شمارهٔ ۴۲۸
گاه آن آمد بتا کاندر خرابی دم زنی
شور در میراثخواران بنیآدم زنی
بارنامهٔ بینیازی برگشایی تا به کی
آتش اندر بارمایهٔ کعبه و زمزم زنی
صدهزاران جان متواری درآری زیر زلف
چون به دو کوکب کمند حلقهها را خم زنی
بر سر آزادگان نه تاج گر گوهر نهی
بر سر سوداییان زن تیغ گر محکم زنی
تیغ خویش از خون هر تردامنی رنگین مکن
تو چو رستمپیشهای آن به که بر رستم زنی
در خرابات نهاد خود بر آسودست خلق
غمزه برهمزن یکی تا خلق را برهمزنی
پاکبازان جهان چون سوختهٔ نفس تواند
خام طمعی باشد ار با خامدستان دم زنی
ما به امیدی هدف کردیم جان چون دیگران
تا چو تیر غمزه سازی بر سنایی هم زنی
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
گاه آن آمد بتا کاندر خرابی دم زنی
شور در میراثخواران بنیآدم زنی
هوش مصنوعی: گاهی پیش میآید ای بت زیبا که در عرصه ویرانی، تو با کلماتی آتشین به کسانی که از دیگران ارث میبرند، پیامی میفرستی.
بارنامهٔ بینیازی برگشایی تا به کی
آتش اندر بارمایهٔ کعبه و زمزم زنی
هوش مصنوعی: هرگز نمیتوانی به بینیازی دست یابی، پس چرا همواره بر طبل نیازمندی و آرزوی چیزهایی که نداری میکوبی؟ چرا دائم به معانی مقدس و جاودانه همچون کعبه و زمزم اشاره میکنی، در حالی که آتش خواستههایت درونت شعلهور است؟
صدهزاران جان متواری درآری زیر زلف
چون به دو کوکب کمند حلقهها را خم زنی
هوش مصنوعی: با هر چرخش و شانهای که زیر موی تو میزنیم، صدها جان عاشق و دلباخته از دور پراکنده میشوند و به سوی تو جذب میگردند.
بر سر آزادگان نه تاج گر گوهر نهی
بر سر سوداییان زن تیغ گر محکم زنی
هوش مصنوعی: اگر بر سر آزادگانی که ارزش و شرافت دارند، تاجی از گوهر قرار دهی، این کار بیمعناست؛ اما اگر بر سر افرادی که به دنبال آرزوهای ناوارد و بیمعنی هستند، شمشیری محکم قرار دهی، تأثیر بیشتری خواهد داشت.
تیغ خویش از خون هر تردامنی رنگین مکن
تو چو رستمپیشهای آن به که بر رستم زنی
هوش مصنوعی: هرگز تیغ خود را به خاطر خونریزی ناراضیان بیمقدار رنگین نکن. اگر تو مانند رستم هستی، بهتر است که بر کسی چنینی ضربهای وارد نکنی.
در خرابات نهاد خود بر آسودست خلق
غمزه برهمزن یکی تا خلق را برهمزنی
هوش مصنوعی: در میکده، دل خود را آرام کردهام و مردم با چشمان نازشان، مدام در حال جلب توجه هستند. به همین دلیل، یکی از آنان باید آنها را به هم بریزد.
پاکبازان جهان چون سوختهٔ نفس تواند
خام طمعی باشد ار با خامدستان دم زنی
هوش مصنوعی: افراد پاکباز در دنیا مانند سوختگان هستند که در پی نفس خود سوختهاند. اگر با کسانی که ناپخته و بیتجربهاند گفتگو کنی، ممکن است دچار طمع و وسوسه شوی.
ما به امیدی هدف کردیم جان چون دیگران
تا چو تیر غمزه سازی بر سنایی هم زنی
هوش مصنوعی: ما با امید و آرزو جان خود را به هدفی سپردیم، مانند دیگران، تا اینکه تو نیز بتوانی به عنوان یک هنرمند بزرگ، با چیرهدستی بر دیگران اثر بگذاری.
حاشیه ها
1398/03/30 10:05
..
در خراباتِ نهادِ خود، برآسودهاست خلق
غمزه بر هم زن یکی، تا خلق را بر هم زنی..

سنایی