گنجور

شمارهٔ ۲ - و برای او همچنین

ای خالقی که صانع ارض و سما تویی
معبود کائنات ز شاه و گدا تویی
چشم امید سوی دارند ممکنات
آن کس که بوده است و بود با بقا تویی
در ورطه مهالک و آلام صعب سخت
یاری دهندهٔ همه در هر کجا تویی
در روز حشر وقت حساب و دم صراط
دیان دین و حاکم یوم‌الجزا تویی
بر عاصیان بی‌سروپا از طریق لطف
از راه توبه جانب خود رهنما تویی
جرم و گه ز ما و عطا و کرم ز تو
بیگانگی ز ما و به ما آشنا تویی
بر بی‌کسان مضطر و درمانده و ضعیف
گوش زبان و چشم و دل و دست و پا تویی
ما مجرمیم و مذنب و مردود و تیره‌بخت
بخشنده معاصی و جرم و عطا تویی
شخص تو از گناه و ثوابست بی‌نیاز
محتاج کی به فعل بد و نیک ما تویی
کبر و ریا به خرج تو هرگز نمی‌رود
تا بر بساط کبر و ریا کبریا تویی
تو خیر محضی و من بدنام شر محض
من رو سیاه تر ز مس و کیمیا تویی
دنیای ما گره زده در کار آخرت
بگشا گره ز کار که مشکل‌گشا تویی
طبعم مریض کشمکش روزگار شد
یا رب به دردهای نهانی دوا تویی
غیر از تو گر خدای دگر بود سوی او
می‌بردمی پناه ولیکن خدا تویی
هم ترسم از تو هم به تو هستم امیدوار
مقصود از نتیجه خوف و رجا تویی
بر ما مبین اگر همه در خواب غفلتیم
بر خود ببین که رافع هر ابتلا تویی
ما در پناه آل عبا جا نموده‌ایم
بگذر ز ما که حامی آل عبا تویی
امید ما به دوستی دوستان تو است
بر دوستان قرین به صدق و صفا تویی
واخجلتا ز معصیت (صامت) ای خدا
رسوا مکن مرا که قدیم‌العطا تویی

