سناییشمارهٔ ۶۹
هر آن روزی که باشم در خرابات
همی نالم چو موسی در مناجات
خوشا روزی که در مستی گذارم
مبارک باشدم ایام و ساعات
مرا بی خویشتن بهتر که باشم
به قرایی فروشم زهد و طاعات
چو از بند خرد آزاد گشتم
نخواهم کرد پس گیتی عمارات
مرا گویی لباسات تو تا کی
خراباتی چه داند جز لباسات
گهی اندر سجودم پیش ساقی
گهی پیش مغنی در تحیات
پدر بر خم خمرم وقف کردست
سبیلم کرد مادر در خرابات
گهی گویم که ای ساقی قدح گیر
گهی گویم که ای مطرب غزل‌هات
گهی باده کشیده تا به مستی
گهی نعره رسیده تا سماوات
مرا موسی نفرماید به تورات
چو کردم حق فرعونی مکافات
چو دانی کاین سنایی ترهاتست
مکن بر روی سلامی خواجه هیهات
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
هر آن روزی که باشم در خرابات
همی نالم چو موسی در مناجات
هوش مصنوعی: هر زمانی که در محل‌های نا밀 یا پرطرفدار باشم، به مانند موسی که در دعاها و مناجاتش ناله می‌زند، ناله و فریاد می‌زنم.
خوشا روزی که در مستی گذارم
مبارک باشدم ایام و ساعات
هوش مصنوعی: خوشا روزی که در حال شادی و نشئگی باشم و لحظات و ساعت‌ها برایم مبارک و خوشایند بگذرد.
مرا بی خویشتن بهتر که باشم
به قرایی فروشم زهد و طاعات
هوش مصنوعی: بهتر است که بدون خودم زندگی کنم و در جایی ساده و بی‌ادعا زندگی کنم، حتی اگر لازم باشد از عبادت‌ها و انجام کارهای خوبم دست بکشم.
چو از بند خرد آزاد گشتم
نخواهم کرد پس گیتی عمارات
هوش مصنوعی: زمانی که از محدودیت‌های عقل و اندیشه رهایی یابم، دیگر به ساختن و آبادانی دنیا و امورات آن اهمیت نخواهم داد.
مرا گویی لباسات تو تا کی
خراباتی چه داند جز لباسات
هوش مصنوعی: تو می‌گویی تا کی باید در این حال و اوضاع نامناسب بمانم، حال آنکه جز وضعیت ظاهری‌ات، درونت چه خبر است؟
گهی اندر سجودم پیش ساقی
گهی پیش مغنی در تحیات
هوش مصنوعی: گاهی در حال عبادت و سجده به پیش ساقی (شراب‌فروش) قرار می‌گیرم و گاهی نیز در حالت تحیّات و سلام به طرف خواننده (مغنی) می‌روم.
پدر بر خم خمرم وقف کردست
سبیلم کرد مادر در خرابات
هوش مصنوعی: پدرم به میخانه وفادار شده و در آنجا مشغول گشت و گذار است، در حالی که مادرم مرا به این زندگی آشنا کرده و تربیت کرده است.
گهی گویم که ای ساقی قدح گیر
گهی گویم که ای مطرب غزل‌هات
هوش مصنوعی: هر از گاهی به ساقی می‌گویم که جام را پر کن و گاهی هم به نوازنده می‌گویم که غزل‌های زیبایت را بنوازد.
گهی باده کشیده تا به مستی
گهی نعره رسیده تا سماوات
هوش مصنوعی: گاهی در حال نوشیدن باده هستم و تا غرق در مستی می‌شوم، و گاهی به حدی به وجد می‌آیم که صدایم به آسمان‌ها می‌رسد.
مرا موسی نفرماید به تورات
چو کردم حق فرعونی مکافات
هوش مصنوعی: من از موسی نمی‌خواهم که مرا به پیروی از تورات فرا خواند، زیرا آنچه که من انجام داده‌ام، عواقب مناسبی برای فرعونیان دارد.
چو دانی کاین سنایی ترهاتست
مکن بر روی سلامی خواجه هیهات
هوش مصنوعی: وقتی می‌دانی که این گفتار سنایی nonsense است، دیگر نیازی نیست که روی سلام و احوالپرسی به او توجه کنی، این کار بی‌فایده است.
خوانش ها
شمارهٔ ۶۹ به خوانش عندلیب
حاشیه ها
1393/08/28 10:10
گهی باده کشیده تا به مستی
گهی نعره رسیده تا سماوات
درود به جناب سنایی .... این بیت اش واقعاً انسان را مجذوب میسازد!
1399/01/16 23:04
حمید
جناب ذبیح الله صفا(ج2ص429) این ابیات را ذیل نام شاعری به نام "امیرالشعرا عبدالملک برهانی" ذکر کرده اند