سناییشمارهٔ ۱۲۱
دل به تحفه هر که او در منزل جانان کشد
از وجود نیستی باید که خط بر جان کشد
در نوردد مفرش آزادگی از روی عقل
رخت بدبختی ز دل از خانهٔ احزان کشد
گرچه دشوارست کار عاشقی از بهر دوست
از محبت بر دل و جان رخت عشق آسان کشد
رهروی باید که اندر راه ایمان پی نهد
تا ز دل پیمانهٔ غم بر سر پیمان کشد
دین و پیمان و امانت در ره ایمان یکیست
مرد کو تا فضل دین اندر ره ایمان کشد
لشکر لا حول را بند قطیعت بگسلد
وز تفاوت بر شعاع شرع شادروان کشد
خلق پیغمبر کجا تا از بزرگان عرب
جور و رنج ناسزایان از پی یزدان کشد
صادقی باید که چون بوبکر در صدق و صواب
زخم مار و بیم دشمن از بن دندان کشد
یا نه چون عمر که در اسلام بعد از مصطفا
از عرب لشکر ز جیحون سوی ترکستان کشد
پارسایی کو که در محراب و مصحف بی گناه
تا ز غوغا سوزش شمشیر چون عثمان کشد
حیدر کرار کو کاندر مصاف از بهر دین
در صف صفین ستم از لشکر مروان کشد
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دل به تحفه هر که او در منزل جانان کشد
از وجود نیستی باید که خط بر جان کشد
هوش مصنوعی: کسی که دلش را به هدیه‌ای از محبوبی می‌سپارد، باید از وجود و هستی خود بگذرد و با تمام وجود عشق و احساسش را به عمق جانش بکشاند.
در نوردد مفرش آزادگی از روی عقل
رخت بدبختی ز دل از خانهٔ احزان کشد
هوش مصنوعی: آزادی و شجاعت می‌تواند از طریق عقل و فکر بر بیچارگی و غم و اندوه غلبه کند و دل را از نگرانی‌ها و ناراحتی‌ها خالی کند.
گرچه دشوارست کار عاشقی از بهر دوست
از محبت بر دل و جان رخت عشق آسان کشد
هوش مصنوعی: عاشقی برای دوست کار سختی است، اما عشق به راحتی بر دل و جان تاثیر می‌گذارد.
رهروی باید که اندر راه ایمان پی نهد
تا ز دل پیمانهٔ غم بر سر پیمان کشد
هوش مصنوعی: هر رهرو باید در راه ایمان گام بردارد تا از دلش غم را دور کند و به پیمان و عهدی که بسته وفادار بماند.
دین و پیمان و امانت در ره ایمان یکیست
مرد کو تا فضل دین اندر ره ایمان کشد
هوش مصنوعی: در راه ایمان، دین، پیمان و امانت همه یکی هستند. مردی که بخواهد به دین نیکی و فضیلت برساند، باید در این مسیر گام بردارد.
لشکر لا حول را بند قطیعت بگسلد
وز تفاوت بر شعاع شرع شادروان کشد
هوش مصنوعی: اگر نیرویی که هیچ قدرت و توانایی ندارد، بخواهد به خودکشی بپردازد، از اختلافات بر اساس اصول و قوانین مشخص نهایتا آسیب می‌بیند و دچار ناامیدی می‌شود.
خلق پیغمبر کجا تا از بزرگان عرب
جور و رنج ناسزایان از پی یزدان کشد
هوش مصنوعی: آیا کسی از میان مردم پیامبر وجود دارد که بتواند مانند بزرگان عرب، سختی‌ها و ناملایمات ناشی از ناسزاگویی دیگران را برای خداوند تحمل کند؟
صادقی باید که چون بوبکر در صدق و صواب
زخم مار و بیم دشمن از بن دندان کشد
هوش مصنوعی: انسانی باید باشد که مانند ابوبکر در صداقت و درستی باشد و به خاطر حقایق، حتی زخم مار و ترس از دشمن را با تمام وجود تحمل کند.
یا نه چون عمر که در اسلام بعد از مصطفا
از عرب لشکر ز جیحون سوی ترکستان کشد
هوش مصنوعی: در این بیت، اشاره به این است که بعد از پیامبر اسلام، دوستی و همکاری بین اقوام مختلف به وجود می‌آید و لشکر اسلامی از جیحون به سمت سرزمین‌های دورتر مانند ترکستان حرکت می‌کند. این حرکت نشان‌دهنده گسترش فرهنگ و دین اسلام و ایجاد ارتباطات جدید بین ملت‌هاست.
پارسایی کو که در محراب و مصحف بی گناه
تا ز غوغا سوزش شمشیر چون عثمان کشد
هوش مصنوعی: به دنبال فردی هستیم که در دل عبادت و در کنار کتاب آسمانی، بی‌گناه و آرام بماند و از غوغا و آشفتگی زمانه، درد و رنجی را مانند عثمان تحمل کند.
حیدر کرار کو کاندر مصاف از بهر دین
در صف صفین ستم از لشکر مروان کشد
هوش مصنوعی: حیدر کرار در میدان نبرد برای دین، مقابل لشکر مروان در جنگ صفین ایستاده است و از ظلم آن‌ها می‌کاهد.