گنجور

قصیدهٔ شمارهٔ ۱۱۵

بخ بخ اگر این علم برافرازم
در تفرقه سوی جمع پردازم
باشد بینم رخان معشوقم
وز صحبت خود دری کند بازم
از راهبران عشق ره پرسم
با پاک‌بران دو کوْن دربازم
شطرنج به شاهمات بربندم
در ششدره مهره‌ای دراندازم
بر فرش فنا به قعده ننشینم
در باغ بقا چو سرو بگرازم
این عشوهٔ اوست خاک آدم را
با صحبت جان و دل بدل سازم
این گنج که توختم من از هستی
در بوتهٔ نیستیش بگدازم
این بربط غم‌گداز در وصلت
در بهر نهم و به شرط بنوازم
هر بیت که از سماع او گویم
اول سخنی ز عشق آغازم
این است جواب آن کجا گفتم
«کی باشد کاین قفس بپردازم»

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعلن مفاعیلن (هزج مسدس اخرب مقبوض)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بخ بخ اگر این علم برافرازم
در تفرقه سوی جمع پردازم
هوش مصنوعی: اگر این دانش را در دست بگیرم و آن را در راستای وحدت و همبستگی استفاده کنم، به نتیجه خوبی دست می‌یابم.
باشد بینم رخان معشوقم
وز صحبت خود دری کند بازم
هوش مصنوعی: دل‌تنگی برای چهره‌های زیبا و ملاقات دوباره با معشوق خود را تجربه می‌کنم و امیدوارم که از تنهایی‌ام رهایی یابم.
از راهبران عشق ره پرسم
با پاک‌بران دو کوْن دربازم
هوش مصنوعی: من در مسیر عشق راهی را انتخاب کرده‌ام و با نیت خالص خود، دو جهان را به هم می‌آورم.
شطرنج به شاهمات بربندم
در ششدره مهره‌ای دراندازم
هوش مصنوعی: من در بازی شطرنج، حریف را به مهره‌ای در ششخانه محدود می‌کنم و حرکتی تعیین‌کننده انجام می‌دهم.
بر فرش فنا به قعده ننشینم
در باغ بقا چو سرو بگرازم
هوش مصنوعی: من در دنیای زوال و فنا نمی‌نشینم و به زندگی ابدی و بقا می‌اندیشم، مانند سرو که سر به آسمان می‌سرد.
این عشوهٔ اوست خاک آدم را
با صحبت جان و دل بدل سازم
هوش مصنوعی: این زیبایی اوست که باعث می‌شود من خاک و مادهٔ وجود انسان را با روح و احساس معنوی تبدیل کنم.
این گنج که توختم من از هستی
در بوتهٔ نیستیش بگدازم
هوش مصنوعی: این گنج که تو به من می‌دهی، از وجود من در دنیای عدم ذوب می‌شود.
این بربط غم‌گداز در وصلت
در بهر نهم و به شرط بنوازم
هوش مصنوعی: این ساز حزن‌انگیز را در مجلس وصال، برای نیکبختی‌ام می‌نوازم، به شرطی که عشق را به یاد داشته باشم.
هر بیت که از سماع او گویم
اول سخنی ز عشق آغازم
هوش مصنوعی: هر شعری که درباره شور و شادی او بگویم، ابتدا سخنی از عشق را آغاز می‌کنم.
این است جواب آن کجا گفتم
«کی باشد کاین قفس بپردازم»
هوش مصنوعی: این پاسخ به سوالی است که در مورد این جمله مطرح کرده بودم: «چه زمانی می‌توانم از این قفس آزاد شوم؟»