زمان مناسبی نیست. هر کسی اگر بتواند، بگوید این کار را بکن و آن کار را نکن.
هر کجا مردی بد اکنون همچو تو تردامنند
چند گویی مرد هستم یاد نامردان مکن
هوش مصنوعی: هر جا که مردی وجود دارد، اکنون مثل تو بیعمل و سست است. نگو که من مرد هستم، به یاد فرزندان بیعرضه نباش.
اهل را در کوی معنی همچو مردان دستگیر
یار نااهلان مباش و یاد نا اهلان مکن
هوش مصنوعی: در محله معانی، باید به افراد با معرفت و خوب کمک کنی و مثل مردان بر آنها یاری برسانی، اما نباید به کسانی که لایق نیستند توجه کنی و به یاد آنها هم نباشی.
ناقد نقدی ولیکن نقد را آماده کن
کم بضاعت تاجری تو قصد در عمان مکن
هوش مصنوعی: نقد و بررسی را بکنید، اما خودتان را آماده سازید؛ مثل تاجری که دارایی کمی دارد، در عمان دست به کار نشوید.
خواجه را این آیت اندر سمع کمتر میشود
بشنو این آیت که کل من علیها فان مکن
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که انسانها و موجودات زنده به طور طبیعی زوالپذیرند و در نهایت از بین میروند. بنابراین، به یاد داشته باش که همه چیز در این دنیا فانی است و هیچ چیز دائمی نیست، و این حقیقت را در زندگی خود مد نظر قرار ده.