قصیدهٔ شمارهٔ ۲۱ - در مذمت اهل روزگار
اطلاعات
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
حاشیه ها
ابوالقاسم در اینجا حضرت محمد بوالحکم نیز ابوجهل است. روشنایی گفته که مردم چونکه ابوجهل پیشوایشان است بدبخت بیچاره شده اند
بحر رمل مثمن نیست، مسدس است. سه رکن دارد.
بیت 3: «هر که را» به اشتباه «هرکرفا» تایپ شده.
بیت 4: «بقم» درست است که نام گیاهی است نه «به قم».
بیت8: «عزلت و خرسندی» درست است با واو حرف عطف نه اینگونه که تایپ شده «عزلت خرسندی».
بیت 20: «راندن کام» درست است نه «رندان کام»
بیت 24: «فتح و جر و جزم و ضم» درست است نه «رفع و جر و جزم و ضم».
بیت27: «بستۀ مسطر» درست است نه «به سیه مسطر».
بیت28: «همه اندیشۀ او برء و سقم است» درست است نه «همه اندیشۀ او بر سقمست».
بیت32: «طبع بُرنا» درست است نه «طبع برنا را». در این بیت «را» اضافی است و در ضمن «ساعته» درست است نه «ساعت»، همچنین «عاشق شرب می و زیر و بم است» درست است نه آن مصرعی که شما نوشته اید.
بیت 33: «حرمت و نسل» درست است نه «حرمت و عز».
بیت36: «عالم از آن» درست است نه «عالم زان».
بیت40: «همگنان» صورت کهن و درست کلمه است نه «همگان».
برای دیدن تصحیح و توضیح بهتر و دقیقتر به کتاب «تازانه های سلوک» دکتر شفیعی کدکنی رجوع کنید که این قصیده را آورده اند.
هست پنهان ز سفیهان چو قدم // هر که را در ره حکمت قدم است
(تازیانه های سلوک)
هر که را قدمی در راه حکمت هست، یعنی گامی در طریق حکمت
پیموده است، از بیم سفیهان متواری و پنهان است، همچون قدم، و قدم یعنی سرنوشت انسان در علم الاهی که هیچ کس از آن آگاه نیست :
القدم ما ثبت للعبد فی علم الحی من باب السعاده والشقاوه . فان اختص بالسعاده فهو قدم صدق، أو بالشقاوه فقدم الجبار