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: سید صادق هاشمی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای خالقی که صانع ارض و سما تویی
معبود کائنات ز شاه و گدا تویی
هوش مصنوعی: ای خالقی که آفریدگار زمین و آسمان هستی، تو معبود جهانیان هستی و بین پادشاهان و تهیدستان، مقام تو یکی است.
چشم امید سوی دارند ممکنات
آن کس که بوده است و بود با بقا تویی
هوش مصنوعی: چشم انتظار نعمت‌ها و امکانات است کسی که در وجودش نشانه‌ای از دوام و بقای تو را می‌بیند.
در ورطه مهالک و آلام صعب سخت
یاری دهندهٔ همه در هر کجا تویی
هوش مصنوعی: در شرایط دشوار و در لحظات سخت، تویی که همیشه کمک کننده و یاری رسان هستی.
در روز حشر وقت حساب و دم صراط
دیان دین و حاکم یوم‌الجزا تویی
هوش مصنوعی: در روز قیامت، زمانی که حساب و کتاب انسان‌ها انجام می‌شود و افراد باید از پل صراط بگذرند، تو قاضی و حاکم این روز خواهی بود.
بر عاصیان بی‌سروپا از طریق لطف
از راه توبه جانب خود رهنما تویی
هوش مصنوعی: تو با لطف و رحمتت، به افرادی که بی‌مقدار و گناهکار هستند، راهباز می‌شوی و آنها را به سوی توبه و اصلاح هدایت می‌کنی.
جرم و گه ز ما و عطا و کرم ز تو
بیگانگی ز ما و به ما آشنا تویی
هوش مصنوعی: خطا و قصور از ماست، اما بخشش و سخاوت از توست؛ ما بیگانه‌ایم و تو در دل ما آشنا هستی.
بر بی‌کسان مضطر و درمانده و ضعیف
گوش زبان و چشم و دل و دست و پا تویی
هوش مصنوعی: تو بر کسانی که در فشار و بی‌پناهن، و درمانده و ضعیفند، گوش، زبان، چشم، دل و دست و پا هستی.
ما مجرمیم و مذنب و مردود و تیره‌بخت
بخشنده معاصی و جرم و عطا تویی
هوش مصنوعی: ما در اینجا گناهکار و بدبخت هستیم، اما تویی که نعمت‌بخشیده و بخشاینده‌ی خطاها و گناهان ما هستی.
شخص تو از گناه و ثوابست بی‌نیاز
محتاج کی به فعل بد و نیک ما تویی
هوش مصنوعی: تو از گناه و ثواب بی‌نیازی و نیازی به کارهای خوب و بد دیگران نداری؛ خود تو همه‌چیز هستی.
کبر و ریا به خرج تو هرگز نمی‌رود
تا بر بساط کبر و ریا کبریا تویی
هوش مصنوعی: غرور و خودنمایی تو هیچ سودی ندارد، زیرا در نهایت بر پایهٔ غرور و خودستایی، این تو هستی که در اوج و عظمت قرار داری.
تو خیر محضی و من بدنام شر محض
من رو سیاه تر ز مس و کیمیا تویی
هوش مصنوعی: تو یک خیر واقعی و من همواره به عنوان یک بد بزرگ شناخته می‌شوم. من با همه‌ی سیاه‌نامی‌ام، دورتر از تو، مانند مس که به کیمیا تبدیل نمی‌شود، باقی مانده‌ام.
دنیای ما گره زده در کار آخرت
بگشا گره ز کار که مشکل‌گشا تویی
هوش مصنوعی: زندگی ما به آخرت وابسته است؛ پس ای کسی که مشکل‌گشایی، گره مشکلات را باز کن.
طبعم مریض کشمکش روزگار شد
یا رب به دردهای نهانی دوا تویی
هوش مصنوعی: حالم از مشکلات و سختی‌های زندگی خراب شده است، ای خدا، تنها تویی که می‌توانی به دردهای پنهان من درمانی بدهی.
غیر از تو گر خدای دگر بود سوی او
می‌بردمی پناه ولیکن خدا تویی
هوش مصنوعی: جز تو اگر خدایی دیگر بود، به سمت او می‌رفتم تا در آغوش او پناه بگیرم؛ اما این تو هستی که تنها خدا هستی.
هم ترسم از تو هم به تو هستم امیدوار
مقصود از نتیجه خوف و رجا تویی
هوش مصنوعی: من هم از تو می‌ترسم و هم به تو امیدوارم، چرا که نتیجه‌ی ترس و امید من تو هستی.
بر ما مبین اگر همه در خواب غفلتیم
بر خود ببین که رافع هر ابتلا تویی
هوش مصنوعی: اگر همه ما در خواب غفلت به سر می‌بریم، تو نباید این را به ما نشان دهی بلکه باید خودت را ببینی که تنها تو هستی که می‌توانی مشکلات و سختی‌ها را برطرف کنی.
ما در پناه آل عبا جا نموده‌ایم
بگذر ز ما که حامی آل عبا تویی
هوش مصنوعی: ما در سایه و حمایت خاندان رسالت قرار گرفته‌ایم، بنابراین از کنار ما بگذر که تنها تو هستی که از این خاندان حمایت می‌کنی.
امید ما به دوستی دوستان تو است
بر دوستان قرین به صدق و صفا تویی
هوش مصنوعی: امید ما به محبت دوستان توست، زیرا دوستی‌های واقعی و صادقانه فقط از تو سرچشمه می‌گیرد.
واخجلتا ز معصیت (صامت) ای خدا
رسوا مکن مرا که قدیم‌العطا تویی
هوش مصنوعی: پروردگارا، از گناه کردن شرمنده‌ام. خواهش می‌کنم مرا رسوا نکن، زیرا تو همیشه بخشنده و سخاوتمندی.

حاشیه ها

1398/08/03 17:11

چشم امید سوی تو دارند ممکنات----درست است