سناییقصیدهٔ شمارهٔ ۱۶۴ - دریغاگویی از نااهلی روزگار
جهان پر درد می‌بینم دوا کو
دل خوبان عالم را وفا کو
ور از دوزخ همی ترسی شب و روز
دلت پر درد و رخ چون کهربا کو
بهشت عدن را بتوان خریدن
ولیکن خواجه را در کف بها کو
خرد گر پیشوای عقل باشد
پس این واماندگان را پیشوا کو
ز بهر نام و جان تا بام یابی
چو برگ توت گشتی توتیا کو
مگر عقل تو خود با تو نگفتست
قبا گیرم بیلفنجی بقا کو
درین ره گر همی جویی یکی را
سحر گاهان ترا پشت دوتا کو
به دعوی هر کسی گوید ترا ام
ولیکن گاه معنی شان گوا کو
سراسر جمله عالم پر یتیمست
یتیمی در عرب چون مصطفا کو
سراسر جمله عالم پر ز شیرست
ولی شیری چو حیدر باسخا کو
سراسر جمله عالم پر زنانند
زنی چون فاطمه خیر النسا کو
سراسر جمله عالم پر شهیدست
شهیدی چون حسین کربلا کو
سراسر جمله عالم پر امامست
امامی چون علی موسی الرضا کو
سراسر جمله عالم پر ز مردست
ولی مردی چو موسی با عصا کو
سراسر جمله عالم حدیثست
حدیثی چون حدیث مصطفا کو
سراسر جمله عالم پر ز عشقست
ولی عشق حقیقی با خدا کو
سراسر جمله عالم پر ز پیرست
ولی پیری چو خضر با صفا کو
سراسر جمله عالم پر ز حسنست
ولی حسنی چو یوسف دلربا کو
سراسر جمله عالم پر ز دردست
ولی دردی چو ایوب و دوا کو
سراسر جمله عالم پر ز تختست
ولی تخت سلیمان و هوا کو
سراسر جمله عالم پر ز مرغست
ولی مرغی چو بلبل با نوا کو
سراسر جمله عالم پر ز پیکست
ولی پیکی چو عمر بادپا کو
سراسر جمله عالم پر ز مرکب
ولی مرکب چو دلدل خوش روا کو
سراسر کان گیتی پر ز مس شد
ز مس هم زر نیامد کیمیا کو
سنایی نام بتوان کرد خود را
ولیکن چون سناییشان سنا کو
قصیدهٔ شمارهٔ ۱۶۳: ای تماشاگاه جان‌ها صورت زیبای توقصیدهٔ شمارهٔ ۱۶۵: ای سنایی عاشقی را درد باید درد کو
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
جهان پر درد می‌بینم دوا کو
دل خوبان عالم را وفا کو
هوش مصنوعی: دردهای این دنیا را می‌بینم و به دنبال دارویی هستم. وفای دل‌های نیکان و خوبان این عالم هم کجاست؟
ور از دوزخ همی ترسی شب و روز
دلت پر درد و رخ چون کهربا کو
هوش مصنوعی: اگر از عذاب و مشکلات زندگی می‌ترسی، همیشه دلت پر از درد است و چهره‌ات تاریک و غمگین به نظر می‌رسد.
بهشت عدن را بتوان خریدن
ولیکن خواجه را در کف بها کو
هوش مصنوعی: بهشت عدن امکان خرید دارد، اما نمی‌دانم ارزش آن در دست خواجه چقدر است.
خرد گر پیشوای عقل باشد
پس این واماندگان را پیشوا کو
هوش مصنوعی: اگر خرد رهبر عقل باشد، پس رهبر این آدم‌های عقب‌مانده کجاست؟
ز بهر نام و جان تا بام یابی
چو برگ توت گشتی توتیا کو
هوش مصنوعی: برای به دست آوردن نام و جاودانگی، باید تلاشت را از صبح تا شب ادامه دهی. وقتی به این هدف رسیدی، مانند برگ توت در این مسیر پرورش می‌یابی.
مگر عقل تو خود با تو نگفتست
قبا گیرم بیلفنجی بقا کو
هوش مصنوعی: آیا عقل تو به تو نگفته که برای خود لباس زیبایی بپوش و جاودانگی را جستجو کن؟
درین ره گر همی جویی یکی را
سحر گاهان ترا پشت دوتا کو
هوش مصنوعی: اگر در این مسیر به دنبال کسی هستی، هر صبح زود پشت دو کوه او را خواهی یافت.
به دعوی هر کسی گوید ترا ام
ولیکن گاه معنی شان گوا کو
هوش مصنوعی: هر کسی ممکن است ادعایی در مورد تو داشته باشد و بگوید که طرفدار تو است، اما گاهی باید معانی واقعی این ادعاها را بررسی کنی تا ببینی که چه کسی واقعاً حاضر است از تو حمایت کند.
