گنجور

شمارهٔ ۶ - تاریخ وفات مرحوم میرزا صالح مداح

سپهر بی‌وفا تا تیر عدوان در کمان دارد
تن آزادگان را جای پیکان در نشان دارد
ز بس با اهل فضل و مردم دانا بود دشمن
یکایک را به کف تیغ اجل اندر کمان دارد
به اهل بیت عصمت بس که میل دشمنی دارد
بهر کس خادم آن آستان شد سر گران دارد
از آنجایی که سازد ناگهان چون غنچه خاموشش
چون سوسن هر که در گلزار هستی ده زبان دارد
جناب میرزا صالح چو دید ازشغل مداحی
لب معجز نما نطق بلاغت ترجمان دارد
بزد از تیشه کین نخل امید وجودش را
که تا شاخ هنربار فضائل ترجمان دارد
چون از کلک مشیت شد رقم که از ورطه امکان
خدای لامکان او را سوی جنت روان دارد
سفیر غیب زد به روی ندا از ملک لاریبی
که رضوان بهر تو ملک جنان را ارمغان دارد
بیا سوی بهشت و منزل خود را تماشا کن
دو صد ملک جهان بهر قدومت را یگان دارد
ز زندان جهان دار است اندر گلشن جنت
مقامی دلگشا نزد امیرمومنان دارد
رقم زد کلک (صامت) بهر تاریخ وفات او
به راحت صالح مداح جایی در جنان دارد

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: سید صادق هاشمی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

سپهر بی‌وفا تا تیر عدوان در کمان دارد
تن آزادگان را جای پیکان در نشان دارد
هوش مصنوعی: آسمان بی‌وفا زمانی که تیرهای ظلم و ستم آماده پرتاب هستند، آزادی‌خواهان را در خطری جدی قرار می‌دهد و آنها را هدف قرار می‌دهد.
ز بس با اهل فضل و مردم دانا بود دشمن
یکایک را به کف تیغ اجل اندر کمان دارد
هوش مصنوعی: به‌خاطر معاشرت و ارتباط نزدیک با افراد فرزانه و دانا، او دشمنان خود را به شکلی در دست دارد که می‌تواند هر یک از آن‌ها را به راحتی مورد هدف قرار دهد.
به اهل بیت عصمت بس که میل دشمنی دارد
بهر کس خادم آن آستان شد سر گران دارد
هوش مصنوعی: هر کس که به اهل بیت عصمت محبت و خدمت کند، دشمنی‌ها و کینه‌ها را جلب می‌کند و در مقابل این محبت، سرش را بالا نگه می‌دارد و افتخار می‌کند.
از آنجایی که سازد ناگهان چون غنچه خاموشش
چون سوسن هر که در گلزار هستی ده زبان دارد
هوش مصنوعی: ناگهان چیزی به وجود می‌آید که مانند غنچه‌ای خاموش و سوسن زیباست، و هر کسی که در باغ زندگی است، ده زبان و ده سخن دارد.
جناب میرزا صالح چو دید ازشغل مداحی
لب معجز نما نطق بلاغت ترجمان دارد
هوش مصنوعی: جناب میرزا صالح وقتی دید که به شغل مداحی مشغول است، متوجه شد که لب‌هایش توانایی عجیب و سخنانی بلیغ را دارد.
بزد از تیشه کین نخل امید وجودش را
که تا شاخ هنربار فضائل ترجمان دارد
هوش مصنوعی: با ضربه‌ی تیشه‌ی کینه، امید به وجود او را از بین برد، چرا که او امکان دارد با هنر و فضائل خود، زبان‌زد شود.
چون از کلک مشیت شد رقم که از ورطه امکان
خدای لامکان او را سوی جنت روان دارد
هوش مصنوعی: زمانی که اراده الهی به زندگی انسان خط می‌زند، او را از دنیای ممکنات به سوی بهشت و عالم بی‌نهایت هدایت می‌کند.
سفیر غیب زد به روی ندا از ملک لاریبی
که رضوان بهر تو ملک جنان را ارمغان دارد
هوش مصنوعی: فرستاده‌ای از عالم غیب بر سرای تو ندا داد که بهشت، بهشت رضوان، هدیه‌ای برای تو در نظر دارد.
بیا سوی بهشت و منزل خود را تماشا کن
دو صد ملک جهان بهر قدومت را یگان دارد
هوش مصنوعی: بیا به بهشت و جایگاهت را ببین، دوصد ملک از جهان به خاطر آمدن تو انتظار می‌کشند.
ز زندان جهان دار است اندر گلشن جنت
مقامی دلگشا نزد امیرمومنان دارد
هوش مصنوعی: زندگی در این دنیا مثل زندانی است، اما در بهشت جایی آرام و دلنشینی وجود دارد که نزد امیرالمؤمنین قرار دارد.
رقم زد کلک (صامت) بهر تاریخ وفات او
به راحت صالح مداح جایی در جنان دارد
هوش مصنوعی: تاریخ وفات او به کمک قلم صامت نوشته شده و به راحتی می‌توان گفت که صالح مداح در بهشت جایی دارد.