گنجور

شمارهٔ ۱۶۱

زینهار ای یار ِگلرخ زینهار
بی‌گنه بر من مکن تیزی چو خار
لالهٔ خود رویم از فرقت مکن
حجرهٔ من ز اشک خون چون لاله‌زار
چون شکوفه گرد بدعهدی مگرد
تا مگر باقی بمانی چون چنار
چون بنفشه خفته‌ام در خدمتت
پس مَدارَم چون بنفشه سوگوار
زان که جان‌ها را فراقت چون سمن
یک دو هفته بیش ندهد زینهار
باش با من تازه چون شاه اسپرم
تا نگردم همچو خیری دلفگار
از سر لطف و ظریفی خوش بزی
همچو سوسن تازه‌ای آزاده‌وار
همچو سیسنبر بپژمردم ز غم
یک ره از ابر وفا بر من ببار
چون نخوردم بادهٔ وصلت چو گل
همچو نرگس پس مدارم در خمار
ای همیشه تازه و تر همچو سرو
اشکم از هجران مکن چون گل انار
حوضها کن گلبنان را از عرق
تا چو نیلوفر در او گیرم قرار
زان که از بهر سنایی هر زمان
بر فراز سرو و طرف جویبار
بلبل و قمری همی‌گویند خوش
زینهار ای یار گلرخ زینهار

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

زینهار ای یار ِگلرخ زینهار
بی‌گنه بر من مکن تیزی چو خار
هوش مصنوعی: ای دوست زیبا، خواهش می‌کنم مرا نرنجان و مانند خار تند و زننده نباش، چرا که من بی‌گناهم و نمی‌خواهم آسیب ببینم.
لالهٔ خود رویم از فرقت مکن
حجرهٔ من ز اشک خون چون لاله‌زار
هوش مصنوعی: به خاطر جدایی و دوری‌ام، لالهٔ زیبای من را ترک نکن. حجره‌ام پر از اشک‌های خونین شده است، مثل لاله‌زاری که پر از غم و شور است.
چون شکوفه گرد بدعهدی مگرد
تا مگر باقی بمانی چون چنار
هوش مصنوعی: هرگز به دشمنی و بی‌وفایی دیگران پاسخ ندهید، چرا که این کار باعث می‌شود که بتوانید مانند درخت چنار، پایدار و استوار باقی بمانید.
چون بنفشه خفته‌ام در خدمتت
پس مَدارَم چون بنفشه سوگوار
هوش مصنوعی: چون بنفشه‌ای که در خدمتت خوابیده‌ام، بنابراین از غم و اندوه مانند بنفشه‌ای محزون دوری می‌کنم.
زان که جان‌ها را فراقت چون سمن
یک دو هفته بیش ندهد زینهار
هوش مصنوعی: برای اینکه جان‌ها را از دوری تو مانند بوی خوش سمن، یک یا دو هفته بیشتر طاقت نخواهد بود، پس احتیاط کن.
باش با من تازه چون شاه اسپرم
تا نگردم همچو خیری دلفگار
هوش مصنوعی: با من مانند یک جوان زنده و شاداب باش تا من نیز دلتنگ و غمگین نشوم.
از سر لطف و ظریفی خوش بزی
همچو سوسن تازه‌ای آزاده‌وار
هوش مصنوعی: با دل‌سوزی و مهربانی زندگی کن، مانند گل نیلوفر که آزاد و شاداب است.
همچو سیسنبر بپژمردم ز غم
یک ره از ابر وفا بر من ببار
هوش مصنوعی: مانند سیسنفر از غم خسته و افسرده شدم، ای ابر وفا، یک بار بر من ببار.
چون نخوردم بادهٔ وصلت چو گل
همچو نرگس پس مدارم در خمار
هوش مصنوعی: چون از می و محبت تو بهره‌ای نبردم، همچون گل و نرگس در حال سرخوشی نیستم، پس مرا در بی‌حالی و خمار رها کن.
ای همیشه تازه و تر همچو سرو
اشکم از هجران مکن چون گل انار
هوش مصنوعی: ای همیشه سرزنده و شاداب مانند سرو، از دوری و جدایی من اشک نریز، مانند گل انار.
حوضها کن گلبنان را از عرق
تا چو نیلوفر در او گیرم قرار
هوش مصنوعی: حوض‌ها را مانند لبنان پر از عرق کن، تا وقتی نیلوفر را در آن بیابم، آرامش بگیرم.
زان که از بهر سنایی هر زمان
بر فراز سرو و طرف جویبار
هوش مصنوعی: چرا که به خاطر سنایی، هر لحظه بر بالای درخت سرو و کنار جویبار است.
بلبل و قمری همی‌گویند خوش
زینهار ای یار گلرخ زینهار
هوش مصنوعی: بلبل و قمری در حال صحبت کردن هستند و می‌گویند: ای دوست با چهره گل، مواظب باش و به خودت آسیب نزن.

خوانش ها

شمارهٔ ۱۶۱ به خوانش عندلیب