سراسر جمله عالم پر یتیمست
یتیمی در عرب چون مصطفا کو
هوش مصنوعی: تمام جهان پر از یتیم است و یتیمی در میان عرب مانند مصطفی وجود ندارد.
سراسر جمله عالم پر ز شیرست
ولی شیری چو حیدر باسخا کو
هوش مصنوعی: کل جهان پر از شیرانی است، اما شیرانی چون حیدر با بزرگواری و جوانمردی وجود ندارند.
سراسر جمله عالم پر زنانند
زنی چون فاطمه خیر النسا کو
هوش مصنوعی: تمامی زنان در جهان بسیارند، اما زنی مانند فاطمه که بهترین زنان است، کجاست؟
سراسر جمله عالم پر شهیدست
شهیدی چون حسین کربلا کو
هوش مصنوعی: تمام عالم پر از شهیدانی است که جانشان را فدای حق کردند. اما در میان این شهیدان، کسی همچون حسین در کربلا وجود ندارد.
سراسر جمله عالم پر امامست
امامی چون علی موسی الرضا کو
هوش مصنوعی: تمامی عالم پر از امام است، مانند امام علی و امام موسی رضا.
سراسر جمله عالم پر ز مردست
ولی مردی چو موسی با عصا کو
هوش مصنوعی: عالم پر از انسان است، اما مردی مانند موسی که با عصا به راه بیفتد، وجود ندارد.
سراسر جمله عالم حدیثست
حدیثی چون حدیث مصطفا کو
هوش مصنوعی: تمامی موجودات در این جهان پر از داستان‌ها و روایات هستند، اما هیچ کدام به اندازه روایت‌های پیامبر اسلام ارزشمند و شگفت‌انگیز نیستند.
سراسر جمله عالم پر ز عشقست
ولی عشق حقیقی با خدا کو
هوش مصنوعی: تمام جهان پر از عشق است، اما عشق واقعی را در کجا می‌توان نزد خدا یافت؟
سراسر جمله عالم پر ز پیرست
ولی پیری چو خضر با صفا کو
هوش مصنوعی: در تمام عالم، افراد مسن و پیر فراوانند، اما کسی مثل خضر، که با صفا و با فضیلت باشد، کجا یافت می‌شود؟
سراسر جمله عالم پر ز حسنست
ولی حسنی چو یوسف دلربا کو
هوش مصنوعی: تمامی جهان پر از زیبایی است، اما مانند زیبایی دل‌ربای یوسف، زیبای خاصی وجود ندارد.
سراسر جمله عالم پر ز دردست
ولی دردی چو ایوب و دوا کو
هوش مصنوعی: در دنیا همه جا پر از درد و رنج است، اما مانند درد ایوب، درمانی پیدا نمی‌شود.
سراسر جمله عالم پر ز تختست
ولی تخت سلیمان و هوا کو
هوش مصنوعی: تمامی جهان مملو از شاهی و قدرت است، اما تخت سلیمان و آسمان کجا هستند؟
سراسر جمله عالم پر ز مرغست
ولی مرغی چو بلبل با نوا کو
هوش مصنوعی: کل جهان پر از پرنده است، اما مانند بلبل که با صدای دلنشین خود می‌خواند، پرنده‌ای یافت نمی‌شود.
سراسر جمله عالم پر ز پیکست
ولی پیکی چو عمر بادپا کو
هوش مصنوعی: تمامی عالم پر از نشانه‌ها و علامت‌های توست، اما پیام‌رسانی همچون عمر که به سرعت می‌گذرد، کجاست؟
سراسر جمله عالم پر ز مرکب
ولی مرکب چو دلدل خوش روا کو
هوش مصنوعی: دنیا پر از نشانه‌ها و نشانه‌های گوناگون است، اما دل خوش و راضی مانند مرغی آزاد و شاد است که به هر سو پرواز می‌کند.
سراسر کان گیتی پر ز مس شد
ز مس هم زر نیامد کیمیا کو
هوش مصنوعی: در تمام جهان، همه چیز پر از مس است و از این مس، طلا به وجود نمی‌آید. پس کیمیاگری که بتواند مس را به طلا تبدیل کند، کجاست؟
سنایی نام بتوان کرد خود را
ولیکن چون سناییشان سنا کو
هوش مصنوعی: می‌توان نام سنایی را بر خود نهاد، اما آیا می‌توان به ویژگی‌ها و صفات سنایی نیز دست یافت؟
حاشیه ها
1395/07/19 10:10
alireza۰fa
مست میکنه آدمو
1396/05/30 11:07
زیبایی
خیلی زیباست
1396/06/22 09:09
امپرور
منظور از این مصراع:ولی پیکی چو عمر بادپا کو) عمر هست که میگزرد یا عمَر؟
1399/03/03 15:06
A
کاملا مشخصه که اون عُمر هست نه عُمَر ( با توجه به وزن و معنا )
1404/04/27 04:06
علیرضا
سراسر جمله عالم پر کریمست
کریمی در کرم چون مجتبا کو