گنجور

شمارهٔ ۱ - کتاب المناجات با قاضی الحاجات

ای پرده پوش معصیت عاصیان تمام
بر درگه تو دیده امید خاص و عام
کار تو عفو و بخشش و انعام روز و شب
شغل تو فضل و رحمت و اکرام صبح و شام
جز معصیت نکرده و خواهم ز تو بهشت
ای خاک بر سر من و این آرزوی خام
یا ساترالعیوب و یا غافرالذنوب
یا خالق‌العباد و یا باعث‌الانام
انشاتنی به فضلک یا منشی‌النفوس
احییتنی بصنعک یا محبی‌العظام
راضی مشو به شعله نیران شوم مقیم
یا در میان آتش سوزان کنم مقام
سازی اگر ترحم و درافکنی نظر
به ختم شود مساعد و کارم شود به کام
یا رب بهار عمر و جوانی تمام شد
خورشید عمر ساخته منزل به کنج بام
عمریست تا کشاکش نفس او فکنده است
مرغ اطاعت من گمگشته را به دام
از ما که غیر جرم و خطا سر نمی‌زند
گیرم که سازد از این بیشتر دوام
انعام عام تو مگر آخر بدل کند
این جرم ما به طاعت و این ننگ ما به نام
ورنه همین خجالت اعمال می‌کند
باغ بهشت و ملک جهان را به ما حرام
بَرداری ار حجاب ز افعال زشت ما
یا آوری به کرده ما دست انتقام
آن کس که پرده‌پوش گناهان بود کجاست
یا آنکه از عذاب تو بخشد امان کدام
یا رب به حق جمله خاصان درگهت
یا رب به حق رتبه پیغمبر و امام
اول به لوح کرده (صامت) بکش قلم
وانگه نمای منزل او وادی السلام

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: سید صادق هاشمی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای پرده پوش معصیت عاصیان تمام
بر درگه تو دیده امید خاص و عام
هوش مصنوعی: ای کسی که گناهان را می‌پوشانی، همه‌ی انسان‌ها، چه خاص و چه عام، در درگاه تو به امید و آرزو هستند.
کار تو عفو و بخشش و انعام روز و شب
شغل تو فضل و رحمت و اکرام صبح و شام
هوش مصنوعی: تو در روز و شب به عفو و بخشش مشغولی و همواره کار تو نیکوکاری و رحمت است.
جز معصیت نکرده و خواهم ز تو بهشت
ای خاک بر سر من و این آرزوی خام
هوش مصنوعی: تنها گناه نکرده‌ام و از تو بهشت می‌خواهم، ای خاک بر سر من و این آرزوی بی‌پایه.
یا ساترالعیوب و یا غافرالذنوب
یا خالق‌العباد و یا باعث‌الانام
هوش مصنوعی: ای پوشاننده عیب‌ها و ای آمرزنده گناهان، ای خلق‌کننده بندگان و ای سبب‌ساز برای انسان‌ها.
انشاتنی به فضلک یا منشی‌النفوس
احییتنی بصنعک یا محبی‌العظام
هوش مصنوعی: به خاطر لطف و رحمت تو، مرا به وجود آوردی و با کارهایت زندگی دوباره به من بخشیدی، ای کسی که جانداران را زنده می‌کنی.
راضی مشو به شعله نیران شوم مقیم
یا در میان آتش سوزان کنم مقام
هوش مصنوعی: ناراحت نشو که من فقط در آتش می‌سوزم یا اینکه می‌خواهم در وسط شعله‌ها بمانم.
سازی اگر ترحم و درافکنی نظر
به ختم شود مساعد و کارم شود به کام
هوش مصنوعی: اگر ساز زدنم به مهربانی و دلجویی پایان یابد و به نتیجه مطلوبی برسد، کارهایم به خوبی و خوشی پیش خواهد رفت.
یا رب بهار عمر و جوانی تمام شد
خورشید عمر ساخته منزل به کنج بام
هوش مصنوعی: خداوند، جوانی و بهار زندگی‌ام به سر آمد و اکنون عمرم به پایان رسیده است و روزگارم به سرخی فراز بام رسید.
عمریست تا کشاکش نفس او فکنده است
مرغ اطاعت من گمگشته را به دام
هوش مصنوعی: مدت زیادی است که مرغ اطاعت من در دام کشمکش و مبارزه نفس گرفتار شده و گم شده است.
از ما که غیر جرم و خطا سر نمی‌زند
گیرم که سازد از این بیشتر دوام
هوش مصنوعی: از ما جز اشتباه و گناه چیزی برنمی‌آید، حتی اگر دیگران از ما انتظارات بیشتری داشته باشند.
انعام عام تو مگر آخر بدل کند
این جرم ما به طاعت و این ننگ ما به نام
هوش مصنوعی: آیا ممکن است رحمت و بخشش تو، در نهایت این گناه ما را به اطاعت و این shame ما را به نام نیک تبدیل کند؟
ورنه همین خجالت اعمال می‌کند
باغ بهشت و ملک جهان را به ما حرام
هوش مصنوعی: اگر خجالت از اعمال‌مان نبود، باغ بهشت و ملک جهانی که داریم، برای ما حرام نمی‌شد.
بَرداری ار حجاب ز افعال زشت ما
یا آوری به کرده ما دست انتقام
هوش مصنوعی: اگر از اعمال ناپسند ما پرده برمی‌داری، پس یا ما را ببخش یا به خاطر کارهای نیک‌مان انتقام بگیر.
آن کس که پرده‌پوش گناهان بود کجاست
یا آنکه از عذاب تو بخشد امان کدام
هوش مصنوعی: کسی که در پوشاندن گناهان دیگران تلاش می‌کرد و از عذاب تو کسی را نجات می‌داد، اکنون کجاست؟
یا رب به حق جمله خاصان درگهت
یا رب به حق رتبه پیغمبر و امام
هوش مصنوعی: خداوندا، به حق همه‌ کسانی که در درگاه تو مقام ویژه‌ای دارند، و به حق شأن و جایگاه پیامبر و امام، از تو درخواست می‌کنم.
اول به لوح کرده (صامت) بکش قلم
وانگه نمای منزل او وادی السلام
هوش مصنوعی: ابتدا با قلم بر روی لوح پاک بنویس و سپس محل او را در وادی سلام مشخص کن.